Mustafa Yürekli

Mustafa Yürekli

Siyasal kültür ve iletişimde “Amerikanlaştırma!...”

Siyasette ve iletişimde yaşanan "etkileşim" ve "benzeşme" faktörünün yaygınlaşmasında kitle iletişim araçları çok büyük rol oynamaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri’nin kitle iletişim araçlarının en yaygın ve etkin olarak kullanıldığı yer olduğu dikkate alındığında, "Amerikan kültürünün" iletişim ağları vasıtasıyla tüm dünyaya yayıldığı daha iyi görülecektir. Bir başka ifadeyle ABD her geçen gün medyadaki yönlendirme, teknoloji ve uygulamaları kontrollü ilerleterek kültürünü yaymaktadır.

Bugün hem siyasette hem de iletişimde temel başvuru kaynağı olan internetin de çıkış yerinin ABD olduğu hatırlanırsa, "Amerikanlaşmanın" çerçevesi, içeriği, amacı ve hızı daha iyi anlaşılacaktır.

Mesajların topluma kitle iletişim araçları vasıtasıyla verilmesi ve süreklilik arz etmesi, benimsenmesine yardımcı olmaktadır. Bu nedenle Amerikan kültürünün dünya üzerinde etkinlik sağlamasında internetin, sosyal medyanın, televizyonların, radyoların, gazete ve dergi gibi yayın organlarının; kısaca medyanın önemi büyüktür.

Avrupa Ve Fransa’da İngilizce Basın

Amerikan kültürünün, dış etkilere oldukça kapalı olarak bilinen Avrupa ülkelerine girebilmek için kitle iletişim araçlarını seçmesi de tamamen bilinçli bir tercihi ifade etmektedir.

Amerikan kültürünün kitle iletişim araçlarını kullanarak Avrupa’da yaygınlık kazanma isteğinin örneklerinden biri Fransa’da yaşandı. Fransa’nın ünlü Le Monde Gazetesi, Amerika’nın önde gelen gazetelerinden “The New York Times”ı hafta sonu eki olarak ücretsiz vermeye başladı.

Fransızca yayınlanan bir gazetenin, Fransa gibi bir yerde, İngilizce bir gazeteyi “hafta sonu eki” olarak vermesi elbette şaşırtıcıydı. Hele Fransızların kendi dillerine gösterdikleri titizlik göz önüne alındığında, Le Monde okurlarının nasıl bir tepki gösterecekleri de merak konusuydu.

The New York Times gazetesi ek olarak verilmeye başlandıktan kısa bir süre sonra, Le Monde’a yoğun eleştiriler gelmeye başladı. “Sanırız The New York Times da Le Monde’u Fransızca yayınlamaya başlayacaktır” türünden alaylı eleştiriler olduğu gibi; “siz oturduğunuz dalı kestiğinizin farkında mısınız?” diye soran okuyuculardan tutun da Le Monde yetkililerine “böyle davranarak İngilizce’yi iyi anlayıp konuşamayan milyonlarca insanı dışlamaya ne hakkınız var?” diye ateş püsküren okuyucuların sayısı hiç de azımsanacak gibi değildi.

Asıl can alıcı eleştiri ise ABD kökenli bir gazetenin Fransa’da İngilizce olarak yayınlanmasını kültürel yozlaşma olarak görenlerden geliyordu. Onlar böyle bir davranışı “Fransa’nın Amerikanlaştırılması” olarak değerlendiriyorlardı. Peki Le Monde yetkilileri bu eleştirileri nasıl karşılıyorlar ve yaptıkları bu yeni uygulamayı hangi gerekçelerle savunuyorlardı?

Le Monde yetkilileri öncelikle dünyanın saygın bir gazetesinden önemli haberleri okurlarına ücretsiz olarak sunduklarının altını çiziyorlar ve bu yolla okurlarına önemli bir hizmet sunduklarını vurguluyorlardı.

Gazete yetkilileri ayrıca 600 kişilik bir okuyucu kitlesi üzerinde yaptıkları ankete dayanarak şu bilgileri veriyorlardı: Okurların yüzde 34’u eki “çok çekici” bulmuşlardı, yüzde 25’i “oldukça ilgi çekici” bulmuştu, yüzde 16’sı “fazla ilgi çekici” değil derken, “hiç ilgi çekici değil” diyenlerin oranı da yüzde 25 idi. Yani okurların yarısından fazlası İngilizce bir gazetenin Fransa’da yayınlanmasını “ilgi çekici” buluyorlardı.

Türkiye’de İngilizce Basın

Bildiğim kadarıyla Türkiye'de İngilizce olarak yayın yapan iki adet günlük gazete var. Bunlar Hürriyet Daily News ve Daily Sabah. Kısaca bu iki gazeteden ve İngilizce gazete yayınlamanın ne anlama geldiğinden bahsedeceğim.

1961 yılında Turkish Daily News olarak yayın hayatına başlayan gazete, 2008 yılında Hürriyet Daily News & Economic Review ismini aldı. Bu gazete günümüzde Hürriyet Daily News ismiyle yayın hayatına devam etmektedir. Günlük haberlerin yer aldığı gazetenin günlük tirajı 10.000 civarında..

Gazetedeki haberler doğal olarak web sitede de yer alıyor. Haberleri ve köşe yazılarını incelediğinizde oldukça sade ve anlaşılır bir İngilizce kullanıldığını görürsünüz. The Economist'teki gibi okuyucunun kelime bilgisin ve genel kültür seviyesini zorlayacak yazılar yoktur. Hürriyet Daily News, TRT World ile birlikte Türkiye'deki gelişmeleri İngilizce takip etmek isteyenler için oluşturulmuş kaynakların başında gelmektedir.

Daily Sabah adından da anlaşılacağı üzere Sabah grubunun İngilizce yayın yapan gazetesi, 2014'te yayın hayatına merhaba dedi.

Bunlar haricinde basılı olarak yayınlanmasa da dijital olarak yayın hayatını sürdüren Anadolu Ajansı'nın İngilizce bölümü mevcut. Türkiye’de İngilizce yayın yapan haber sitelerinin listesi ise bir hayli uzun; bu nedenle bu konuyu kısa keseceğim.

Son olarak bir zamanların oldukça popüler olan FETÖ'nun yayın organı Zaman gazetesinin tıpkı kendisi gibi o dönem popüler olan İngilizce yayın yapan versiyonu Today's Zaman isimli gazeteyi de hatırlatalım. Bu gazete malum FETÖ'nün darbe girişimi sonrasında kapatıldı.

Siyasal İletişimde “Amerikanlaştırma!...”

Le Monde gazetesinin İngilizce ek vermesi uygulamasına, küreselleşme perspektifinden bakıldığında, çoğu Le Monde okurunun paylaştığı endişeyi paylaşmamak mümkün değil: “Fransa, Amerikanlaştırılıyor!...”

Küreselleşme, tıpkı pek çok ülkede olduğu gibi Türkiye’de ve Fransa’da da kültürün kılcal damarlarından sızıyor. Fransızlar kendi dillerine ve kültürlerine özen gösterseler, korumaya çalışsalar da, küreselleşmenin hakim kültürü olan Amerikan kültürü, başka kültürleri kendine benzetmeye, tek tipleştirmeye devam ediyor.

Fransa’da yaşanan Le Monde gazetesi örneği, bunun en taze göstergesidir. Le Monde okurları ne kadar direnseler de, İngilizce ek verilmeye devam edilecek, zamanla da daha da yaygınlaşarak Fransız toplumunun kültürel kanallarına yerleşecektir.

Bugün İngilizce öğrenmeye ihtiyaç duymayan Fransızlar, bir süre sonra İngilizce gazeteleri okumak için kendilerini İngilizce öğrenmek zorunda hissedecekler. Hatta bu bir “ihtiyaç” haline gelecektir..

Türkiye’deki İngilizce yayınların anlam ve işlevi daha trajik. En acı olanı da devlet imkanlarının kullanılması.

Kaynak: haber7.com

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Mustafa Yürekli Arşivi