Yerel basının önemi

Basın, halkın, olaylardan, yaşananlardan, ülkenin vaziyet ve istikametinden haberdar olma ihtiyacından doğmuştur.. Dolayısıyla basın, yüzyıllardır insan yaşamında kritik bir yer edinmiştir.

Sosyal, ekonomik ve politik alanlarda etkin olma özelliğine sahip olan kitle haberleşme araçları, televizyon, gazete, radyo ve artık internet, kimi vakit kamuyu doğru yönlendirmiş kimi vakit ise muhtelif politik grupların ve sermaye gruplarının denetiminde, kamunun kapsamlı kabul görmeyen bir biçimde hatalı bir yöne sürüklemeye çalışmıştır. Bu çift işlev, iyiye de kötüye de kullanılabilme özelliği yüzünden, kitle haberleşme araçları toplumların kaderinde kritik rol oynamıştır.

Yıllarca muhabirler kuvvet merkezlerinin yakınında durabilmek için el altına oturarak; veri kırıntıları ellerine düşsün diye el pençe divan durup umutla bekleşerek zanaatlarını; işlerini kovalamışlardır. Hükümet, başkent, mahkemeler, belediyeler, güven merkezleri, diğer kuruluşlar, borsa gibi ne kadar güç merkezi varsa gazetecilerin sürünme alanları olagelmiştir..

Girift toplumsal dünyalardan, gelişmiş teknolojide hakikatler kaybolup gitmekte; basın ne olup bittiğini sözde yalnızca açıklamaya çalışmaktadırlar. Günümüzde basın insanların neler yaptığını öğrenmek isteyen okuyucuya veri kırıntıları bile tatmin edememektedir. Okuyucular hususi yaşamlarında, yanlarında, yörelerinde olup bitenlerin psikolojik/sosyolojik açıklamalarını bulmaya uğraşmaktadırlar.

Toplum açısından kimi zamanlarda yokluğu veya eksikliği hissedilen kitle haberleşme araçları, ara sıra aranılan bir görünüm arz etmektedir. Bu kitle haberleşme araçlarından biri olan gazeteler, Anadolu’daki yöresel yayınlar, Türk basın tarihi kitaplarına alınmış ve Anadolu basını Bab-ı Alinin karşısına bir şekilde geçirilmiştir.

Lokal/yerel basın yayımlandığı yörede, bireylerin kitle iletişim sorunlarını çözmelerine yardımcı olmak, fertler arasındaki ilişkilerin müspet yönde gelişmesini sağlamak, lokal düzeydeki kamu oyunun oluşmasına katkıda bulunmak ve bu arada lokal yönetimleri bir ölçüde denetleyerek, eleştirerek kamu görevi yapmaktadır.

Türkiye’de yerel basın üzerinde yerel basın ne kadar değişik adlarla, tanımlamalarla izah edilmeye çalışılsa da kapsamlı kabul görmüş karşılığı; ulusal basın kadar geniş çaplı olmayan, vilayet, ilçe ve beldelerde günlük, haftalık veya daha çok aralıklarla çıkan, kısa çevrede bölge haberlerine yer veren, yöresel gelişmeleri, sorunları ön planda tutmaya çalışan, ulusal basının gölgesinde kalmış basın şekilinde anlaşılagelmektedir. Oysa yerel basının önemi büyük. Kaynağa yakınlık ile editoryal özerklik birleşince iletişimde ufuklar ağarmakta, yerel basın kuruluşları habercilik adına yer yer onurunu kurtarabilmektedir. Bu yüzden yerel basın, ek olarak ulusal basının denetimi gibi bir rol de üstlenmiş görünüyor..

Bu genel manzara, internet üzerinden haber portalı yayınıyla değişmeye başlamıştır. Yerel basın yazılarını, özellikle haber portallarının önemini anlatmaya devam edeceğim.. Küçük bütçelerle, dar kadrolarla internet üzerinden yayın yapmak hem basın etiği hem de kamu görevi açısından olumlu gelişmeler kaydetmiştir.. Adanapost’un mücadelesi ve bu tecrübe üzerinden yerel basının sorunları anlatılmaya değer diyorum..

Mehmet Yürekli

Adana, 30.10.2020