Mescid-İ Nebevî'de Sanat Hârikası Minber-İ Şerif*

Mescid-i Nebevî’ye minber göndermek sultanlar için önemli bir gelenek olmuştur. Hicrî 654’deki yangından sonra Yemen hükümdârı El-Muzaffer, nefis bir minber hazırlatarak göndermiştir. Bundan on sene sonra da Mısır Memluk Sultanı Baybars (H.666) minberi yenilemiştir. Sultan Baybars’ın gönderdiği minberin çok dekoratif olduğu kayıtlarda geçmektedir. Bu minber de bazı yerleri çürüdüğü için Memluk Sultam Zahir Berkuk tarafından (H.797) yenilenmiştir. Bundan az zaman sonra da Memluk Sultanı Müeyyed minberi değiştirmiştir. Bu minber H.886 daki yangında yanmış, Medine halkı acilen tuğladan bir minber örmüştür. H. 888’de Memluk Sultanı Kayıtbay mermerden enfes bir minber hazırlatıp Medine’ye göndermiştir.

Peygamber Mescidi'nde halen hutbelerin irad edilmekte olduğu narin minber seyredenleri büyülemektedir. Sultan III. Murad tarafından İstanbul’dan gönderilmiştir. Marmara mermerinden imal edilmiştir. Minber kristal bir biblo görünümündedir. İhtişam ile narinliği aynı anda sergilemektedir. Şeffaf Marmara mermerinin nadide örneklerindendir. Seyredenleri büyülemektedir. Minber İstanbul’da hazırlandığı gibi, İstanbul’dan giden taş ustaları tarafından yerine yerleştirilmiştir.

Minberin kenar duvarları kaneviçe gibi işlenmiş, üzerleri altın yaldızlarla tezyin edilmiştir. Basamakların iki yanındaki trebzenlerin (korkulukların) görüntüsü de enfestir. Trebzenler geometrik şekillerle dekore edilmiş ve üzerleri altın suyu ile yaldızlanmıştır. Yakın tarihte altın suyu yaldızlı dekorların üzerine koruyucu camlar yerleştirilmiştir.

Minberin her tarafı aynı şeyi söylüyor: Zarif ve muhteşem. Hazret-i Peygamberin minberine bu yakışır. Bütün bu güzellikler o güzel içindir.

*Fotoğraf: İrfan Küçükköy

"Medine-i Münevvere" isimli kitabımdan nakil