Analiz'de dün sanayi üretimiyle ilgili geniş haber ve yorumlara yer verildi. Bugün sanayi üretimi üzerinde fazla duracak değiliz. Ancak yılın ilk çeyreğini göz önüne alarak yılın ikinci çeyreği için de bir şeyler söylemeden olmaz.

Kur dalgalanmalarına, iç ve dış siyasi gerilimlere rağmen 2018 yılı toplamında yüzde 1,3 artan sanayi üretimi, 2019’da yüzde 0,5 daralmış ama pandemi yılı 2020’de tedbir ve teşvikler desteğinde yüzde 1,6 pozitif büyümeye adım atmış.

2021 Ocak’ta yüzde 11,3, Şubat’ta yüzde 8,8 ve Mart ayında yüzde 16,6 artış gösteren yıllık sanayi üretim verisinin güçlü GSYH adına verdiği mesajlar elbette büyük.

***

Birçok ekonomist ve analizcimiz “Geçen yıldaki dip yapmalar sebebiyle baz etkisini unutmayalım” dese de ilk çeyrek aylık ve alt sektör verilerine göz atıldığında sanki sanayi üretimi “baz etki”nin üzerinde daha ileride bir performans sergiliyor.

İşte veriler…

Salgının ağır şartlarında takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Kasım’da yüzde 1,5, Aralık’ta yüzde 1,2 ve Ocak’ta yüzde 1 pozitif büyüyor.

Alt kalemlerde madencilik ve taşocakçılığı yıllık yüzde 15,4, Aralık’a göre yüzde 6,8’lik sıçrama yapıyor. Yine yıllık yüzde 12,1 büyüyen imalat sanayiinin Aralık’a göre yüzde 1,1 artışı da savımızı doğruluyor.

***

Üretim bazında; Ocak’ta yıllık yüzde 20,5’i yakalayan dayanıklı tüketim malı sektörü Ocak’ta bir önceki aya göre yüzde 6,5 yükseliyor. Sermaye malı yıllık yüzde 11,1 büyürken iki ay üst üste artıştan sonra aylık bir önceki aya göre yüzde 2,9 ile sınırlı düşüyor. Dayanıksız mallarda yıllık yüzde 6,3’lük artış aylık bazda yüzde 0,4’lük bir büyüme getiriyor.

İlk çeyrek özelinde Ocak’tan birkaç örnek daha vereyim…

İmalat sanayi altında yer alan 24 alt sektörün 20’sinde üretim yıllık bazda adeta uçup gitmiş…

İhracatta öne çıkan sektörlerden kimyasallar yüzde 23,3, elektrikli teçhizat yüzde 21,6, mobilya yüzde 17,3, ana metal sanayi yüzde 16,2 ve tekstil ürünleri yüzde 12,1 artarak sanayi üretimini omuzluyor.

***

Şubat’a geldiğimizde yine büyümeyi destekleyecek rakamlarla karşılaşıyoruz.

Sanayi üretiminde yıllık yüzde 8,8, aylık yüzde 0,1’lik bir büyüme gözleniyor. Alt kalemlerde madencilik ve taşocakçılığı bir önceki yıla göre yüzde 15,9 artarken bir önceki aya göre yüzde 2,3 azalıyor, imalat sanayi yüzde 9,3 artarken bir önceki aya göre yüzde 0,2 ile pozitifte kalıyor. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü bir önceki yıla göre yüzde 0,8 azalırken, bir önceki aya göre ise yüzde 0,8 artıyor.

Şubat’ta dikkat çeken husus; sanayi üretiminde kalite ve katma değer olarak bir dönüşüm gözlenmesi. Bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 7,5 artış kaydeden ileri teknoloji üretimi bir önceki aya göre yüzde 12,2 artıyor. Sermaye yatırımının bir önceki aya göre yüzde 3,3 artması da azımsanmamalı.

***

Mart’ta da sanayi üretiminde yıllık yüzde 16,6’lık büyüme, bir önceki aya göre yüzde 0,7 artışla gücünü ortaya koyuyor.

Bir önceki yıla göre imalat sanayi yüzde 17,2 artarken bir önceki aya göre yüzde 0,3 azalıyor ancak bu açığı yıllıkta yüzde 14,8, aylıkta yüzde 1,7 artan madencilik ve taşocakçılığı karşılıyor. İmalattaki zayıflığı yine yıllık yüzde 11,9, aylık yüzde 7,3 artan elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme destekliyor. Bunlara ilaveten aylık bazda enerji sektöründeki yüzde 6,2, ara malındaki yüzde 1,3 ve dayanıksız tüketim malındaki yüzde 0,1’lik artış, Mart ayı sanayi üretiminin gücüne güç katıyor.  

Asıl unutulmaması gereken özet kısım şu:

Sanayi üretimi ilk çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12,3 artış sağlarken, 2020 yılı son çeyreğine göre de yüzde 2,6 artış kaydediyor.

***

Tabii ilk çeyrek geçti, asıl sorulması gereken ikinci çeyrek…

Deriz ki:

Sanayi üretimi ilk çeyrekte olduğu gibi Nisan - Mayıs - Haziran döneminde yine çift haneli bir büyüme potansiyeline sahip. Fakat pandemi tedbirleri, TCMB’nin uyguladığı sıkı para politikası ve normalleşmeye geçiş sürecindeki sıkıntılar ikinci çeyrek GSYH büyümesinde momentumu biraz düşürecek… Zaten aylık veriler de buna işaret ediyor.

Ancak normalleşme yolunda ilerlediğimiz de bir realite…

Bu vesileyle Ramazan Bayramı’nızı tebrik ediyor, Rabbim’den sıhhat ve afiyet içinde nice bayramlara ulaşmayı niyaz ediyorum.

analizgazetesi.com.tr / yazının devamı..