Merkez Bankası (TCMB), küresel emtia ve gıda fiyatlarındaki artışlar, tarımsal ürün ihracatçısı ülkelerde yaşanan iklim değişikliği ile bağlantılı arz kısıntılarının etkisiyle yüzde 18,95 seviyesine çıkan Temmuz enflasyonuna rağmen politika faizini yüzde 19'da tutarak bir bakıma "Enflasyonda zirve burası" demek istedi. Merkez Bankası yine özellikle cari denge ve TCMB rezervleri üzerinde hassasiyetle durarak "İşte en sağlam yanımız" mesajını verdi.

Temennimiz odur ki, enflasyonda baz etkisinin devreye girmesiyle Ağustos’ta belki olmaz ama, Eylül’den itibaren aşağı yönlü bir hareketin başlayacağını ve halen 0,05 olan reel faiz getirisinin yeniden 1,5 – 2,5 puanın üzerine çıkacağını tahmin ediyorum.

Ağustos ayı enflasyonunda yüzde 19’un aşılması durumunda Merkez Bankası yine “enflasyon üstü faiz” uygulamasını bırakmayacak ve politikasını bu formül üzerinde geliştirecek, diye düşünüyorum. Diğer taraftan portföy yatırımcısının gerek reel faiz ve gerekse enflasyonun gidişatıyla ilgili yaşadığı belirsizliği çok kısa sürede üzerinden atacağı kanaatini de taşıyorum.

***

Orta vadede enflasyon hedefi belli… Büyük bir olumsuzluk yaşanmazsa yüzde 5 yakalanmayacak bir hedef değil… Ne kadar az zamanda ulaşılırsa, başarı o nispette yüksek olacak. Zirâ dış ticaret ve turizm gelirleriyle bollaşacak döviz miktarı portföy yatırımları ve gerçekleştirilecek swaplarla daha güçlenecek. Böylece cari denge fazlaya geçerek döviz fiyatlarındaki oynaklık durulacak.

Haziran ayı cari işlemler dengesi savımızı destekliyor. Bu işin Temmuz’u, Ağustos’u hatta Eylül’ü var.

Haziran’da cari denge 1,12 milyar dolar açık verdi ama 3,2 milyar dolar açık veren Mayıs ayı düşünüldüğünde istikamette emin adımlarla yüründüğü ortaya çıkıyor. Yine geçen yıl 3 milyar dolar açık veren Haziran ayını da ölçme – değerlendirmeye tâbi tutmak gerekir.

6 ayda toplam 13,6 milyar dolar cari açık verildi. Yıllık veriler de iyi durumda… 12 aylık cari açığa bakıldığında veride olumluluk sürüyor. Nitekim Mayıs’ta yıllık 31,9 milyar dolar olan cari açık Haziran’da 29,7 milyar dolara geriledi.

2020 yılında salgın sebebiyle dış ticaret hacmi ile hizmetler gelirlerindeki azalış ve altın ithalatındaki artış sebebiyle yıllık cari açık 37,3 milyar dolar olmuştu.

***

Sadece turizm gelirleri değil, Haziran’da doğrudan yatırımlarda 796 milyon dolar, portföy yatırımlarında ise 2,8 milyar dolar net giriş gerçekleşti. Haziran hesabıyla yılın ilk 6 ayında net hata ve noksan kanalıyla döviz girişi 8,7 milyar dolar oldu.

Uluslararası piyasalardaki tahvil ihraçları tarafında 2,91 milyar dolar net borçlanma gerçekleştirildi. Diğer yatırımlarda ise 3,4 milyar dolarlık net giriş görüldü.

İhracatın artışı, altın ithalatının durması, turizm gelirleriyle doğrudan ve portföy yatırımlarındaki olumluluğa karşı cari dengede olumsuzluk oluşturacak tek faktör enerji ithalatı. Döviz gelirleri artarken net enerji açığının 1,7 milyar dolar artışla 3 milyar dolara yükselmesini tabii ki bir kenara yazmak lâzım.

Cari açıkta altın ve enerji hariç çekirdek rakamlar incelendiğinde 2 milyar dolarlık cari fazla aslında ileriki dönem için en azından aylık bazda cari fazlalar zincirini beraberinde getirebileceğini gösteriyor. Çünkü Haziran dahil cari denge 20 aydır açık veriyor.

***

Cari işlemler dengesi ile birlikte fiyat istikrarında olmazsa olmaz kalemlerden TCMB rezervleri de müspet yolda.

İhracat, turizm gelirleri, doğrudan ve portföy yatırımlarının etkisiyle 6 Ağustos itibariyle Merkez Bankası rezervlerinin 11 Mayıs 2018 tarihinden bu yana 39 ayın zirvesine çıktığını görüyoruz. TCMB’nin toplam rezervleri 109 milyar dolar. Toplam rezervler içinde 41,2 milyar dolarlık altınımız bulunuyor.

Ayrıca 70 doların altına gelme ihtimali olmayan petrol fiyatları, enerji faturasını kabartırken yine de cari dengeyi hedeften uzaklaştıracağına ihtimal vermiyorum. Yani yılsonu cari açığın 20 milyar dolar civarında gerçekleşeceği kanaati oldukça yüksek.

Makro tarafta gidişat iyi. Sanayi üretimi, istihdam artışı, işsizlik verilerinin gerilemesinin yanında yükselişe geçen küresel salgına karşılık alınan tedbirler ekonomiye yüksek moral veriyor.

Dolayısıyla bundan sonra ihracat ve turizm gelirleri, emtia fiyatları, iktisadi aktivitedeki seyir ile para politikasındaki istikrar, cari denge ve beraberindeki TCMB rezervlerinde belirli olacak.

analizgazetesi.com.tr/yazının devamı..