Tuttuğumuz oruçlar ruhumuzun ilacıdır?

Ramazan'ın birey ve toplum için bir reçete olarak tarif eden Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu, günümüzde orucun maneviyatından çok magazinselleştirilerek manasından çok uzak anlamlara çekildiğini söyledi.

Ramazan manevi dünyamızla ilgili bizlere ne hatırlatıyor?

Ramazan ayı, bizim durup düşünmemizi, kendimize dönmemizi, geçmişimizle yüzleşmemizi, geleceğimizi tasarlamamızı ve en önemlisi de kendimizi tanımamızı sağlıyor. Ramazan bize, hayatımızın en önemli gündem maddesi nedir, bize onu hatırlatmalı. Ramazan bizlere, ömrümüzü ikinci, üçüncü, dördüncü gündem maddeleriyle nasıl boşa harcayıp heba ettiğimizi hatırlatmalı.

KUR'AN'IN İNDİĞİ AYDIR

Ramazan'ın, hem bireysel, hem de toplumsal hatırlatmayı yapan mekanizmaları nelerdir?

Ramazan deyince çoğumuzun aklına oruç gelir. Oysa Kur'an-ı Kerim de bu ayda inmeye başlamıştır. Kur'an-ı Kerim, bize Ramazan ayını tarif ederken, 'O öyle bir aydır ki, o ayda Kur'an nazil olmuştur' diye atıfta bulunur. Kur'an'la buluşmanın bu ayda yoğunlaşması Ramazan'ın şekilden öte 'öz' olduğu bilgisini verir bize... O öyle bir öz ki, hem bireyin kendi halini, hem de o bireyin toplumsal yaşamını en ideal şekliyle öğretir bize... Oruçla kendimizi terbiye ederiz. Allah adına açlıkla kendimiz için bir mücadele koyarız ortaya... Oysa Ramazan'da sadece bireysel değil, zekâtla, yardımlaşmayla, infakla, Allah'a kul olabilmenin bir yolunun da toplumsal bir duruş sergilemekten geçtiğini görürüz. Toplumun bir üyesi olduğumuzu fark ettirir Ramazan... Sonuç olarak hem bireyi, hem de toplumu tedavi etmenin, bireysel ve toplumsal reçetesi gibidir.

Yani sadece oruç tutmakla bu farkındalık yakalanamıyor?

Oruç tuttuğu halde aynı günahlarına devam ederse, o kişi açlığı ile kalır diyor Hazreti Peygamber (s.a.v.). Yani Ramazan hayatımızda bir şeyleri değiştirmeyecekse, ancak aç kalınmış olacaktır. Oruç Allah için tutulur. O bilinci kazanmak gerekir. Orucun içinde sabır eğitimi de vardır, şükür eğitimi de vardır. Paylaşımı teşvik eder. Ahlaki frenleme vardır. Peygamberimiz "Bir kişi size sataştığında 'ben oruçluyum' deyin' buyurmuştur. Demek ki, Müslüman oruçluyken, ondan hiç kimse kötü bir söz, kötü bir davranış duyamaz ve göremez. Oruç düşüncemizi bile kontrol altında tutup disipline etmeyi öğretiyor. Başkası hakkında kötü söz söylemeyi bırakın onu düşünmemeyi öğütlüyor.

ORUCU DA MAGAZİNLEŞTİRDİK

Bu tespitler doğrultusunda "sıcakta oruç nasıl tutulur, bu yıl 16 saat oruç tutulacak, nasıl olacak?" şeklindeki haberleri nasıl değerlendiriyorsunuz?

Oruçla ilgili bir çok dini hüküm var. Bu konuda yazılmış ilmihal kitapları var. Kaynaklarımızda hangi hallerde ne olacağı ile ilgili bilgi mevcut. Ben Ramazan ayının bu tartışmalarla geçmesini doğru bulmuyorum. Orucu niçin tuttuğumuzu, Allah'la olan bağlantımızı, manevi havasını, ona neden ihtiyaç duyduğumuzu konuşmak yerine daha çok postmodern toplumların alışkın olduğu şekliyle, kutsal değerleri magazinleştiriyoruz. Maalesef bazı çevrelerce, 'işte falanca oruç tuttu da, diğeri tutmadı' gibi son derece düzeysiz, yersiz, gereksiz bir bakış açısıyla bakılıyor Ramazan'a... Sıcakta tutulmaz, soğukta tutulur ve benzeri tartışmalar sürdürülüyor. Televizyonlarda üç beş tane olayı ele alıp, Ramazan ve orucu dini bir magazin eğlencesi haline getirmek doğru değildir. Reyting yüksek olsun diye uç tartışmalar yapmak yerine, Ramazan ayını nasıl anlamalıyız, biz orucu niçin tutuyoruz, Alllah'la münasebetimiz nasıl olmalı? Bunları konuşmamız lazım. Ancak biz sınırlı kelimelerle konuşur olduk. En çok kullandığımız kelimeler, aslında en çok ihtiyacımız olan şeyler oluveriyor.

JET İMAM DEVRİ BİTTİ

Teravih namazlarını hızlı kıldıran imamlar geride kaldı. 10-15 dakikada Teravih namazını kıldırma furyası bitti. Artık imamlar da namazın farkında, cemaat de namazın farkında... Hızlı kıldırma noktasında bazen cemaat imamı teşvik ediyordu, bazen de imam cemaate hızlı namaz kıldırıyordu. Artık analdık ki, o tür namazlar, gerçek ibadet ruhundan bizi uzaklaştırıyor. İmamın okuduğunu bizim anlamamız ve işitmemiz lazım. Namaz ciddi bir iştir. Bilinçle yapılacak bir iştir. Allah'la beraber olduğumuz bir zaman diliminden söz ediyoruz. Yüce Kur'an da "Namaz sizi her türlü kötülükten, her türlü yanlıştan alıkor" der. Onun için namazlar usulüyle kılınmalıdır. Artık o şeyler geride kaldı.

Ramazan'ın 3 mesajı

Ramazan'ın tüm Müslümanlara üç mesajı vardır. İlk olarak Ramazan, birey olarak, fert olarak kendimizle buluşmamızı, kendimizi bulmamız gerektiğini söyler. İkincisi Kur'an'la buluşup, onun mesajını anlayıp, hayatımıza yansıtmak ve rehber edinmek. Sonuncusu ise bütün toplumla kaynaşmaktır.

İlk teravih coşkusu

Ramazan ayının ilk teravih namazında camiler doldu taştı. İslam dünyasının hasretle beklediği ramazan ayının ilk teravih namazı dün gece kılındı. Ramazan ayının ilk teravih namazını kılmak isteyen vatandaşlar camilere ve mescitlere akın etti. Ramazan-ı Şerif'in ilk teravih namazında camiler tıktım tıklım dolunca, bazı vatandaşlar cami bahçelerinde namaz kıldı. Namaz öncesinde din görevlileri ramazan ayının önemi hakkında vaaz verdi. Teravih namazını kılan cami cemaati, namaz çıkışı birbirlerinin ramazan ayını tebrik etti.