Cumhurbaşkanı R.Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı döneminde çıkan ve kamuda zorunlu hale getirilen özel güvenlik personeli çalıştırılması. 31 Mart günü İstanbul Çağlayan adliyesinde büyük bir güvenlik zafiyeti neticesinde DHKP-C militanlarının Cumhuriyet Savcısı M.Selim Kiraz’ı rehin aldıktan sonra öldürmesi olayının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, Romanya’dan dönüşünde uçakta yaptığı basın toplantısında, “Bunlar olaylara zaten müdahale edemez. Korkar, kaçar” dediği kamudaki özel güvenlik ten yılladır bir netice alamadıklarını kamuda özel güvenliğin tamamen kaldırılması gerektiğini söylüyor. “Özel güvenlik teşkilatlarının gözden geçirilmesi lazım” diyen Erdoğan, “Büyük ihtimalle hükümet de bu konuyu masaya yatıracaktır.” Diyor.

11 yıl sonra bunun farkına vardıkları için bizde “günaydın efendim” diyoruz.

5188 Sayılı Özel güvenlik kanunu 26 Haziran 2004 yılında resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yani bu yasa Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başbakanlığı dönemimde hazırlanarak yasalaştı.

Bu kanunun yürürlüğe girmesi ile apartman, site, AVM’lere kadar her alanda “bekçi” kavramı kaldırılmış yerine özel güvenlik hizmetleri zorunlu kılınmıştı. Başbakanlığı döneminde kamuda görev yapan güvenlik personelinin iptal edilerek güvenlik işini Özel güvenlik şirketlerine ihale edilmesini bizzat Erdoğan’ın kendisi önermiş ve kamu kurumları bünyelerindeki güvenlik görevlilerinin yerine özel güvenlik şirketlerine ihale açarak güvenlik hizmeti görevini bu özel kuruluşlardan sağlamaya başlamışlardı.

Güvenlik şirketlerinin 2009 yılından buyana kamuda ihalelerle aldıkları koruma görevlerine 2014 yılında 846 milyon bütçeden ödenmiş. Kamuda özel güvenlik hizmeti veren şirketlerin çoğunluğu AKP’ye yakın isimlerin şirketleri oluşturuyor. Halen kamuda 181 bin özel güvenlik personeli çalışıyor.

“Hatalardan dönmek bir erdemdir.” Ancak birçok kanun tasarısı hazırlanırken yeterli etüt ve araştırma çalışması yapılmadığı konuya hâkim olan kişi ve kurumların bilgisi ve tecrübesine başvurulmadığının bir örneğini 5188 sayılı özel güvenlik kanununda da açıkça görüyoruz. Bu kanunun da hazırlanırken yeterince titiz davranılmadığı bilgi ve beceri eksikliği bugün daha da net anlaşılmaktadır.

TBMM’ye getirilen kanun teklifleri üzerinde yapılan görüşmeler iktidar ve muhalefet arasında sürtüşme, kavga ve gürültüden yeterince üzerinde görüşülemeden iktidarın çoğunluğu elinde bulundurması ile genel kuruldan geçerek yasallaşıyor.

Bu nedenlerle kanunlar yürürlüğe girip de uygulamaya başlandığında ise türlü eksiklik ve sıkıntılar baş gösteriyor.

Özel güvenlik yetersiz kalıyor;

Lise ve dengi okul mezunu, sonradan ortaokul mezunlarına da silahsız olmak üzere özel güvenlik personeli olma hakkı tanıyan 5188 sayılı kanun ile özel güvenlik personeli olacaklar sadece 120 saatlik eğitimle 5 yıl geçerli özel güvenlik sertifikası alabiliyorlar. Özel güvenlik personeline 5188/16 maddesi ile polise yakın yetkiler verilse de, yeterli eğitim, bilgi ve beceriye sahip olmadıklarından olaylarda çekingen, müdahalede yetersiz kalıyorlar.

- Kamu ve kurumlarda çalışan Özel güvenlik personelleri asgari ücrete yakın ücretlerle çalışırken diğer alanlarda çalışanlar genel olarak asgari ücretle ve 8 saatin üzerinde bir mesai süresi ile görev yapıyorlar.

- Özel güvenlik personeli vatandaş tarafından resmi güvenlik görevlisi olarak görülmüyor bundan dolayı da fazla ciddiye alınmıyor.

- Özel güvenlik personeline görev sırasında silah taşımaya hakkı verilmiş olmasına rağmen kullanma yetkisi çok sınırlıdır.

- Özel güvenlik personeli olaylara müdahale ederken tereddütlü ve temkinli davranarak kendisini fazla riske atamıyor.

- Geçtiğimiz günlerde bir üniversitede olay çıkaran öğrencilere müdahale etmeye çalışan özel güvenlik personeli öğrenciler tarafından öldüresiye dövüldü.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dediği gibi, Kamuda, bakanlıklar, adliye, havaalanları, demiryolları, cezaevleri, stadyum, hastane acil servisleri gibi yüksek güvenlik gerektiren yerlerde özel güvenlik personeli çalıştırılması uygun değildir. 

Bu kanun yeniden gözden geçirilmesi ve emniyet müdürlüklerinin kontrolü altında oluşturulacak bir birim tarafından organize ve kontrol edilmelidir.

Ben konuya hâkim biri olarak bu kanun tasarısı gündeme geldiği dönemde de vasıfları uyan emekli bir asker olarak bana da özel güvenlik şirket kurma ve eğitici olma hakkı sağlayacak olmasına rağmen kanunun içerisindeki eksiklik ve kapsama alanı konusunda endişelerimden dolayı sıcak bakmamıştım. Kanun yürürlüğe girdikten 11 yıl sonra kanunu çıkaranlar da bu eksiklikleri görebildiler. Ne diyelim “hatalardan dönmekte bir erdemdir.”

İbrahim Halil SİPAHİ

04.04.2015/adanapost.com

twitter.com/ihalilsipahi

facebook.com/ihalilsipahi