Menevşe, ?İhracat kalkınmanın, büyümenin anahtarıdır.?

Adana Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Atila Menevşe?nin

Ekonomi Zirvesi?nde Yaptığı Konuşma Metnidir:

Adana?nın ekonomisini, hedeflerimizi ve gelecek vizyonumuzu değerlendireceğimiz ve başarılı ihracatçılarımızı ödüllendireceğimiz bu zirvenin kentimiz adına, ülkemiz adına, milletimiz adına çok faydalı olacağına inanıyorum.

Anadolu yarımadasının en verimli topraklarından olan çukurova toprakları üzerinde yer alan adana, verimli topraklarının yanı sıra, dünyanın önemli ticaret yolları üzerindeki yeri ve ortadoğu coğrafyasına anadolu?dan geçiş noktasındaki konumu nedeniyle tarihsel süreçte daima ticaretin odak noktalarından biri olmuş bir kent. Bugün de türkiye ekonomisini büyümesinde öncü role talip bir kent.

Ekonomimizi büyütmek söz konusu olduğunda, elbette ihracat, üzerinde durulması gereken en önemli konudur. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için ihracat hayati rol oynamaktadır. İç pazara dönük vizyon ile ekonomik kalkınma ve refahın yakalanamayacağı tartışmasızdır.

İhracat kalkınmanın, büyümenin anahtarıdır.

Ülke olarak 500 milyar dolarlık ihracat yaparak; dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girmeyi hedefliyoruz. Bu hedef oldukça büyük ve iddialı bir hedeftir. Bu hedefe ulaşmak için; gerek kamu, gerekse özel sektörün üzerine büyük görevler düşmektedir.

Konu adana ölçeğinde daha önemli bir hal almaktadır. Türkiye?nin 18.yy başlarında ilk sanayileşen kenti, türkiye?ye tarımı, ticareti, sanayiyi öğreten kent adana, bugün ihracat sıralamasında ürettiği katma değer, kişi başı gelir miktarı, sanayi kapasitesi, nüfusu gibi verilere oranla ihracatta hak ettiği yerden daha alt sıralardadır.

Türkiye ortalamasında ihracatın %61?ini kobilerin ve mikro işletmelerin yaptığını %39?unu ise büyük işletmelerin yaptığı malumdur. Adana?da ise durum büyük işletmeler lehinedir. Yani adana?da mikro ve orta ölçekli kobilerin ki; bunlar adana ticaret odası üyeleridir, desteklenmesi ayrı bir önem kazanmaktadır.

Adana ticaret odası olarak biz inisiyatif alarak üzerimize düşen görevi büyük bir özveriyle yapma gayreti içerisindeyiz. Oda olarak il ölçeğinde ihracatın artırılmasına dönük bir eylem planı hazırladık ve uyguluyoruz.  Bu noktada bir yandan adana?nın dış ticaretteki pozisyonunu ve sorunlarını tespit etmeye çalışırken diğer yandan da gecikmeksizin üyelerimizin, özellikle mikro ve orta ölçekli kobi niteliğindeki üyelerimizin ihracat girişimlerini artırmaya dönük yeni teşvikler sağlıyoruz.

Üyelerimizin dış pazarlara açılmasını sağlamak için, 2014 yılı oda bütçesinden 3 milyon lira tahsisat yaptık. İhracat amaçlı bu fonla üyelerimizin yurtiçinde ve yurtdışında fuarlara katılmasına, yurtiçi ve yurtdışı iş ve inceleme gezileri yapmasına doğrudan finans desteği sağladık. 18 meslek komitemizle gerçekleştirdiğimiz 33 ticaret heyeti organziasyonuyla bu yıl toplamda odamıza üye 284 firmanın ihracat yolunda önünü açtık.

Odamızın kaynaklarının yanında ekonomi bakanlığımızca sunulan teşvik ve destekleri de yakınen takip ediyor ve değerlendiriyoruz.

Bakanlığımızın 2010/8 sayılı  ?uluslararası rekabetçiliğin geliştirilmesinin desteklenmesi tebliği? kapsamında 2011 yılından beri aralıksız olarak hazırladığımız projelerle adana?da ihracat yapmak isteyen işletmelerin dış pazarlara açılmasına öncülük ediyoruz. 2011 yılında ekonomi bakanlığına sunulan ?adana dış ticaret merkezi? isimli ur-ge projemizi 2012 yılında tamamladık. Projemizin amacı,  kobi?lerin uluslararasılaşma çabalarını destekleyip,  uluslararası işbirliğini geliştirerek yeni iş ortakları bulmasını ve yeni pazarlara girmesini sağlamaktı. Proje kapsamında aralarında daha önce hiç ihracat yapmamış üyelerimizin de bulunduğu gıda sektöründe faaliyet gösteren 13 odamız üyesi firma ile ihtiyaç analizi çalışması, stratejik planlama, kurumsallaşma, dış ticaret, satış ve pazarlama, markalaşma konularında eğitimler, moskova ve paris gıda fuarlarına katılım gerçekleştirilmiştir. Ekonomi bakanlığınca işletmelerimize toplam 190 bin liralık bir kaynak aktarılarak projeye katılan işletmelerimizin büyük bir çoğunluğu bugün ihracat yapar hale getirilmiştir.

Projemizin sağladığı katkı ve başarılı uygulamalar neticesinde 2013 yılında ekonomi bakanlığı?na ilimiz ekonomisinin lokomotif sektörlerinden mobilya ve makine yedek parçaları imalatçılarına yönelik 2 yeni proje daha sunduk. Toplam 28 firmanın yer aldığı projelerimizde, 2014 yılı kasım ayı içerisinde makine ve yedek parça imalatçılarımızla polonya, mobilya üreticilerimizle rusya federasyonu?na yönelik ikili iş birliği görüşmeleri ve fuar katılımı etkinlikleri gerçekleştirdik. Önümüzdeki yıl kapsamlı eğitimler, yeni yurt dışı pazar ziyaretleri ve alım heyeti organizasyonlarımız devam edecektir.

Polonya?ya yaptığımız ziyarette varşova ticaret müşavirliğimiz olağanüstü bir ilgi ve destekle bize katkı sağlamıştır. Bu noktada sayın bakanımıza yurtdışı teşkilatının bu yüksek motivasyonu ve örnek gösterilecek organizasyon desteği için teşekkürlerimi sunuyorum. Desteklerinizle ihracatçı işletmelerimize her gün yeni firmalar ekleyeceğiz.

Oda olarak meslek örgütleri vasıtasıyla sağlanan ekonomi bakanlığı desteklerinden üyelerimizin faydalanması için sürekli proje üretiyoruz ve faydalanıyoruz. Ancak işletmelere bireysel bazda sağlanan bakanlık desteklerinde özellikle dokümantasyon ağırlığı ve geri ödemelerin gecikmesi üyelerimizin bireysel başvurularının az olmasına neden olmaktadır. Bu bakımdan bakanlığımızın dokümantasyonu azaltıp ödemeleri hızlandıracak tedbirler almasını talep ediyoruz.

Ticaretin ve ihracatın en önemli ayağını karşılıklı görüşmeler teşkil etmektedir. Ticaretin birinci kuralı iletişim ve temastır. Diğer önemli husus ise işletmelerin karşılıklı biraraya gelerek müzakere etmesidir. Bu bağlamda odamız ekonomi bakanlığımızın destekleriyle gerek alım heyetlerinin ilimize getirilmesi, gerekse üyelerimizin sektörel dış ticaret heyetleriyle yurtdışında işletmelerle karşılıklı görüşmeler yapması için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Pazar araştırması, pazara giriş desteği, yurtdışı birim marka tanıtım desteği, fuar katılım desteği, tarımsal ürünlerde ihracat iadesi gibi ekonomi bakanlığı desteklerinin de kullanımının yaygınlaşması için üyelerimize destek vermeye devam edeceğiz.

Sayın bakanım,

İhracatın artması ve adana?nın ekonomisinin büyümesi için tüm gücümüzle çalışıyoruz. Bakanlığımızın desteklerinden istifade ediyoruz. Ancak adana?yı ekonomide istediğimiz noktaya henüz taşıyamadık.  Bu noktada en büyük engelimiz uzun zamandır uygulanmakta olan teşvik sistemidir. Bölgemiz uzun yıllar teşvik sistemindeki olumsuzluklar nedeniyle ekonomik gelişiminde bir sıçrama yapamamış hatta sanayi sektöründe gerilemeye gitmiştir. Çevre illerdeki farklı teşvikler iller arası rekabeti olumsuz etkilemektedir.

Sanayi odası başkanımızın bu konudaki değerlendirmelerine ilave olarak ben de bankacılık verilerine dikkatinizi çekmek isterim.

Gaziantep, konya ve kayseri gibi illerde kullanılan banka kredileri büyük oranda yatırım ve sektör kredilerinden oluşurken, adana?da kullanılan banka kredilerinin yaklaşık %70?inin tüketici kredilerinden oluşması bölgemizde yatırımı teşvik eden bir sistemin olmadığının en belirgin göstergesidir. Yani adanalı, sanayi yatırımı yapmamaktadır. Kullanılan kredileri yatırıma dönüştürecek bir teşvik sisteminin ilimizin ve ülkemizin gelişimine önemli katkı sağlayacağı açıktır. Bu bakımdan teşvik sisteminde adana olarak diğer illerle eş düzeyde bir düzenleme beklediğimizi ifade etmek isterim.

Adana ticaret odası olarak hükümetimizin makro plan ve hedeflerinin yerelde icracısı ve takipçisiyiz. Oda olarak kalkınma eylem planlarını benimsiyoruz ve ilimizde üyelerimize dönük yapacağımız faaliyetlerle destekleyeceğiz. Verimliliği artırmak, tasarrufu özendirmek, veri temini ve istatistik alanlarında çalışmalar yapmak, e-hizmet kapasitemizi artırmak, görüş ve önerilerimizle hükümetimizce yapılacak çalışmalara destek vermek çalışma planlarımızdadır. Bu alanda çalışmalarımıza başladık. 28.000 üyemizi taradık. Adres, coğrafi lokasyon ve iletişim bilgileriyle veritabanımızı oluşturduk. Ticaret sicil işlemlerinin hızlandırılması için elektronik altyapıyı ilk hazırlayan odalardan biriyiz ve programımız kusursuz uygulamaktadır. Elektronik hizmetler ve bürokrasinin hızlandırılması için hazırlıklarımız var. Oda olarak hükümetimizin gösterdiği hedefler doğrultusunda çalışıyoruz, çalışma isteği ve azmi içindeyiz.

Bu noktada teşvik edilmesi halinde adana ekonomisinin sıçramasını sağlayacak, ülke kalkınmasına büyük ivme kazandıracak bazı önerilerimizi de ifade etmek isterim.

Adana mersin erdemli arasındaki toroslarda zengin krom yatakları mevcuttur. Bu bölgeden ayda 50.000 ton krom cevheri çıkarılarak çin?e ihraç edilmektedir. Şu anda 1 ton konsantre kromun cıf şangay fiyatı 260 dolardır. Krom cevheri izabe yapılırsa ferro krom adı altında metale dönüşüyor. Ferro krom, demir metalle birleşirse paslanmaz çelik oluyor. 1 ton paslanmaz çeliğin fiyatı 7-8 bin dolardır. Türkiye paslanmaz çeliğe büyük paralar ödemektedir. Demir ve ferro kromun aynı yerde elde edilmesi ve eryiklerinin belirli oranlarda şarj edilmesiyle elde edilecek paslanmaz çelikte, enerji ve lojistik olarak maliyet avantajı sağlayabiliriz. Krom maden ocakları ve demir metal sanayiinin bu bölge içinde olması, paslanmaz çelik sanayinin kurulması sonucunu sağlayabilir. Bu konunun ciddi bir fizibiliteyle araştırılması için adana ticaret odası olarak bakanlığımızla işbirliği yapmaya hazırız.  Konsantre krom, enerji yoğun üretim yapılması nedeniyle ihraç edilmekte, böylece önemli miktarda gelir kaybına nendel olmaktadır. Teşvik sisteminde pozitif bir ayrımcılıkla ferro krom, paslanmaz çelik üretimini ülkemizde sağlayabiliriz. Konsantre bakır cevherinin ihraç yerine yurtiçinde işlenmesini sağlamaya yönelik eylem planına krom cevherinin de ilave edilmesi kalkınma yönünde son derece isabetli olacaktır.

Adana mevcut ve yapılamakta olan kamu ve özel sağlık tesisleriyle sağlık turizminde iddialı bir konuma gelmiştir. Mevcut tesisler donanım itibariyle ileri teknolojiye sahiptir. Bu tesislerin akreditasyonunun sağlanması, teşvikle desteklenmesi, ülke bazında araştırmaların yapılması, tanıtım stratejilerinin belirlenmesi gibi desteklerle organize edilmelidir. Sağlık turizminde olmazsa olmaz bir konu olan direkt uçuşların sağlanması için yapımına başlanan adana uluslar arası havaalanının inşaatında ortaya çıkan sorunların bir an önce çözülmesini talep ediyoruz.

Bu havaalanı, etrafındaki tesisleriyle kargo taşımacılığı alanında bölgede merkez olacaktır. Özellikle tarım ürünleri ihracatında büyük avantaj sağlayacatır.

Sayın bakanım, özellikle adana?yı ve bölgeyi ihya edecek olan ceyhan enerji ihtisas bölgesi?nin bir an önce faaliyete geçirilmesi konusunda da desteğinizi bekliyoruz.

Adana için hayati olan güney kuşak çevre yolunun biran önce yapılması için desteğinizi bekliyoruz.

Hükümetimizin eylem planlarında da ifade edildiği üzere adana?da sanayi sitelerinin oluşturulması ve kümelenme modeli ile verimlilik ve tasarruf noktasında toki ve bakanlığımızın desteğini talep ediyoruz.

Reel sektör bilançoları, gelir gider tabloları incelendiğinde faiz giderlerinin maliyetlerdeki önemli payını görebiliyoruz. Faiz şu sıralar iyice yükselmiştir. Yatırımcıyı yatırımdan caydıran, işletme maliyetini yükselten ve rekabet şansını azaltan faktörlerin başında faiz gelmektedir. Faizlerin indirilmesi için mücadelenizi destekliyoruz. Kobilere faiz iadesi teşviği konusunda desteğinizi bekliyoruz.

Adana?yı merkezi ve yerel desteklerle daha çok üreten, daha çok ihraç eden, daha büyük bir ekonomi haline dönüştürebileceğimizin bilincindeyiz.

Bu çalışmalar neticesinde adanamızın ülkemizin büyüyeceğine, kalkınacağına inanıyoruz.

Bugün ihracat yarışında ön sıralarda yer almayı başaran işletmelerimizi ödüllendireceğiz, motive edeceğiz. Ben kendilerini şimdiden kutluyor, daha büyük başarılar beklediğimizi ifade etmek istiyorum.

Teşrifleriyle bizi onulandıran sayın ekonomi bakanımıza ve tüm iş dünyamıza bu önemli etkinliğe katılım ve katkıları için teşekkürlerimi sunuyor, adana ekonomi zirvesi ve 2013 yılı ihracatın yıldızları ödül töreninin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.