Mehmet Yürekli: Suriye cephesinde pozisyonlar..

Suriye cephesinde pozisyonlar..

Suriye cephesi, 2019 / Ekim’inde oldukça hareketliydi: Türkiye’nin Barış Pınarı Harekâtı ve sonrasında ABD ve Rusya ile imzaladığı protokoller tüm dünyada nefesler tutularak izlendi. Ayrıca DEAŞ lideri Bağdadi’nin öldürülmesi de sinema filmi gibiydi (!)

Bundan sonraki süreçte neler yaşanabileceği öngörülebilir.. Örneğin Rusya’nın tutumuna göre İdlib bölgesinde de yeni bir hareketlilik yaşanabilir. Dolayısıyla Suriye sorununun aktörleri; Türkiye, Rusya/Suriye, ABD/İsrail ve İran’ın pozisyonlarını hatırlamak gerekiyor.

Türkiye’nin 3 Hedefi

Türkiye’nin Suriye politikasının üç temel hedefi var:

1.Türkiye’nin güvenliğini hedef alan terör örgütlerinin Suriye topraklarını kullanılmasını önlemek ve özerk bölge ya da devlet kurmasını engellemek.

2.Türkiye’ye Suriye kaynaklı yeni mülteci dalgasını önlemek ve mevcut 4 milyonu aşan mültecilerin Suriye’ye geri dönmesini sağlamak. Barış Pınarı Harekâtı’nın hedefi de güvenli bölgeler oluşturma değil mi?

3.Suriye halkının tamamının temsil edileceği bir yönetimin oluşmasını sağlamaktır. Ankara özellikle, Türk askerleriyle birlikte teröre karşı mücadelede ortak hareket eden Suriye Millî Ordusu’nun mensup olduğu Suriye Geçici Hükûmeti çatısı altında örgütlenmiş ılımlı muhalif grupların Anayasa görüşmeleri sonunda kurulacak yeni Suriye yönetiminde söz sahibi olmasını istiyor.

Rusya’nın 3 Hedefi

1.Rusya’nın Doğu Akdeniz bölgesindeki askerî ve siyasi nüfuzunun ana unsurunu oluşturan Tartus ve Lazkiye’deki askerî üslerini garanti altına almaktır. Rusya, Suriye’yi kendi nüfuzu altında tutmayı başarırken bu ülkedeki askerî varlığını da tahkim etmiş oldu.

2.Rusya, Suriye’nin toprak bütünlüğü korunmuş üniter bir devlet olarak yoluna devam etmesini istiyor. Rusya, Suriye’de nüfuzu altındaki Baas yönetiminin iktidarını başka aktörlerle paylaşılmasına kabul etmez.. Moskova, Baas yönetimini Türkiye’ye karşı PKK/YPG kartıyla korumaya çalışacaktır.

3.ABD ve müttefiki PKK/YPG’nin kontrolü altındaki petrol bölgelerinin Şam yönetiminin kontrolü altına alınmasıdır. Savaş sona erdiğinde ülkenin yeniden imarı için gerekli finansal imkânlara sahip olmayan Rusya için, Suriye’nin en önemli zenginliği olan petrol bölgelerinin kontrolü büyük önem arz ediyor.

ABD’nin Pozisyonu

ABD’de Suriye’den çekilme konusunda ciddi bir kafa karışıklığı var. Başkan Trump ile güvenlik bürokrasi, Suriye’den çekilme konusundaki hedefleri farklı.. Trump, Suriye’den tamamen çekilip Çin gibi küresel rakiplerle mücadeleye odaklanılmak istiyor. İsrail lobisi ile petrol ve silah lobisi gibi lobiler, güdümündeki Amerikan güvenlik bürokrasisi, ABD’nin Suriye’de İran, Türkiye ve Rusya’ya karşı mücadele etmeye ve PKK/YPG’yi desteklemeye devam etmesini savunuyor..

İran’ın Pozisyonu

İran’ın Suriye politikasının temel hedefi ise Irak ve Suriye üzerinden Lübnan’a uzanan bir hat kurup İsrail’e karşı bölgesel mücadelesinde en önemli araçlarından biri olan Hizbullah’ı beslemeye devam etmek.. Ayrıca Suriye’de Hizbullah benzeri yeni bir yapı oluşturmak. İran’ın Hizbullah’a uzanan bu koridoru ve Irak, Suriye ve Lübnan’daki vekillerini bölgedeki diğer rakiplerine karşı kullanmak istemektedir.

yazının devamı..