Kudüs, Türkiye ve Mısır’ı yakınlaştırır mı?

İstanbul'da düzenlenen İİT Olağanüstü İslam Zirvesi'nde Doğu Kudüs’ün, Filistin Devleti'nin başkenti ilan edilmesi, ileride referans olarak gösterilebilecek önemli bir karar.

Trump’ın kararına tepkiler artarak devam ederken, farklı gerekçelerden dolayı siyasi ilişkileri gergin olan Müslüman ülkeler iş birliği yapmak zorunda kalıyor.

Arapların, “Ben ve amcaoğlum başkalarına karşı, ben ve kardeşim ise amcaoğluma karşı dururuz” diye bir anekdotu vardır.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararı Müslüman ülkeleri bu ikileme doğru itti.

Bu bağlamda son 5 yıldır ilişkilerin gergin olduğu, dış temsilcilikler seviyesinin karşılıklı olarak büyükelçilik düzeyinden maslahatgüzar seviyesine indirildiği Mısır ve Türkiye ilişkileri buna verilecek en bariz örnek olsa gerektir.

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri’nin uzun bir aradan sonra tekrar Türkiye’ye gelmiş olması önemli bir gelişme olarak algılanıyor.

Şükri, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) olağanüstü Kudüs toplantısına katılmış olan Mısır heyetine başkanlık etmiştir. Mısır yönetimi pekala daha alt düzey bir seviyede zirveye katılabilirdi. Bunu yapmadı.

Kudüs gibi İslam dünyası için en önemli simgelerden birisi gündem olduğunda, Mısır Devleti’nin refleksleri harekete geçmiş ve Mısır Sisi yönetimi Dışişleri Bakanı düzeyinde bir katılım ile toplantıda temsil edilmeyi kararlaştırmıştır.

Şükri toplantıda Trump’ın kararına karşı Mısır’ın kınayıcı tavrı ve reddedici tutumunu ifade etti. Haliyle Mısır’ın Kudüs tutumu da Türkiye’ninkinden pek farklı değil. 

Mısır’da 3 Temmuz 2013 tarihinde yapılan askeri darbenin ardından, ikili ilişkiler kapsamında Türkiye’den Mısır’a, Mısır’dan da Türkiye’ye üst düzey bir ziyaret gerçekleşmedi. Ziyaretler uluslararası toplantılar için ve uluslararası teamüller gereği yapıldı.

Nitekim Mısır Dışişleri Bakanı Şükri, Türkiye’nin İİT dönem başkanlığını Mısır’dan devraldığı Şubat 2016’da Türkiye’ye mecburen gelmiş ve devir teslim töreninde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile tokalaşmadan toplantıdan ayrılmıştı.

İkili ilişkilerde iyimser ortam

Kudüs’ün yanı sıra Suriye dosyasında yaşanan gelişmeler de Türkiye ile Mısır arasında buzların eriyebileceği sinyalini vermektedir.

Mısır Silahlı Kuvvetleri Araştırmalar Merkezi eski müdürü Tümgeneral Cemal Mazlum genel yayın yönetmeliğini Mübarek dönemi içişleri bakanı Habib el-Adli’nin yaptığı Zaman gazetesine yaptığı açıklamada, Türkiye ile Mısır ilişkilerinin gelişebileceğine işaret etti. 

Yönetim çevrelerine yakınlığı ile bilinen Mazlum, “Suriye’nin çıkarları Türkiye ile anlaşmazlıklarımızdan daha önemlidir. Mısır, taraflarından birinin Türkiye olacağı görüşme masasına oturmakla asla tereddüt etmez.” İfadelerini kullandı.

Mısırlı bazı gözlemciler, Trump’ın Kudüs kararı ve bölgedeki diğer gelişmelerin Türkiye ve Mısır gibi İslam dünyasının iki eksen ülkesi arasındaki buzların erimesini kolaylaştırabileceği şeklinde yorumlar yapıyor.

İslam Osmanoğlu

dunyabulteni.net / yazının devamı..