Vefatının 76. Yıl dönümümde rahmet ve minnetle andığımız, Milli Mücadele Kahramanı ve İstiklal Şairimiz Mehmet Akif ERSOY?u bu vesile ile kısaca tanıyıp anlamaya çalışalım.

İstiklâl Marşı şâiri. Asıl adı Mehmet Ragif olan Mehmet Akif 1873 yılında İstanbul?da doğdu. Annesi Emine Şerife Hanım, babası Temiz Tâhir Efendidir. İlk tahsiline Emir Buhâri Mahalle Mektebinde başladı. İlk ve orta öğrenimden sonra Mülkiye Mektebine devam etti. Babasının vefâtı ve evlerinin yanması üzerine mülkiyeyi bırakıp Baytar Mektebini birincilikle bitirdi. Tahsil hayâtı boyunca yabancı dil derslerine ilgi duydu. Fransızca ve Farsça öğrendi. Babasından Arapça dersleri aldı.

Zirâat nezâretinde baytar olarak vazife aldı. Üç dört sene Rumeli, Anadolu ve Arabistan?da bulaşıcı hayvan hastalıkları tedâvisi için bir hayli dolaştı. Bu müddet zarfında halkla temasta bulundu. Âkif?in memuriyet hayatı 1893 yılında başlar ve 1913 târihine kadar devam eder.

Memuriyetinin yanında Ziraat Mektebinde ve Dârulfünûn?da edebiyat dersleri vermiştir.

1893 senesinde Tophâne-i Âmire veznedârı M. Emin Beyin kızı İsmet Hanımla evlendi.

Âkif okulda öğrendikleriyle yetinmeyerek, dışarda kendi kendini yetiştirerek tahsilini tamamlamaya, bilgisini genişletmeye çalıştı. Memuriyet hayatına başladıktan sonra öğretmenlik yaparak ve şiir yazarak edebiyat sâhasındaki çalışmalarına devam etti. Fakat onun neşriyat âlemine girişi daha fazla 1908?de İkinci Meşrutiyetin îlânıyla başlar. Bu târihten itibaren şiirlerini Sırât-ı Müstakîm?de yayınlanır.

1920 târihinde Burdur Mebusu olarak Birinci Büyük Millet Meclisine seçildi. 17 Şubat 1921 günü İstiklâl Marşı?nı yazdı. Meclis 12 Martta bu marşı kabul etti.

1926 yılından îtibâren Mısır Üniversitesinde Türkçe dersleri verdi. Derslerden döndükce Kur?ân-ı kerîm tercümesiyle de meşgul oluyordu, fakat bu sırada siroza tutuldu. Önceleri hastalığının ehemmiyetini anlayamadı ve hava değişimiyle geçeceğini zannetti. Lübnan?a gitti. Ağustos 1936?da Antakya?ya geldi. Mısır?a hasta olarak döndü.

Hastalık onu harâb etmiş, bir deri bir kemik bırakmıştı. İstanbul?a geldi. Hastanede yattı, tedâvi gördü. Fakat hastalığın önüne geçilemedi. 27 Aralık 1936 târihinde vefat etti. Kabri Edirnekapı Mezarlığındadır.

Mehmed Âkif milletini ve dînini seven, insanlara karşı merhametli bir mizaca sâhip, şâir tabiatının heyecanlarıyla dalgalanan, edebî bakımdan kıymetli şiirlerin yazarı meşhur bir Türk şâiridir. İstiklâl Marşı şâiri olması bakımından da ?Millî Şâir? ismini almıştır.

Akif, bir dünya imparatorluğunun yıkılışına tanık olmuştur. Aydınlığa çıkmak için yapılması gerekenler neyse, çapınca, gücünce onları yapmıştır. Akif, II. Abdülhamit?e karşı örgütsel yapılanmalarda yer almıştır. İttihat Terakki?ye girmiş, Teşkilat?ı Mahsusa?da görev yapmış, Kuvveyi Milliye hareketine yazı ve konuşmalarıyla destek vermiş, işgal ordularına karşı, halk önderi olarak Mustafa Kemal?in yanında yer almıştır. Fakat yeni devletin yapılanmasında, devrimci atılımları desteklememiştir. Akif, Türk tarihinin son yüz yılında yetişen önemli düşünce ve eylem adamlarından biridir. Doğru sözlü, haksızlığa karşı çıkan, inancı sömürü aracı olarak kullanmayan, İslam?ı doğru anlayan ve bilimi rehber alan örnek bir insandır.

Mehmet Akif, son yıllarda üzerinde önemle durulan kişilerden birisidir. O bir yanıyla ?şair?, bir yanıyla ?aydın?, bir yanıyla ?eylem adamı?dır. Adına üniversite kurulmuş, sıkça sempozyumlar düzenlenmiş, dergi özel sayıları hazırlanmış, bir o kadar da kitap yazılmıştır. Peki, Mehmet Akif Ersoy?un günümüze dönük geçerliliği olan düşünceleri, görüşleri nelerdir? Bu insanın çekim merkezi olmasının temelinde neler yatmaktadır? Bunların ortaya çıkarılması için, Mehmet Akif?in yeniden dikkatle okunması gerektiğini düşünüyorum. Bu çalışma, Mehmet Akif?le ilgili okuma, aynı zamanda bir öğrenme, bilgilenme ve bilgileri yeniden yapılandırma ve paylaşma yolculuğudur.

Şairin en büyük eseri Safahat genel adı altında toplanan şiirleri şu 7 kitaptan oluşmuştur:
1.Kitap: Safahat (1911)
2.Kitap: Süleymaniye Kürsüsünde (1912)
3. Kitap: Hakkın Sesleri (1913)
4. Kitap: Fatih Kürsüsünde (1914)
5. Kitap: Hatıralar (1917)
6. Kitap: Asım (1924)
7. Kitap: Gölgeler (1933).

İbrahim H. SİPAHİ

27,12,2012