2021 Türkiye orman yangınları, 28 Temmuz 2021'de Antalya'nın Manavgat ilçesinde başlayan ve Türkiye'nin birçok şehrine yayılan orman yangınları olarak tarihe geçti.

5 Ağustos 2021 itibariyle; çoğunluğu Akdeniz, Ege, Marmara ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki 44 ilde çıkan 197 orman yangınında 9 kişi hayatını kaybederken, yüzbinlerce hektar orman ve yerleşim yeri küle döndü ve binlerce hayvan telef oldu.

28 Temmuz - 5 Ağustos tarihleri arasında 15'i büyük olmak üzere çıkan 197 orman yangınından 185'i kontrol altına alınırken, Muğla, Antalya, Adana, Aydın, Isparta ve Denizli'deki 13 yangın uzun süre devam etti.

Yangınlara 16 yangın söndürme uçağı, 63 helikopter, 850 arazöz ve su tankeri ile müdahale edilirken, aralarında Azerbaycan, Ukrayna, Rusya, İspanya, Hırvatistan, Katar ve İran'ın bulunduğu birçok ülke personel ve araç desteğinde bulundu. Yangınların yerleşim yerlerine sıçraması nedeniyle yüzlerce köy ve kasabadan binlerce yerli ve turist kara ve deniz yoluyla tahliye edildi.

Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük orman yangınları olarak nitelendirilen yangınlar sonrasında birçok tartışma yaşandı. Tarım ve Orman Bakanlığı ile Türk Hava Kurumu yangınlara müdahale etmekte geç ve yavaş kaldığı gerekçesiyle muhalefet ve kamuoyu tarafından eleştirildi. Tartışmaların odağında; Orman Bakanlığının mevcut bir yangın söndürme filosuna sahip olmaması, Türkiye'de yetersiz sayıda yangın söndürme uçağı olması ve var olanların da hangarlarda beklemesi, yanan orman arazilerinin yapılaşmaya açılacağı iddiaları, yerleşim bölgelerinde yangınlarla mücadelede sorumluluğun belediyelerde olup olmadığına dair yetki karmaşası ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yangın bölgesinde halka çay dağıtması yer aldı.

İçişleri bakanı Süleyman Soylu, yangınların kundaklama sonucu çıktığı iddiasına ilişkin 29 Temmuz tarihinde “yangınların sabotaj sonucu çıktığına dair istihbarat bilgisine henüz ulaşılamadığını” belirtti. TEMA’da çalışan Hikmet Öztürk, Türkiye'deki yangınların çoğunun insanlar tarafından başlatıldığını, fakat iklim değişikliğinin yangının çoğalmasında önemli rol oynadığını belirtti. Ağustos 2021 itibariyle yangınların çıkma sebebinin araştırılması devam ediyor. TRT World, yangını PKK'nın başlatmış olabileceğini belirterek PKK'yı "baş zanlı" olarak değerlendirdi. Medyada bu görüş yaygın bir şekilde ifade edildi.

Türkiye'nin 1988'den beri kaydedilmiş orman yangını verilerine göre rapor edilmiş orman yangını sayısında bir artış meydana gelmekte olup, yanan ormanlık alan düşüş göstermektedir. Bu, diğer ülkeler ile paralel, küresel bir trend olarak tanımlanmıştır.

Türkiye Orman Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre 1988-2019 arasında toplamda 68.579 adet yangın çıkmış, 336.824 hektar alan yanmıştır. Bu veri, yılda ortalama 2.143 adet yangına, 10.526 hektar alanın tahribine tekabül etmektedir. Bu yangınların büyük bir kısmı, %48'i ihmâl/kaza, %10'u kasıtlı olmak üzere beşeri faktörler sonucu çıkmış, %11'i doğal nedenlere atfedilmiştir. Yangının çıkma nedeninin bulunamadığı vakalar genel orman yangınlarının %30'luk bir kısmını oluşturmuştur.

2019'da ihmal sonucu çıkan yangınlar yanan orman alanına göre incelendiğinde büyük oranda anız yakma, sigara, çöp yakma ve piknikçiliğe, daha az oranda ise avcılık ve çoban faaliyetlerine atfedilmektedir. Kasıtlı çıkartılan yangınların çoğunluğu kundaklama olayı olarak ele alınmış veya sınıflandırılmamıştır. Enerji ve trafik ile ilişkili konular kazalar ile ilişkili orman yangınlarında en çok alanın yanmasına neden olmuş kategorileri oluşturmaktadır..

Aklın soğuk kanlılığıyla bakınca konu böyle görünüyor..

Mehmet Yürekli

7 Ağustos 2021, Adana