17. yüzyıla ait olduğu ifade edilen sır ilk kez 1950'li yıllarda dile getirilmiş varlığı ancak 2009 yılında kabul edilmişti.

Ünlü seyyah Evliya Çelebi'ye ait olan ancak varlığı hiç bilinmeyen Dicle ve Fırat haritasına ulaşıldığı bildirildi.

Marmara Üniversitesi (MÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nihat Öztoprak tarafından yapılan yazılı açıklamada, dünyanın en büyük seyyahlarından biri olan Evliya Çelebi'nin doğumunun 400. yılında yeni bir keşifte bulunulduğu belirtildi.

1950'li yıllarda dile getirilen ancak 2009'da varlığı kabul edilen Evliya Çelebi'nin Nil haritasından sonra şimdi de Dicle ve Fırat haritasının bulunduğu vurgulanan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

''MÜ Fen Edebiyat Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, uzun zamandır sürdürdüğü araştırmaları neticesinde ilginç bir hikayesi olan haritaya ulaştı. Evliya Çelebi'nin Doğu Anadolu'dan başlayarak Dicle ve Fırat boylarını takip edip, Hint Okyanusu'na kadar ulaşan haritası, renkli ve 3 metre 43 santimetre boyunda, 4 metre 35 santimetre enindedir. Dicle ve Fırat boylarından Basra Körfezi'ne oradan da Hint Okyanusu'na kadar olan şehir, kale, mezar, türbe, köprü ve yollar haritada resimlerle gösterilmiştir. Bu şekli ile de eşsiz bir özelliğe sahip olan haritanın ne kendi çağında, ne de daha sonra benzeri yapılmıştır.''

Açıklamada, haritanın İstanbul'da 17. yüzyılda elçilik yapan İngiltere Büyükelçisi William Trumbull'un (1639-1716) kütüphanesinden çıktığı ve 1988 yılında Londra'da nadir kitap ve yazmalar ticareti yapan Bernard Quaritch firması tarafından müzayedeye konulduğu anlatıldı.

17. yüzyıla ait ''Nadir bir Osmanlı haritası'' olarak müzayedeye sunulan haritanın Katarlı bir koleksiyoner tarafından satın alındığı, ancak ne satan, ne de satın alanların haritanın kime ait olduğunu bilmediklerine işaret edilen açıklamada, şöyle devam edildi:

''Haritanın üzerinde uzun araştırmalarda bulunan Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, haritanın Evliya Çelebi'ye ait olduğunu ortaya koymuştur. Bugüne kadar varlığı hiç bilinmeyen, Evliya Çelebi'nin Dicle ve Fırat haritası dünyada ilk defa Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde 21 Aralık'ta yapılacak toplantı ve sergi ile ilim alemine tanıtılacaktır.''