Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Debi'den ortak bildiri

ENCEMİNE

Çad'a gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında temaslarını sürdüren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Çad Cumhurbaşkanı İdris Debi, görüşmelerinin ardından ortak bildiri yayımladı.

Erdoğan'ın, Debi'nin daveti üzerine Çad'a resmi ziyaret yaptığı ifade edilen bildiride, iki ülke cumhurbaşkanlarının baş başa ve heyetler arası görüşmelerde bulundukları, bu görüşmelerde ikili iş birliğinin yanı sıra önemli bölgesel ve uluslararası konuların ele alındığı belirtildi.

Bildiride "İkili ilişkilerin önemine değinen Cumhurbaşkanı Debi, Türkiye Cumhurbaşkanı'nın Çad'a ilk olan bu tarihi ziyaretinden duyduğu memnuniyeti ve Türkiye Cumhurbaşkanı'na kendilerinin bu vesileyle göstermiş olduğu derin dostluktan ötürü Çad halkının şükranlarını dile getirmiştir. İki Cumhurbaşkanı, başta terör ve İsrail-Filistin ihtilafı olmak üzere uluslararası konularda iki ülkenin görüşlerinin tamamıyla örtüşmesinden dolayı memnuniyetlerini ifade etmişlerdir." ifadelerine yer verildi.

İki ülke heyetinin, terörün her türlüsünü kınadığı ve terörle mücadele için karşılıklı taahhütlerini yineledikleri aktarılan bildiride, şunlar kaydedildi:

"Kudüs konusunda heyetler, tek taraflı ve hukuk dışı nitelikte alınan kararların kabul edilemez ve hükümsüz olduğunu değerlendirmiş, güvenli ve tanınmış sınırlar içinde yan yana yaşayacak iki devlet vizyonu temelinde ve karşılıklı müzakereler yoluyla adil, kapsamlı ve kalıcı bir barışçıl çözüm çağrısında bulunmuş, bölgede barış ve istikrar için 1967 sınırları dahilinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız, egemen ve coğrafi bütünlüğe sahip bir Filistin Devleti'nin vücut bulmasının temel şart olduğunu vurgulamışlardır."

İki liderin, ABD yönetiminin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdığı ve İsrail'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşıyacağı yönünde yaptığı açıklamanın bölgede barış ve istikrar bakımından olumsuz yansımaları olabileceğine ve barış zeminini tamamen yok etme riski taşıyabileceğine dikkat çektiği belirtilen bildiride, "Kudüs konusundaki karar tasarısının BM Genel Kurulu'nda 21 Aralık 2017 tarihinde 128 ülke tarafından kabul edilmesinden duydukları memnuniyeti dile getirmişler, söz konusu tasarının kabulü ile uluslararası toplumun Kudüs'e ilişkin BM kararlarına ve uluslararası hukuka bağlı kaldığını gösterdiğini ifade etmişlerdir." değerlendirmesine yer verildi.

Heyetlerin, genel olarak Ortadoğu'daki krizlere ilişkin bu bölgedeki durumun küresel güvenlik için ciddi bir tehdit oluşturması nedeniyle mevcut gerilimler karşısında derin endişelerini dile getirdiği ve tarafları itidalli davranmaya çağırdığına işaret edilen bildiride, tarafların başta Birleşmiş Milletler (BM) olmak üzere uluslararası toplumu dünyanın karşı karşıya olduğu ciddi tehditlerle mücadele etmeye ve İsrail-Filistin ihtilafına adil ve eşit bir çözüm bulmaya davet ettiğinin altı çizildi.

Bildiride, şunlar kaydedildi:

"Heyetler bölgelerinde meydana gelen krizlerin yönetimini ve çözümünde Cumhurbaşkanı İdris Debi ve Recep Tayyip Erdoğan'ın önderliklerini memnuniyetle karşılamış ve bu krizlerle mücadele etmek için siyasi, diplomatik ve güvenlik alanlarında karşılıklı olarak birbirlerini desteklemeyi taahhüt etmişlerdir.

Türkiye ve Çad arasında tarihsel, kültürel ve sosyal bağlara dayanan kardeşlik ilişkileri çerçevesinde heyetler, iki ülkeyi birbirine bağlayan çeşitli iş birliği alanlarını ele almış ve bu ilişkilerin karşılıklı olarak büyükelçiliklerin açılmasından bu yana gösterdiği ilerlemeden ötürü memnuniyetlerini dile getirmişlerdir."

İki ülke heyetlerinin, Türkiye Maarif Vakfı tarafından, Türk-Çad Okul kompleksinin açılmasını memnuniyetle karşıladığı kaydedilen bildiride, ziyaret marjında, Çadlı şirketler ve iş adamlarının yanı sıra yüze yakın Türk iş adamının katıldığı Türkiye-Çad İş Forumu düzenlendiği, iki ülke iş adamlarının ortak iş birliği konularını ele aldıkları belirtildi.

Bildiride, ziyaret çerçevesinde, iki ülke arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması, Gençlik ve Spor Alanında İşbirliği Anlaşması, Teknik ve Kalkınma İşbirliği Protokolü,Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma ile Bilişim Teknolojileri ve Diplomatik Arşiv Alanlarında İşbirliği Hakkında Mutabakat Muhtırası anlaşmaları imzalandığına işaret edildi.

İki Cumhurbaşkanının, başta tarım, hayvancılık, kültür, çevre, maden ve enerji alanlarında üzerinde çalışılmakta olan anlaşmaların nihayete erdirilmesine yönelik çabalarını yoğunlaştırmalarını ve diğer iş birliği alanlarını araştırmalarını ilgili kurumlarından talep ettiği aktarılan bildiride, "Bu arayıştan hareketle Çad tarafı, petrol alanında araştırma ve işletme hususunda ve Cermaya Havaalanı ve Şari köprüsünün inşaatına ilişkin iki büyük projede Türkiye'nin yer almasına yönelik beklentisini iletmiştir. Projelerle ilgili dosyalar Türk tarafına sunulacaktır." denildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın mevkidaşı Debi'ye, hükümetine ve Çad halkına, kendisine ve beraberindeki heyetine gösterdikleri sıcak ve dostane misafirperverlikten dolayı derin şükranlarını dile getirdiği aktarılan bildiride, Erdoğan'ın Debi'yi resmi bir ziyaret için Türkiye'ye davet ettiği, bu davetin kabul edildiği ve ziyaret tarihinin daha sonra diplomatik kanallar yoluyla belirleneceği kaydedildi.

Muhabirler: Alaattin Doğru, Uğur Çil, Ayşe Aktaş