İstanbul tilavet geleneğinin son temsilcisi: Kani Karaca

KANİ KARACA

Kani Karaca (d. 1930, Adana - ö. 29 Mayıs 2004, İstanbul), Türk hâfız ve mevlithan. İstanbul tilavet geleneğinin son temsilcisi idi.

YAŞAMI

Kâni Karaca 1930’da Adana-Adalı Köyü'nde doğdu. İlkokulda okurken, aynı zamanda köyün imamı olan öğretmeninden ders alarak Kur’an’ı hıfz etti. 1950’de İstanbul’a geldi. Bir süre Sadettin Kaynak’la çalışarak üslûp ve tavır bilgileri öğrendi. Dinî mûsikî çalışmalarını daha sonra, üslûp ve tavır yönünden çok etkilendiği Yeraltı Camii imamı ve hatibi ünlü hafız Ali Üsküdarlı’nın öğrencisi olarak sürdürdü.

Hocaları hafız Ali Üsküdarlı, hafız Sadettin Kaynak, Halil Nuri Poyraz, Sadettin Heper idi. Radyo programları, konserler, kudüm öğretmenliği, mevlidhanlık ile 50'lerin sonundan 2004 yılındaki ölümüne kadar Türk musikisinin çok çeşitli türlerinde eserler verdi. Mevlana anma törenlerinde vazgeçilmez bir yeri vardı.

Gördüğünü hiç hatırlayamayacak kadar küçük bir yaşta (3-4 aylık) iken üvey annesi tarafından, bir kıskançlık sebebiyle yüzüne kimyasal bir madde atılarak kör edilmiştir. Kendisi bu konunun bahsi geçtiğinde hiç konuşmak istemediği ve çoğunlukla bahsi kapattığı için olayın ayrıntıları tam olarak bilinememektedir.

İstanbul tilavet geleneğinin son temsilcisi idi. Doğaçlama üstadı Kani Karaca şarkı formu dışında Kur'an, mevlid, kaside, gazel, ezan, semai okudu.

ESERLERİ

Destegül (2000)

Mevlana Dede Efendi (2005) Kalan M.

Ottoman Classical Music

Kuranı Kerim (2001, audio cd) EMI.

Şevku Tarab Vechi arazbar dilkeşide tahirbuselik bayatiaraban rahatül ervah takımları (1999). Kalan M.

Mevlid, Kalan M.

Musique Classique Ottomane (Kudsi Erguner ve Aka Gündüz ile) Orkestra M.

Aşk İle, with love, Türk dini musiki formları (2002, kitap ve 2 cd) Pan Y.

Tekbir, durak, naat, ve salavatlar (2001) EMI Records.

Kani Karaca Belgeseli, haz: Mehmet Eryılmaz, Boyut Y.