günün öne çıkan konusuna gündem denir. ya da bir topluluğun belirli bir zaman da konuştukları/muteala ettikleri konular, gündem diye tanımlanır. gündemler bazen planlanmadan ortaya çıkar. bir salgın hastalık ki, tıpkı covid-19 virüsünün gündem oluşu gibi, veya bir doğal afet!... mesela bir yanar dağın law püskürtmesi, deprem, tusunami, çığ düşmesi, toprak kayması, sel...gibi. bu tür gündemlere doğal gündem diyebiliriz. bazen de gündemler, var olan bir mes'elenin halli/çözümü için oluşturulur... o mes'eleyi halletmek/çözmek için gereklidir. kimi zaman da, insanların dikkatlerini farklı mecralara çekmek için ortaya başka gündemler konulur ki; bu tip gündemlere de sun'i gündemler denir. bu tür gündemlerde asıl mes'eleler sümen-altı edilir ve halk başka konular ile meşgul edilirler. bir topluluktaki hakim güç, topluluk/halk üzerindeki hakimiyetini devam ettirebilmek için, dikkatleri başka mes'eleler ile meşgul ederek, gemisini yürütür.. başka mes'eleler gündem olup konuşulurken, asıl mes'eleler ötelenir ve hatta unutulur/unutturulur. bu tür sun'i gündemler oluşturmak, asıl olanın yerine sahtesini koymaktır ki, bu şeytani bir mantığın neticesi ile olur.  gündemler vardır; koskoca bir dünyayı/insanlığı ilgilendirir. gündemler vardır; bir kıtayı veya bazı ülkeleri ilgilendirir. gündemler vardır; azınlık bir topluluğun mes'elesidir. bazı gündemler bir aileyi yada kişinin kendisini ilgilendirir. işaret ettiğimiz bu gündemlerin herbiri bir makale, belki bir kitap konusu olması hasebiyle, tüm bu gündemlerle alakalı misaller vermek yerine, bir müslümanın gündemini en yalın ve özet haliyle ortaya koymak istiyorum.

her şeyden önce belirtmek isterim ki;

müslüman her önüne konulanı yemez/yememelidir. helal midir, haram mıdır! ...araştırmalıdır. her duyduğuna doğruymuş gibi inanmamalıdır. '' Ey iman edenler! Bilmeden birilerine zarar verip de sonra yaptığınıza pişman olmamanız için, yoldan çıkmışın biri size bir haber getirdiğinde doğruluğunu araştırın.(hucurat 6)'' taa ki; doğru mu yanlış mı! ...tetkik edip araştırmış olmadan, müslüman inanmamalıdır..

müslüman hayatını allah'a adayandır '' de ki: benim namazım, ibadetim, hayatım ve ölümüm hep âlemlerin rabbi allah içindir.(en'am 162)'' asıl olan, hayatını adadığı rabbin kendisi için koyduğu gündemi yaşamasıdır. o'nun koyduğu gündemi ana gündemi, diğer tüm gerçek (sun'i olamayan) gündemleri tali gündem olarak görmesidir. asıl mes'elesi allah'a kulluk olanın, o'nun rızasını kazanmak için o'nun kitabı kur'an'da belirttiği ve resulüne yaşatarak bizlere öğrettiği yolda emin adımlarla yürümesidir. müslüman, önüne çıkan tüm sun'i olmayan gündemleri bu minval üzere değerlendirmesi gerekir. hayatına rehber edindiği kur'an, tüm ayetleri ile hemen her mes'eleye ışık tutuyorken ve o'nun elçisi (nebisi) yaşantısıyla o kur'an'ı bizlere açıklamışken, bize ne oluyor ki! önümüze konulan her herzeyi yiyor, her zokayı yutuyor, düşünce yapımız her izm ve ideolojiden etkileniyor, hayatımızı yabancıların hayatlarına benzetmeye çalışıyoruz..! biz müslümanız yahu.. bizim kendimize göre bir inancımız var, referansı ilahi olan. bir yaşam şeklimiz var, referansını kendisinden örnek aldığımız önderimiz ve rehberimiz olan..

biz müslümanız!.. asıl gündemimizi unutturmaya çalışan sun'i gündemlerden ivedilikle uzak durmalıyız. sun'i olmayan diğer gündemleri (sağlık, doğal afetler, askeri...vb) de islam gözlüğü ile değerlendirmeliyiz. hele hele islamı ve onu yaşamayı dert edinmeyen, tv kanallarının bazısının reyting, kimisinin de halkın kafasını karıştırmak maksatlı, ekranlarda bazı akademik kariyerli dindarları adeta kör döğüşü yaptırarak ilmi meseleleri  halkın gündemine sokması bizlere gündem belirlemesi asla kabul edilemez.

muhammed emin / 7 ramazan 1441