Cumhurbaşkanı Erdoğan: "Su meselesini tehdit veya pazarlık aracına hiçbir zaman dönüştürmedik"

Ankara

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen 1. Su Şurası Lansmanı ve 363 Tesisin Toplu Açılış Merasimi'nde yaptığı konuşmada, bugün iki önemli etkinliği bir arada gerçekleştirdiklerini anımsatarak, ilk olarak DSİ tarafından yapımı tamamlanan 363 tesisi resmi açılış töreniyle milletin istifadesine sunduklarını belirtti.

Bu tesisler sayesinde 146,5 milyon metreküp suyun depolandığını, yıllık 12,3 milyon metreküp içme suyu elde edildiğini ifade eden Erdoğan, günlük 299 bin metreküp suyun arıtıldığını, 418 bin 500 dekar arazinin sulu tarıma açıldığını söyledi.

Böylece Türk ekonomisine yıllık 427 milyon liraya yakın katkı sağlandığını vurgulayan Erdoğan, aralarında baraj, içme suyu, sulama, toplulaştırma, atık su ve taşkın koruma tesislerinin yer aldığı toplam yatırım tutarı 5 milyar 200 milyon liraya varan eserlerin ülkeye hayırlı olmasını diledi.

Bu tesisleri ülkeye kazandıran Tarım ve Orman Bakanlığı ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü, yüklenici firmaları ve bu yatırımların inşasında emeği geçen herkesi tebrik eden Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bugün ikinci olarak, 1. Su Şurası'nın da tanıtımını gerçekleştiriyoruz. Ülkemizin ve dünyanın su konusunda derin tartışmaların içinde olduğu bir dönemde gerçekleştirilecek olan bu şurayı son derece isabetli buluyorum. Tarım ve gıda sektörümüz başta olmak üzere Türkiye ekonomisine ciddi katkılar sunacağına inandığım Su Şurası'nın başarılı geçmesini diliyorum. Fikirleri, önerileri, görüşleri, tespit ve tenkitleriyle şurayı zenginleştirecek tüm uzmanlara, sektör temsilcilerine, paydaşlara ve vatandaşlarımıza şimdiden şahsım, milletim adına teşekkürlerimi sunuyorum."

Suyun bütün canlılar gibi insanlık için de vazgeçilmez bir nimet olduğuna dikkati çeken Erdoğan, sadece hayat için değil ekonomik kalkınma ve büyüme için de suyun ikamesi olmayan unsurlardan biri olduğunu vurguladı.

"Su meselesini tehdit veya pazarlık aracına hiçbir zaman dönüştürmedik"

Bu ihtiyacı sürdürülebilir şekilde karşılayabilmek için mevcut kaynakları en verimli şekilde kullanmanın ve israfı engellemenin önem arz ettiğini anlatan Erdoğan, şunları söyledi:

"Nüfusun hızla çoğalması, iklim değişikliği, kuraklık gibi sebeplerle su ihtiyacının giderek arttığını görüyoruz. Su ihtiyacı artarken insanlığın istifadesine de bulunan su kaynakları günden güne azalıyor. Bu daralma beraberinde kuraklığı, yoksulluğu ve açlığı getiriyor. Yine su kıtlığına bağlı olarak ekolojik denge bozulmakta, biyolojik çeşitlilik kaybolmakta, insanlığın gıda güvenliği tehlikeye girmektedir. Bu vahim tablo ise sosyal çalkantılardan düzensiz göçe, kıtlıktan beynelmilel gerilimlere kadar pek çok soruna sebebiyet veriyor. Kimi uluslararası kuruluşlar, 2025 yılına kadar su kıtlığı yüzünden 700 milyondan fazla kişinin göç riski altında kalabileceğini ifade ediyor. Nil Nehri havzasındaki kimi ülkeler arasında yaşanan sert tartışmalar, su meselesinin stratejik boyutunun işaretidir. Benzer sıkıntılar dünyanın başka ülkelerinde de bölgelerinde de nüksetmeye başlamıştır. Nüfusla birlikte artan gıda ve enerji talebiyle iklim değişikliğinin yıkıcı etkileri gelecekte daha büyük risklerin bizi beklediğini gösteriyor. Bu karamsar tablodan ülkemizin etkilenmemesi elbette mümkün değildir."

"Su stresi çeken bir ülkeyiz"

"Toplumumuzdaki yaygın kanaatin aksine su zengini bir ülke de değiliz. Bilakis kişi başına kullanılabilir su miktarı dikkate alındığında su stresi çeken bir ülkeyiz." diyen Erdoğan, Türkiye'nin elindeki sınırlı su kaynaklarını Irak ve Suriye gibi iki komşusuyla da paylaşmak mecburiyetinde olduğunu hatırlattı.

Erdoğan, "Komşularımızın su ihtiyaçlarının karşılanması noktasında gereken hassasiyeti bugüne kadar hep sergiledik. Su meselesini ikili ilişkilerimizde tehdit veya pazarlık aracına hiçbir zaman dönüştürmedik. Bundan sonra da aynı hakkaniyetli tavrımızı muhafaza edeceğiz." dedi.

"Sulanabilir arazilerimizin toplamını 67 milyon dekara çıkardık"

"Suyumuzu korumakla vatanımızı korumak arasında mahiyet itibarıyla hiçbir fark yoktur." vurgusu yapan Erdoğan, bunun için üzerlerine düşen görevler olduğunu söyledi.

Tarımsal sulama sistemlerini yenilemeleri ve geliştirmeleri gerektiğini altını çizen Erdoğan, şunları kaydetti:

"İçme ve sulama suyuyla ilgili altyapılardaki kayıp kaçak oranlarını mutlaka düşünmeliyiz. Bireysel tasarrufu teşvik ederek, mevcut kaynaklarımızı daha verimli kullanmalıyız. Su kaynaklarımızı kirlilikten ve diğer olumsuz etkilerden korumalıyız. Bu anlayışla ve suyun gücünü milletle buluşturmak hedefiyle sadece su alanına yaptığımız yatırımların toplam bedeli 255 milyar lirayı geçiyor. Son 19 yılda çevrecilik adına ruhen ve fiziken çevreyi kirletenlere inat ülkemize 600'ü baraj olmak üzere 8 bin 697 yeni tesis kazandırdık. Sınıfında dünyanın en büyük hacimli ve en uzun gözdesine sahip olan Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ile yine dünyanın en yüksek altınca barajı olan Deriner Barajı'nı vatandaşlarımızın istifadesine sunduk. Tamamlandığında ülkemizin en yüksek barajı olacak Yusufeli Barajı'nda gövde inşaatı bitmek üzeredir. Adnan Menderes Barajı ile Aydın'ın, Mavi Tünel Projesi ile Konya Ovası'nın yüz yıllık hayallerini gerçeğe dönüştürdük. GAP kapsamında baraj ve sulama projelerini tamamlamak için özel çalışma yürüttük. Böylece ekonomik sulanabilir arazilerimizin toplamını 67 milyon dekara çıkardık."

"81 vilayet için İçme Suyu Eylem Planı hazırladık"

Erdoğan, 2007'de yaşanan büyük kuraklıktan sonra 81 vilayet için İçme Suyu Eylem Planı hazırladıklarını belirtti.

Şehirlerin 2040, 2050, hatta 2071'e kadar olan içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarını planladıklarını dile getiren Erdoğan, boğaz geçiş tüneliyle Asya ve Avrupa'yı 4 metre çapındaki ve 5 bin 551 metre uzunluğundaki dev su tüneli ile birleştirdiklerini ifade etti.

Erdoğan, Türkiye genelinde 262 içme suyu tesisi ile 41 milyon vatandaşa yıllık 2 milyar 700 milyon metreküp ilave içme ve kullanma suyu temin ettiklerini aktararak, hidroelektrik santral projelerinde kamu-özel sektör işbirliği sayesinde devletin sırtından 60 milyar dolar tutarında bir yatırım yükünü kaldırdıklarını vurguladı.

Böylece Türkiye'nin 44 milyar kilovatsaatlik elektrik üretim kapasitesini 108 milyar kilovatsaate çıkardıklarını belirten Erdoğan, "İklim değişikliği ve nüfus artışı sebebiyle önemi giderek artan depolama yapılarına alternatif olarak 26 adet yeraltı barajı inşa ettik. 2023 yılına kadar tamamlanan yeraltı barajı sayısını 150'ye yükselteceğiz." diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, teknolojik ilerlemeye bağlı olarak su arıtma imkanlarının da geliştiğine işaret ederek, bugün "su fakiri" denilen birçok ülkenin özellikle tarımsal sulamada bu imkandan ciddi oranlarda faydalandığına dikkati çekti.

Türkiye olarak su arıtma teknolojilerine büyük yatırım yaptıklarını belirten Erdoğan, şunları kaydetti:

"Halihazırda günlük 315 bin metreküp suyu arıtarak tarımsal sulamada yeniden kullanılabilecek şekilde insanımızın hizmetine sunuyoruz. Sanayi sektöründe de suyun verimli kullanımı için gereken tedbirleri alıyoruz. Sulamada halen yüzde 46 olan randımanı, yaptığımız yatırımlar ve aldığımız tedbirlerle 2024 yılında yüzde 55'e yükseltmeyi hedefliyoruz. Önümüzdeki dönemde tüm bu alanlara yatırım yapmayı sürdüreceğiz. Hedeflerimize daha hızlı ulaşabilmek ve su yönetimindeki yetki çatışmalarını önlemek amacıyla Meclis'te bir su kanunu hazırlıyoruz. Şura zemininde yapılacak çalışmaların, bu kanunun şekillenmesine katkı sağlayacağına inanıyorum."

"Tarım sektörümüz büyümeye devam etti"

Koronavirüs salgınının tüm dünyada dengeleri altüst ettiği bir dönemden geçildiğini hatırlatan Erdoğan, şimdiye kadar 2 milyon 800 bin insanın hayatına mal olan salgının küresel ekonominin parametrelerini de kökten değiştirdiğini söyledi.

Bu süreçte güçlü sağlık altyapısı yanında, tarıma ve suya bağlı gıda güvenliğinin stratejik öneminin de görüldüğünün altını çizen Erdoğan, "Tıpkı sağlık gibi tarımında ihmale gelmez bir alan olduğu gerçeği kendine bir kez daha dayatmıştır. Hamdolsun 2020, son 19 yılda sağlıkla birlikte tarıma yaptığımız yatırımların da meyvesini topladığımız bir sene oldu." dedi.

Erdoğan, şunları kaydetti:

"Geride bıraktığımız dönemde, salgın ve meteorolojik kuraklığa rağmen tarımsal üretimde Cumhuriyet tarihinin rekorlarını kırdık. Tarım sektörümüz sağladığımız destekler ve yeni projelerle büyüme ve güçlenmeye devam etti. Biliyorsunuz biz, birileri gibi kurusıkı atmak yerine rakamlarla, oranlarla, karşılaştırmalarla konuşmayı seviyoruz. Bunu da çiftçilerimize, üreticilerimize, aziz milletimize saygımızın bir gereği olarak görüyoruz. Geçen yıl tarım sektörümüz yüzde 4,8 gibi önemli bir büyüme oranına ulaşarak ekonomimize büyük katkı sağladı. Tarımsal hasılamız ise bir önceki yıla göre yüzde 20 artarak 334 milyar liraya yükseldi. Tarımsal hasılada Avrupa'daki liderliğimiz devam ediyor. Geçtiğimiz yıl tarım ve gıda ürünleri ihracatımız bir önceki yıla göre yüzde 5 artarak yaklaşık 21 milyar dolara ulaştı. Bazıları bu gerçeklere gözlerini kapatsa da Türkiye tarım ve gıda ürünlerinde net ihracatçı bir ülkedir. Yine geçtiğimiz yıl tarım ve gıda ürünleri dış ticaret fazlamız yüzde 9 artışla 5,5 milyar dolara yükseldi. Toplam bitkisel üretim miktarımız da önceki yıla göre 9 milyon ton artışla 126 milyon tona çıktı. Meyve ürünlerinin tamamına yakınında kendimize yeter durumdayız. Çoğu üründe ihracatçı konumdayız."

Erdoğan, verdikleri destekler, çiftçinin emeği ve alın teri ile birleşince geçen yıl tarım sektöründe güzel bir dönemin geride bırakıldığını söyledi.

"Buradan resmi rakam veriyorum"

Salgın şartlarına rağmen canlarını dişlerine takarak tarlasını eken, biçen, üreten tüm çiftçilere teşekkür eden Erdoğan, "(Çiftçileri unuttunuz, çiftçilere bakmadınız) diyen birileri var ya bakın ben buradan resmi rakam veriyorum. Bu yıl üreticilerimize toplam 24 milyar lira tarımsal destek sağlayacağız. İnşallah çalışmalarımızı artırarak yerli ve milli üretim anlayışıyla tarımda büyümeye ve yeterliliğimizi güçlendirmeye devam edeceğiz." diye konuştu.

Erdoğan, 1. Su Şurasında alınacak kararların bu mücadeleye katkı sunacağına, çalışmaların önünü açacağına işaret ederek, şöyle konuştu:

"Şuranın hedefleri doğrultusunda elde edilen kazanımlar, su yönetimi ile ilgili hususlarda gelecek nesillere ışık tutacaktır. Şuranın hazırlanmasında emeği geçenleri şahsım, milletim adına tebrik ediyorum. Resmi açılışını yaptığımız Devlet Su İşleri'ne ait 363 tesisin ülkemize, milletimize, şehirlerimize hayırlı olmasını diliyorum. 363 tesisten bahsediyorum, dile kolay. Türkiye'nin kalkınması için tüm çalışan emekçilerimize, çiftçilerimize, mühendisinden işçisine kadar hepsine bir kez daha teşekkür ediyorum. Rabbim yolunuzu, bahtımızı açık etsin. Ömrümüz, ömrünüz su gibi aziz olsun."

Notlar

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, konuşmasının ardından Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından üzerinde Zümer Suresi'nin 21. ayetinin yazıldığı bir tablo hediye edildi.

Daha sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan canlı bağlantı ile Bartın Ulus Çayı Çerçi Deresi Taşkın Koruma Tesisi, Kütahya Karacakaş Göleti ve Van Erciş İçme Suyu Arıtma Tesislerinin açılışını yaptı.

Törene, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım, Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, eski bakanlar, milletvekilleri ve rektörler katıldı.

Erdoğan ve beraberindekiler kurdele keserek, 363 tesisin toplu açılışını gerçekleştirdi.