CHP 94 yaşında

ANKARA - MEHMET TOSUN / BARIŞ GÜNDOĞAN

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde 9 Eylül 1923'te siyasi faaliyetlerine başlayan CHP, 94. kuruluş yıl dönümünü kutlamaya hazırlanıyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Kurtuluş Savaşı sonrasında ulusal egemenliğe dayalı, tam bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak isteyen Atatürk, ülkeyi hem yeni bir yönetim şekli hem de siyasi partilerle tanıştırdı.

Bu kapsamda, ülkenin ilk siyasi partisi olan "Halk Fırkası", Atatürk tarafından kuruldu. Adının başına 1924'te "Cumhuriyet" sözcüğü eklenen parti, 1935'teki 4'üncü kurultayda "Cumhuriyet Halk Partisi" adını aldı.

Cumhuriyetin ilk yıllarında "Cumhuriyetçilik", "Halkçılık", "Milliyetçilik" ve "Laiklik"i dört temel ilke olarak benimseyen CHP, 1935'te buna "Devletçilik" ve "Devrimcilik" ilkelerini de ekledi. Bu ilkeler, partinin amblemine de yansıtılarak "altı ok" simgesi benimsendi.

Dünyanın en uzun soluklu birkaç partisinden biri olan CHP, 1923'ten 1950'ye kadar aralıksız iktidarda kaldı. CHP, 1950'li yıllarda üstlendiği muhalefet göreviyle muhalefetin kurumsallaşmasında önemli rol oynadı.

Bülent Ecevit'in genel başkanlığı döneminde, 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından Cumhuriyet Halk Partisi de diğer siyasi partilerle kapatıldı. Parti daha sonra 3821 sayılı yasaya dayanarak kuruluşunun 69'uncu yıl dönümü olan 9 Eylül 1992'de tekrar açıldı.

7 genel başkan görev yaptı

Atatürk'ün vefatının ardından 26 Aralık 1938'de gerçekleştirilen 1. Olağanüstü Kurultay'da İsmet İnönü, CHP genel başkanlığına seçildi. ''Milli Şef'' unvanı verilen İnönü, CHP'de 33 yıl genel başkanlık yaptı.

CHP'de Genel Başkanlık koltuğuna Atatürk ve İnönü sonrasında Bülent Ecevit, Hikmet Çetin, Altan Öymen, Deniz Baykal ve Kemal Kılıçdaroğlu oturdu.

Kılıçdaroğlu, 22 Mayıs 2010'dan bu yana CHP genel başkanlığı görevini sürdürüyor.

CHP, bugüne kadar 35'i olağan, 18'i de olağanüstü olmak üzere 53 kurultay gerçekleştirdi.

Anıtkabir'e ziyaret

CHP yöneticileri, bu yıl da 9 Eylül'de 94. kuruluş yıl dönümü etkinlikleri kapsamında ilk olarak Anıtkabir'i ziyaret edecek.

Genel Başkan Kılıçdaroğlu başkanlığındaki CHP heyeti, Kurucu Genel Başkan Atatürk'ün mozolesine çelenk koyacak. Kılıçdaroğlu, Anıtkabir Özel Defteri'ni imzaladıktan sonra heyet İkinci Genel Başkanları İsmet İnönü'nün mezarına çelenk bırakacak.

Kuruluş yıl dönümü kapsamında, çeşitli etkinlikler de düzenlenecek.