Cemevlerine yönelik düzenlemeleri de içeren teklif yasalaştı

TBMM

Kanunla, motorlu araç ticareti yapan mükelleflerin faaliyetlerini yerine getirirken neden olabilecekleri vergisel kayıpları karşılamak için teminat yükümlülüğü getirilecek. Bu yükümlülüğe uymayanlara özel usulsüzlük cezası kesilecek.

Hazine ve Maliye Bakanlığına, motorlu araç ticareti yapan mükelleflerden, doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak için 30 milyon liraya kadar teminat alma yetkisi verilecek.

Teminat verme zorunluluğu getirilen motorlu araç ticareti ile iştigal eden mükelleflerin istenen teminatı vermemesi durumunda, bu mükellefler için bir önceki hesap dönemine ait brüt satışlar toplamının binde 3'ü tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecek.

Kamulaştırma bedellerinin hak sahiplerine ödenmesi halinde, tebliği dahil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri, kamulaştırma bedelinin ödendiği tarih itibarıyla kesinleşmiş kabul edilecek. Bu hüküm, tebliği dahil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilen taşınmazlar hakkında da uygulanacak.

Kamulaştırma bedelleri ve kamulaştırmasız el atma tazminatlarına ilişkin mahkemelerce hükmedilen bedel, tazminat, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin ödenmesi için icra takibine gidilmeden önce davacı, banka hesap numarasını yazılı şekilde davalı idareye bildirecek. İdare de bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde ödeme yapacak.

İcranın geri bırakılması talep edilirse idarenin teminat gösterme zorunluluğu olmayacak.

Açılan davalarda mahkeme ve icra harçları maktu olarak belirlenecek ve bu ödemeler idarelerce yapılacak.

Davalarda hükmedilen bedel ve tazminat ödemeleri

Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 4 Kasım 1983'ten 28 Temmuz 2021'e kadar kamu hizmetine ayrılan taşınmazlara veya kaynaklara malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması veya hukuki el atılması nedeniyle açılan davalarda hükmedilen bedel ve tazminat ödemelerinde kullanılmak üzere, ihtiyaç olması halinde davalı idarelerin bütçelerinde özel pay ayrılacak.

Merkezi yönetim bütçesine dahil idarelerin bütçelerinde sermaye giderleri için öngörülen ödeneklerinin yüzde 3'ü, belediye ve il özel idareleri ile bağlı idareleri için en son kesinleşen bütçe gelirleri toplamının, diğer idareler için en son kesinleşen bütçe giderleri toplamının en az yüzde 3'ü oranında bütçelerinde pay ayrılacak.

Alacakların toplam tutarının ayrılan ödeneğin toplam tutarını aşması halinde ödemeler, taksitlerle yapılacak. Taksitlendirmede, bütçe imkanları ile alacakların tutarları dikkate alınacak. Taksitli ödeme süresince kanuni faiz ödenecek.

Kanunla, imar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile olası ihtiyaçları göz önünde tutularak lüzumlu cemevi yerleri ayrılacak.

İl ve ilçelerde mülki idare amirinin izni alınmak ve imar mevzuatına uygun olmak şartıyla cemevleri yapılabilecek. Cemevi yeri imar mevzuatına aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemeyecek.

Fiyat İstikrarı Komitesinin kuruluş ve görevleri

Kanunla Fiyat İstikrarı Komitesinin kuruluş ve görevleri ile komitenin sekretaryasına yönelik konular düzenlenecek. Buna göre, Fiyat İstikrarı Komitesi, Hazine ve Maliye Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Tarım ve Orman Bakanı, Ticaret Bakanı, Strateji ve Bütçe Başkanı ile Merkez Bankası Başkanı'ndan oluşacak.

Fiyat İstikrarı Komitesi, gerekli görmesi halinde ilgili sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve özel sektör temsilcilerini toplantılarına davet edebilecek.

Komitenin görev ve yetkileri, para ve maliye politikaları arasındaki eş güdümü gözetmek suretiyle fiyat istikrarını sağlamaya yönelik yapısal politika önerileri geliştirmek, fiyat istikrarını tehdit eden riskleri izleyerek para politikası ve para politikası araçları dışında alınması gereken tedbirleri belirlemek ve ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından uygulanmasını sağlamaya yönelik tavsiyelerde bulunmak, kamu tarafından belirlenen veya yönlendirilen fiyatların fiyat istikrarı odağında uygulanmasını sağlamaya yönelik kararlar almak olacak.

Komitenin sekretarya hizmetlerini, Hazine ve Maliye Bakanlığı yürütecek.

Fiyat İstikrarı Komitesi, görev alanına giren konularla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi, kamu kurum ve kuruluşlarından isteme yetkisine sahip olacak. Kamu kurum ve kuruluşları, talep edilen bilgi ve belgeyi Komitenin belirleyeceği şekil ve süre içinde vermekle yükümlü olacak.

EKAP'ta işlemlerin kapsamı genişletilecek

Konusu suç teşkil etmemek kaydıyla sosyal denge tazminatı ödendiği tespit edilen il özel idareleri, belediyeler, büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşlar ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinin yetkili veya görevli olan sorumluları hakkında yapılan ödemeler nedeniyle idari veya mali yargılama ve takibat yapılamayacak, başlamış olanlar işlemden kaldırılacak.

Kanunla, kamu ihale uzman yardımcılığına atanacaklar için atama sınavının yapıldığı yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla 35 yaşını doldurmamış olmaları şartı aranacak.

Kamu İhale Kurulu kararı gereğince mücbir sebepler veya yükleniciden kaynaklanan kusur ile idarece feshedilen sözleşmeler nedeniyle iade edilen bedelin uygulanmasında ortaya çıkan faiz ve yargılama giderlerinin on binde 5'i yükleniciden tahsil edilecek.

Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinde yapılacak işlemlerin kapsamı genişletilecek. Bu kapsamda Kamu İhale Kurulu kararları sonucunda başvuru sahibinin tüm iddiaları bakımından haklı bulunması durumunda da eşit muamele ilkesi gözetilerek başvuru bedelinin iade edilebilmesine imkan sağlanacak.

Kanuna göre, il özel idareleri, il sınırları içinde mabetler, kültür ve tabiat varlıkları, tarihi doku ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekanlar ile cemevlerinin yapım, bakım ve onarımını gerçekleştirebilecek.

Belediye ve bağlı kuruluşlar tarafından verilen indirimli veya ücretsiz içme ve kullanma suyu imkanı cemevlerine de tanınacak.

Cemevlerinin aydınlatma giderleri, Kültür ve Turizm Bakanlığının bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak.

Kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda ölen sigortalının, genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ilişkin her türlü borçları terkin edilecek ve ölüm tarihinde sigortalıya ilişkin şartlar aranmadan hak sahiplerine aylık bağlanacak. Bu şekilde bağlanan aylıklara ilişkin primlerin eksik olan kısmı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenecek. Gelir ve aylıkların hesaplanması ile hak sahiplerine paylaştırılmasında sigortalının ölüm tarihinde yürürlükte olan kanun hükümleri esas alınacak.

Ölen sigortalının anne ve babasına, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere "gelir veya aylık bağlanmamış olması" şartları aranmadan gelir ve aylık bağlanacak.

Düzenlemenin yürürlük tarihinden önce kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda vefat eden sigortalıların hak sahiplerinin bu düzenleme kapsamında yazılı istekte bulunması halinde gelir ve aylıkları, maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ay başından başlatılacak; bağlanan gelir ve aylıklar için geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak.

Bu şekilde ölen sigortalının eş ve çocuklarından birisi, eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi, ilgili mevzuatta aranan şartlara tabi olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarının sürekli işçi kadrolarında istihdam edilecek.

Bu kapsamdaki maden işçilerinin yakınlarına tanınacak haklara yönelik zaman ve tarih şartı bulunan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.

İFM'deki kurumlara yeni teşvik imkanı

Ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğinin geliştirilmesi, ekonomik büyümeye katkı sağlanması, ülkeye döviz girdisi sağlanarak ekonomik istikrarın korunması ve istihdam imkanlarının artırılması amacıyla yeni bir teşvik getiriliyor.

Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yapılan değişikliğe göre, katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi (İFM) bölgesinde faaliyette bulunan kurumların, özellikle bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye'ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın yüzde 50'si kurum kazancından indirilecek.

Bu indirimden yararlanılabilmesi için kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması, aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye'de olmaması şartı aranacak. Cumhurbaşkanı, bu oranı, sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkili olacak.

TMSF'nin kayyım atandığı şirketler

Anayasa Mahkemesince iptal edilen Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un "muvazaalı devir işlemleri" başlıklı maddesi, kanun boşluğunun giderilmesi için yeniden düzenleniyor.

Buna göre, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun şirket yönetimi için kayyım tayinini düzenleyen maddesi uyarınca Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) kayyım olarak atandığı şirketlerde, soruşturmanın başladığı tarihten 19 Temmuz 2018'e kadar ortaklık pay ve haklarına ilişkin olarak şirket ortakları tarafından yapılmış devir ve temlik işlemleri, Fon Kurulu'nca muvazaalı kabul edilmesi halinde geçersiz sayılacak ve Fon'un talebi üzerine ticaret sicilinden terkin edilecek.

Geçersiz sayılma işlemine karşı, ilgililerce, tebliğden itibaren 1 ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinde dava açılabilecek.

Antalya-Kaş Kasaba Projesi Kıbrıs Barajı yapımından etkilenen ailelerin, iskanlarının temini için yeniden yapılacak iskan etütleri ve devamında iskan edilecek ailelerin yeni yerleşim alanına nakilleri, hak sahipliği duyuruları, hak sahiplikleri ve borçlandırılmalarına ilişkin işlemler, Cumhurbaşkanınca belirlenecek usul ve esaslar kapsamında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce yürütülecek.

"Bu düzenlemeleri takdir etmek gerekiyor"

Teklifin tümünün oylamasından önce lehte söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Yılmaz Tunç, maden kazalarında hayatını kaybeden maden işçilerinin yakınları ile Alevi vatandaşlara yönelik önemli düzenlemeler getiren teklifin görüşmelerinde katkı sunan milletvekillerine teşekkür etti.

Alevi vatandaşların ibadethaneleri olan cemevlerinin ilk kez kanuna gireceğini ve mevzuatta yerini alacağını belirten Tunç, "Bu adımlara karşı gelmemek lazım, bu düzenlemeleri takdir etmek gerekiyor." dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Alevi sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile bir araya geldiği fotoğrafı gösteren Tunç, şöyle konuştu:

"Siz 'herkes karşı' diyorsunuz ama onlarca Alevi derneği, vakfı ile Alevi dedesi, bunun çok önemli bir adım olduğunu söylüyor, Cumhurbaşkanımıza ve bu kanun görüşmelerinde katkısı olan milletvekillerimize teşekkür ediyorlar. Bunlar da Alevi dedesi, bunlar da Alevi vakfı, derneği. Belediyelere ve il özel idarelerine 'imar planlarında cemevi alanı göstereceksiniz.' diyen bir kanuna nasıl itiraz edebilirsiniz? Buna itiraz edilmez. Büyükşehir belediyelerine, belediyelere, il özel idarelerine 'Cemevi yapabilirsiniz, Alevi vatandaşlarımız da bunlardan istifade etsin.' diyen bir kanun teklifine nasıl itiraz ediyorsunuz? Anlaşılır gibi değil. Bu adımları takdir etmek lazım. Teklifimizin milletimize hayırlı olmasını diliyorum."

Aleyhte söz alan CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, "Biz AKP'nin derneklerinden bahsetmiyoruz, Alevilerin temsilcilerinden bahsediyoruz. Biz AKP'nin arka bahçesinden bahsetmiyoruz. Gerçekten Alevi yurttaşlarımızın temsilcilerinden bahsediyoruz." dedi.

Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin kabul edilmesinin ardından, Polis Yüksek Öğretim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine geçildi.