Bugün İsveç'te En Çok Onun Kur'an Meali Okunuyor

İsveççe Kur’an çevirilerinden günümüzde en sık kullanılanı olan Koranens Budskap isimli çevirinin sahibi Knut Bernström, İslam ile Fas'ta büyükelçi iken tanışmış ve 1986'da müslüman olmuş. Zeynep Hafsa yazdı.

Bir önceki yazımızda İsveççe Kur’an çevirilerinden bahsetmiştik. Bu yazıdaysa, bunlardan bir tanesi ve günümüzde en sık kullanılanı olan Koranens Budskap isimli çevirinin sahibi Knut Bernström’den bahsedelim istiyorum.

Tam adıyla Johan Richard Knut Bernström, 1919-2009 tarihleri arasında yaşamış İsveçli bir diplomattır. Erken yaşlarında Protestanlıktan Katolikliğe geçen Bernström, 1960’larda Vatikan’ın aldığı “Latince’nin din dili olarak kullanılışına devam edilmemesi” kararının ardından Katolikliği de bıraktı. Dış İşleri’nde 40 yıl diplomat olarak çalışıp farklı yerlerde görev yaptı. Örneğin 1963-66 arasında Karakas’ta, 1964-66 arasında Santo Domingo’da, 1973-76 arasında Madrid’de büyükelçilik yaptı.

Bernström’ün görev yaptığı yerlerden biri de Fas idi. 1976-1983 yılları arasında görev yaptığı Fas’tayken İslam’la tanışıp 1986’da İslamiyet’i seçti. Bunun akabinde ismine Muhammed eklendi ve adı Muhammed Knut Bernström olarak anılmaya başlandı. 13 dil bildiği rivayet edilen Bernström, Arapça’yı da Fas’ta öğrenmeye başlamıştır. 1983 yılı aynı zamanda kendisinin sağlık sebepleriyle emekliye ayrıldığı tarihtir. Velhasıl son görev yeri de Fas olmuştur.

Kur’an çevirisi projesi

Kendisinden daha sonra bahsetmeyi düşündüğümüz İsveçli İslamolog Jan Hjärpe, Muhammed Knut Bernström ile arasında geçen şu diyaloğu aktarmaktadır: Hjärpe yeni profesör olduğu zamanlarda Bernström’ün kendisini arayıp yeni bir Kur’an çevirisine ihtiyaç olup olmadığını sorduğunu nakletmektedir. Çünkü Bernström kendisinin böyle bir projeye başladığını dile getirmiştir. Hjärpe ise buna gerek olmadığını düşünmüştür zira (daha önceki yazımızda da bahsi geçen) K. V. Zetterstéens’in 1917’de yayınlanan çevirisinin yeni bir basımı daha henüz 1979’da yapılmıştır. Kendisine bunun yerine hadis literatüründen çeviriler yapmasını salık vermiştir.

Fakat Bernström bu projesinden vazgeçmeyip de çevirisini 1998’de yayınladığında Hjärpe daha önce verdiği kararın yanlış olduğunu anladığını itiraf etmektedir zira bu yeni çeviri çok farklıdır! Çünkü, Hjärpe’ye göre, Zetterstéens’in çeviriyi hazırlarken temel aldığı soru şudur; Kur’an’da yer alan bu kelimeleri, 600’lı yıllarda Arabistan’da ne manaya geldiklerine göre nasıl çevirebilirim? Öte yandan Bernström’ün yola çıktığı soru ise şudur; bu Arapça metindeki bilgileri bugünün İsveçli Müslümanlarına nasıl aktarırım? Bu soruyu cevaplarken kendisine Muhammed Esed’in yönteminin yardımcı olduğu görüşündedir Hjärpe.

İki dünya arasında güzel bir köprü

Malumunuz olduğu üzere, insanın ölümünün ardından amel defterini açık tutmaya yarayan araçlardan biri de hayır hasenatlardır. Bir sebil nasıl ki nesiller boyunca suyundan içenin hayır dualarını onu yaptıran kişiye yansıtırsa Bernström’ün 1998’den bu yana İsveç’te en çok göz önünde bulunan ve okunan İsveççe Kur’an çevirisi de benzer bir hayır hasenata denk gelse gerektir. Hele ki kitap haline getirilenin yanı sıra sesli bir şekilde okunup şu adrese (http://www.koranensbudskap.se/) konulanı da hesaba katarsak bunun boyutları daha da genişlemektedir.

Görev yaptığı yerlerdeki hal ve hareketi ve işleriyle güzel bir şekilde anılmak da buna eklenebilir. Nitekim Fas’ta adına bir anma töreni düzenlenmiş olup kendisi için Between two worlds (İki Dünya Arasında) isimli bir kısa film hazırlanmıştır. Buradaki iki dünyadan kasıt, Batı ve Doğru dünyasıdır. Bu film vasıtasıyla Bernström’ü, bu iki dünya arasında güzel bir köprü olarak gördüklerini anlatmak istemektedirler.

İsveç’te yoğun bir şekilde yaşayan Konya-Kulu’lu vatandaşlarımızın İsveç’ten haberler verdiği sitede, Bernström’ün ölümünün yıl dönümünde Fittja’da anıldığı ve bundan sonra düzenli bir şekilde anma törenleri yapılacağı haber verilmektedir.

Uzun sözün kısası, bir hoş sada kalmıştır bu kubbede bu güzel insanın ardından.

Zeynep Hafsa

www.dunyabizim.com

Kaynak: