ABD, Ortadoğu'dan Asya-Pasifik hattına

Mustafa Yürekli, Amerika'nın Ortadoğu'daki mevzilenişini doğuya kaydırmasının arka planını tartışıyor.

Brzezinski'ye göre, Amerika, dünyanın ?en eşitsiz gelişmiş ülke?si durumundadır. Ulusal servet, toplumun en zengin kesimlerine doğru akarken, alt sınıfların sınıf atlama imkânı Amerikan tarihinin en düşük noktasında ve dünyanın diğer gelişmiş ülkelerinden geri durumdadır. Bu da Amerikan halkının ?işgal? eylemlerine, daha doğrusu isyanına yol açmaktadır.

Emperyalist konjonktürün yeni aşamasında Amerika'yı geri düşüren bu nedenleri Brzezinski elbette yeni aşamanın gereklerine göre sonuçlara bağlıyor: ABD emperyalizmi bütün yayılmacı maceralarından önce içerde toplumsal birliği sağlamaya özel önem veriyor ve bunun için örneğin Irak işgali öncesinde İkiz Kuleler saldırılarına gereksinim duyabiliyor. Daha önce Vietnam savaşına dahil olmak için yapıldığı kanıtlanmış Honkin Körfezi provokasyonu da böyleydi.

Bu nedenle Amerikan halkının ?işgal? eylemleri Amerikan emperyalizminin saldırganlığına ket vuran önemli bir faktör olarak Brzezinski'nin yeni yaklaşımında da önemli bir yer tutuyor.

Diğer taraftan kitapta, dünyanın çatışmalı ve isyankâr alanlarından daha küçük gerilim alanlarına doğru çekilmek üzere, emperyalist yayılma yönünün İslam dünyasından, dolayısıyla Ortadoğu'dan Asya-Pasifik hattına doğru çevrilmesi önerilmektedir.

Müslüman halkların direnişi Amerikan emperyalizminin yolunu tıkamıştır. Şimdi Amerika'nın ihtiyacı yeniden Ortadoğu'ya dönmek üzere kendi iç ekonomik ve politik sorunlarını giderirken, güç toplayacağı bir zamanı kazanacağı uluslararası bir konumlanmaya geçmektir.

Mademki dünyanın güç merkezi doğuya doğru kaymaktadır, Brzezinski Amerika'ya Ortadoğu'daki mevzilenişini doğuya kaydırmayı önermekte, 200 bin askerinin bu bölgede mevzilendirilmesi gerektiğini söylemektedir.

Amerika, yeni konsept itibariyle, Hazar havzasını İran üzerinden ele geçiremeyince, arkaya, Af-Pak sürecine yöneldiği gibi bu kez Af-Pak sürecinde de tutunamayınca, doğuyu kendisine en yakın noktasından yakalayarak ele geçirecek şekilde merkezdeki hedefleri bypass etme manevrasına giriyor. Bu da yeni Amerikan manevrası oluyor.

Mustafa Yürekli - Haber 7

mustafayurekli@gmail.com