Zihniyet Ve Din Disiplinlerarası Zihniyet Çözümlemesi

Zihniyet Ve Din Disiplinlerarası Zihniyet Çözümlemesi

ZİHNİYET VE DİN derlemesi, KÜLTÜR VE DİN, KİMLİK VE DİN derlemelerinden sonra UMRAN ÜÇLEMESİ’nin üçüncü kitabı olarak okuyucuya ulaşıyor.

“Umran Üçlemesi” isimlendirmesi, hem İbn Haldun'la başlayan geleneğe atıf ve mütevâzi bir katkı olarak görüldüğü için, hem de sosyoloji/din sosyolojisinin ana konularına değindiği için benimsendi.

Zihniyet ve Din kapağındaki “çok sayıda valiz” teması, çoklu zihniyetlere/dünya görüşlerine/referans sistemlerine ve bununla bağlantılı olarak sahip/dâhil olduğumuz “kültürel bagajları” yansıtması bakımından tercih edildi.

Disiplinlerarası bir perspektifte yazılarıyla Prof.Dr. Asım Yapıcı, Doç.Dr. Ali Avcu, Dr. Öğrt. Üyesi Fatih Öztaş, Doç.Dr. Saffet Kartopu, Prof.Dr. Mustafa Macit, Doç.Dr. Bahset Karslı, Dr.Öğrt. Üyesi Şaban Erdiç, Dr.Öğrt. Üyesi Emir Kaya, Dr.Öğrt. Üyesi Hasan Hüseyin Aygül, Doç.Dr. Sefer Yavuz, Doktora Öğrencisi Mehmet Emin Kalgi ve Doktora Öğrencisi Abdullah Dağcı katkıda bulundu.

Zihniyet ve din ilişkisi gündeme geldiğinde, iktisadi ahlak ve din bağlamında sadece Ülgenerci çizginin akla gelmesi hatta Ülgener’in açtığı yolun sürdürülememesi bu çalışmanın hareket noktasını oluşturuyor. Çünkü zihniyet ve din ilişkisinin bağlamları, iktisat dışındaki tarih, hukuk, medya, gençlik ve dini grupları ele almayı gerektirdiği gibi, zihniyet ve din ilişkisinin günümüz küreselleşme ve postmodernizm süreçleriyle bağlantılı olarak disiplinlerarası boyutları, ayrıntılı bir değerlendirmeyi gerektiriyor.

Her biri olayları farklı bir biçimde “gören” ve toplumsal yapıda kendi bakış açısını diğer grupların paylaşmasını isteyen zihniyetler, farklı referans sistemlerinin yansımasıdır. Bu bağlamda bir dünya görüşünün taşıyıcısı olan zihniyet, gerçeğin bir açıklamasını verir, kendine göre bir anlam muhtevası ve referans çerçevesi sunar.

Zihniyet, dünya görüşünü de belirleyen öğeler karşısında tutumlar üretir. Bir toplumsal grubun örtük referans sistemi olan zihniyeti, toplumsal yaşamda edinilmiş tecrübeler, davranış kalıpları ve alışkanlıkları olan değişik gruplara katılımı biçimlendirir. Toplumsal yapılardaki “gömülü” bakış açıları arasındaki zımni çatışma ve gerilim, toplumsal yaşamın temellerinden birisini oluşturur.

Zihniyet ve din ilişkisi bağlamında hukukun, iktisadın, ideolojinin ve dini yapıların “karşılaşma”, “meydan okuma” ve “yüzleşme” süreçlerinin çok yönlü ve girift yapısını, farklı açılardan ve disiplinlerarası bir yaklaşımla analiz etmek amacıyla kaleme alınan on üç makale, bize, “bizi” anlatıyor ve kendimizle “yüzleşmeye” davet ediyor.

Doç. Dr. Abdullah Özbolat
Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakultesi