'Türk tıbbında Kemal Bayazıt ismi bir ekoldür'

İSTANBUL - HATİCE ŞENSES

Türkiye'nin ilk kalp naklini 1968'de gerçekleştiren Opr. Dr. Kemal Bayazıt'ın öğrencisi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Süha Küçükaksu, Bayazıt'ın bir ekol olduğunu belirterek, "Bu ekolün bir mensubu olmaktan her zaman çok mutlu oldum ve minnet duydum. Tıptaki bu ekol, ülkesinde öncülük yapabilmek, yeni yerler kurmak ve bir insanı yaşatabilmek için teknik, teknolojik sınır tanımadan çalışmak anlamına geliyor." dedi.

Prof. Dr. Küçükaksu, AA muhabirine, aynı zamanda hocası da olan, Türkiye'nin ilk kalp naklini gerçekleştiren duayen Kalp ve Damar Cerrahı Opr. Dr. Kemal Bayazıt'ı anlattı.

İlk kalp naklinin üzerinden 50 yıl geçtiğini anımsatan Küçükaksu, "Hocamız,1968'de nakli gerçekleştirdi. Ben de sırf hocanın yanında asistan olmak için fakülteyi dereceyle bitirdikten sonra, rotayı Ankara'ya kırdım." diye konuştu.

Prof. Dr. Küçükaksu, o dönemde ilk TUS'un yapıldığını ve sınavı çok yüksek bir puanla kazanarak Bayazıt'ın yanında asistan olduğunu belirterek, şöyle devam etti:

"10 yıldan fazla hocayla birlikte çalıştık. Klinik sorumluluğuna kadar yükseldim ve hoca emekli oldu. Ama o dönemde 10 yıl boyunca bize her şeyi öğretti, aktardı. Bize bir vizyon kazandırdı ve biz o vizyonla bu yollara çıktık. Hocam o dönemlerde çalışmalara çok zor şartlarda ama yine devletin destekleriyle devam etti. Yaptığı çalışmalarla, o dönemde de ülkeye büyük bir heyecan, ivme kazandırmıştır. Doktor Barnard, dünyadaki ilk kalp naklini 1967'de yaptı, Kemal Bey de hemen 1968'in ocak ayında köpeklerde denemelere başladı. Köpeklerde başarılı olunca bunu Bakanlığa açıyor. Çünkü o güne kadar Türkiye'de birinin organını nakletmek gibi bir çalışma yok. Daha sonra hocamız, uygun bir alıcıyla verici bularak bu ameliyatı gerçekleştiriyor. Nakil olan hasta yaşamadı. Ancak dünyada nakil olan ilk 100 hastanın 100'ü de rejeksiyon dediğimiz ret olayı nedeniyle bir yıl içinde vefat etti. Çünkü o zaman immünsupresif ilaçlar yoktu. 1980'de bu ilaçların bulunmasının ardından organ nakli de hızla gelişti."

"Türk insanı 10 yıl daha erken kalp hastası oluyor"

Prof. Dr. Süha Küçükaksu, Kemal Bayazıt'ın misyon sahibi bir bilim insanı olduğunu dile getirerek, kendisinin Türkiye'de ilk kez özel hastanelerde kalp ameliyatlarını başlatan isim olduğunu da aktardı.

"Bugün halkımız özel hastanelere gidebiliyor. Özel hastanelerin üzerine de tıp fakülteleri bina edildiyse bunun altyapısında Kemal hocanın çok emeği vardır." diyen Küçükaksu, özel hastanelerde kalp merkezlerinin kurulmaya başlamasıyla yığılımın ortadan kalktığını söyledi.

Küçükaksu, Türkiye'de kalp sağlığına çok önem verilmesi gerektiğine işaret ederek, "Çünkü, Türk Kardiyoloji Derneği'nin çalışmasına göre, Türk insanı genetik, yaşam ve yapısal özellikleri itibarıyla gelişmiş ülkelerde yaşayan insanlardan 10 yıl daha erken kalp hastası oluyor." ifadelerini kullandı.

Türkiye'deki kalp hastalıkları bakımından risk faktörlerine değinene Küçükaksu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bizde sigara, hipertansiyon oranı çok yüksek. Diyabet giderek artıyor. İnsanımızın kalp sağlığını korumak zorundayız. Türkiye'de son verilere göre ölümlerin yüzde 38-40'ının kalp hastalıklarından olduğunu görüyoruz. O yüzden kalp sağlığına önem vermeliyiz. Kalp enstitüleri kurulmalı. Bunlar inşallah zaman içinde gerçekleştirilecektir diye düşünüyorum. O yüzden Kemal Bayazıt için, 'Kalbin Son İmparatoru' derken, şunu kastetmek istedim; bu işe yol açan, bize öncülük yapan bir büyüğümüz. Bayazıt Hoca, bizim kalbimizde bir ışık yaktı, biz de o ışığı bizden sonrakilere aktarmak için çalışıyoruz.

Hakikaten hocamız bize şu misyonu verdi, 'Bu hastane bir ibadethane gibidir. Buraya gireceksiniz ve burada yaptığınız iş aslında bir ibadettir.' Biz o güçle çalıştık. Bir insanı yaşatabilmek için hocanın kendi kanını verdiğine ben gözümle şahit olmuş bir insanım. Biz bu şekilde çalışmış insanlarız. Hocadan bu terbiyeyi aldığımız için bir insanın hayatı için sonuna kadar mücadele ederiz. Kemal Bayazıt ekoldür ve bu ekolün bir mensubu olmaktan her zaman çok mutlu oldum ve minnet duydum. Tıptaki bu ekol, ülkesinde öncülük yapabilmek, yeni yerler kurmak ve bir insanı yaşatabilmek için teknik, teknolojik sınır tanımadan çalışmak anlamına geliyor."