TBMM'de anayasa mesaisi sürecek

TBMM

Meclisin bu haftaki tek gündemi, anayasa değişikliği teklifi olacak.

TBMM Genel Kurulu, grupların anlaşması dolayasıyla bu hafta toplanmayacak. Ancak TBMM Anayasa Komisyonu, geçen hafta görüşmelerine başladığı, AK Parti'li 316 milletvekilinin imzasıyla verilen 21 maddelik anayasa değişikliği teklifinin görüşmelerine aralıksız devam edecek.

AK Parti ile MHP'nin üzerinde uzlaşma sağladığı teklif üzerinde bugüne kadar ağırlıklı olarak muhalefet milletvekilleri görüşlerini açıkladı.

Teklifin geneli üzerindeki görüşmelerin 24 Aralık Cumartesi günü tamamlanmasının ardından, yarından itibaren maddelerinin görüşmelerine devam edilecek. Önergelerle bazı maddelerde, "esası etkilemeyecek" bazı değişikliklerin yapılabileceği ifade ediliyor.

21 maddelik teklif 

Teklif, önemli değişiklikler içeriyor. Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılıyor. Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indiriliyor. Seçimler 4 yılda değil 5 yılda bir yapılacak. Cumhurbaşkanlığı seçimleri de aynı gün olacak. Milletvekilliğinin düşmesi, düşürülmesi, ölüm ile diğer boşalma hallerinde boşalan üyelikler, aynı partinin yedek milletvekilleriyle doldurulacak. 

Teklifle, Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiğinin kesilmesine yönelik düzenleme kaldırılıyor. Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıl olacak. Bir kişi en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilecek. Cumhurbaşkanı devletin başı olacak ve yürütme yetkisi cumhurbaşkanına ait olacak. Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları ve üst düzey kamu yöneticilerini atayacak, görevlerine son verecek. Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek. Kararnamelerle, yürütmenin ihtiyacını karşılaması sağlanacak; temel hak ve hürriyetler ile siyasi hak ve hürriyetler düzenleme alanı dışında bırakılacak.

Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.

TBMM, üye tam sayısının üçte ikisinin gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alabilecek. Cumhurbaşkanı, bir veya daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilecek. TBMM üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakan olarak atanırlarsa üyelikleri sona erecek.

Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, göreviyle ilgili olmayan suçlarda yasama dokunulmazlığına ilişkin hükümlerden yararlanacak. Cumhurbaşkanı, gerekli hallerde süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilecek. Olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek. Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri ile teşkilat yapısı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenecek. 

TBMM, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. Bu halde TBMM genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılacak. Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılacak.

Disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkemeler kurulamayacak. Teklifle, HSYK'nın yapısında değişiklik yapılıyor; Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu 12 üyeden oluşacak ve iki daire halinde çalışacak. Kurulun üyelerinin yarısını Cumhurbaşkanı, yarısını ise Meclis seçecek.

TBMM Genel Kurulunun çalışmaması nedeniyle bu hafta grup ve ihtisas komisyonları toplantıları da yapılmayacak.

Süresi 3 Ocak'ta dolacak olan FETÖ Darbesini Araştırma Komisyonu, raporuna son şeklini verecek.

Muhabir: Melda Çetiner Karagöz