Süveyş Kanalı'nda sıkışan gemi dünya lojistik sektörünün gündemini değiştirdi

Berlin

Her yıl yaklaşık 18 bin geminin geçtiği, Asya ve Avrupa arasında ticari gemilerin en önemli güzergahlarından Süveyş Kanalı, dünyanın en önemli su yollarından biri olarak gösteriliyor.

Tüm küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12'si, Asya ve Avrupa arasında giden tankerlerin ve konteyner gemilerinin Afrika çevresinde uzun bir yolculuğa çıkmasını engelleyerek yakıt tasarrufu sağlayan 193 km uzunluğundaki kanaldan geçiyor.

Japon firma Shoe Kisen'in sahibi olduğu 400 metre uzunluğundaki (yaklaşık dört futbol sahası) 20 bin konteyner taşıma kapasiteli yük gemisi 24 Mart'ta kanal yolunda yakalandığı kum fırtınası sonrası rotadan çıkıp, kıyıya çarparak kanalda sıkışmıştı.

Panama bandıralı gemi, Çin’den Hollanda’nın Rotterdam Limanı’na giderken karaya oturmuştu.

220 bin tonluk geminin kurtarılması için römorklar ve iş makineleriyle çalışmalar üçüncü gününe girerken, geminin tekrar yüzdürülmesi sağlanamadı.

Avrupa ile Asya'yı birbirine bağlayan 24 metre derinliğe ve 205 metre genişliğe sahip kanalda trafiğin askıya alınması, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle sıkıntı yaşayan lojistik hatlarındaki sorunları derinleştirdi.

The Ever Given gemisinin karaya oturmasının ardından 200'den fazla gemi kanalda geçiş için beklerken, bunların 30’dan fazlasının petrol taşıyan gemi olduğu ifade ediliyor.

Bu tıkanıklık nedeniyle, petrol tankerlerinin nakliye ücretleri bu hafta neredeyse iki katına çıkarken, birçok geminin de rotasını değiştirmesine neden oldu.

Günlük yaklaşık 10 milyar dolar değerinde mal kanaldan geçiyor

Gemi nakliyatı konusunda haftalık dergi Lloyd's List'in yaptığı değerlendirmeye göre, her gün yaklaşık 10 milyar dolar değerinde mal kanaldan geçiyor. Batı yönüne doğru giden trafiğin değeri günlük yaklaşık 5,1 milyar dolara, doğu yönü trafiğinin değeri yaklaşık 4,5 milyar dolara ulaşıyor.

Analistler, yakıtın geminin işletiminde yüzde 60 ile en büyük maliyet olduğunu belirterek, yakıt tasarrufu için Akdeniz ve Karadeniz'den Asya’ya giden petrol ürünlerinin yüzde 20’si Süveyş Kanalı üzerinden geçtiğini ifade ediyor.

Ümit Burnu'nu dolaşmanın gemilerin daha fazla yakıt yakması anlamına geldiğini belirten analistler, bunun gemi nakliye fiyatlarına yansıyacağına işaret ediyor.

Öte yandan, analistler, kanalın kapalı kalmasından dolayı nakliyede yaşanacak gecikmelerinin enerji piyasaları üzerindeki etkisinin, ham petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) talebinin düşük sezonda olmasından dolayı az olacağını da hesaplıyor.

Geminin kurtarılması

1860'larda inşa edilen kanalın kuzey bölümü 2015'te iki şeride genişletilirken, The Ever Given'in sıkıştığı güney bölümü yalnızca bir şeritten oluşuyor.

Gemi her iki kenar arasında sıkışması hareket ettirme çalışmalarını zorlaştırırken, iş makineleri geminin baş kısmının altındaki bölgede toprağı çekiyor ve su altındaki kumlar çıkarılıyor.

Römorklar da iterek ve çekerek gemiyi sıkışmadan kurtarmaya çalışıyor. Bu işlemler başarısız olması durumunda geminin üzerindeki yükün ve yakıtının boşaltılmasına başvurulacağı ifade ediliyor.

Mısır ekonomisinin 3'üncü büyük döviz kaynağı: Süveyş Kanalı

Süveyş Kanalı, yılda sağladığı 5-6 milyar dolarlık girdisiyle, Mısır ekonomisinde 3’üncü büyük döviz kaynağı olarak kabul ediliyor.

Süveyş Kanalı, Akdeniz ve Kızıldeniz’i birbirine bağlayan yapay bir su geçidi olarak biliniyor. Kanal, Avrupa ve Asya kıtaları arasında Afrika’nın güneyini dolaşmadan yük taşınması ve deniz ulaşımının sağlanması bakımından dünya denizciliğinin vazgeçilmezleri arasında. 1980 yılından itibaren kanalda çift yönlü geçiş sağlanabilmesi için bazı çalışmalar başlatıldı. Genişletme çalışmalarının en sonuncusunun açılışı 6 Ağustos 2015'te gerçekleştirildi.

Halihazırda kanalın sadece bazı bölgelerinde çift yönlü geçişler yapılabiliyor.

İlk inşa edildiğinde 164 kilometre uzunluğunda ve 8 metre derinliğinde olan kanal, şu anda 193 kilometre uzunluğa, 24 metre derinliğe ve 205 metre genişliğe ulaştı.

Kanal'da geçiş süresi 12-16 saat civarında.

1967 yılında patlak veren Arap-İsrail savaşının ardından, kanalın doğusunun İsrail tarafından işgal edilmiş olması nedeniyle 8 yıl boyunca dünyanın bu önemli deniz yolu kullanılamamıştı.