Sarayda hızla yükselen 'gölge adam' Suud el-Kahtani

İSTANBUL – AYDOĞAN KALABALIK 

Bir yıl önce, “Bir rehber olmadan başımı sallayabileceğimi mi düşünüyorsun? Ben emirleri yerine getiren bir görevliyim… Veliaht prensim Muhammed bin Selman’dır.” ifadelerini kullanan Suud el-Kahtani, kendisinin gölge bir figür olduğunu ilan etmişti.

Bin Selman'a çok yakın isimlerden 40 yaşındaki basın danışmanı Suud el-Kahtani, iki gün önce Amerika tarafından yaptırım listesine alınan 17 kişi arasında en önemli figür olarak dikkati çekiyor. Yaptırım listesine alınmasının ardından tekrar gündeme gelen Kahtani hakkında daha fazla bilgi medya ve kamuoyuna yansımaya başladı.

ABD'nin önde gelen gazetelerinden The New York Times'ın haberine göre, 3 bin dolar maaş alan binlerce trolün bağlı olduğu ve muhalifleri tehdit için Twitter’da kurulan ordunun başında yer alan Kahtani, trollere kime saldıracakları ve hangi konuda tweet atacakları hakkında talimat veren isimdi.

Kraliyet kademelerinde hızla yükselen Kahtani, bir ara neredeyse Suudi Arabistan Krallığı’nın resmi sözcüsü haline gelmişti.

Muhaliflerle savaşan yandaş

BBC Arapça'da, geçen 22 Ekim’de yayınlanan bir programda Lübnanlı araştırmacı Bernard Haykel, Kahtani’yi 2006 yılından beri tanıdığını söyledi. Heykel, Kahtani’nin prenslerden birisinin kendisinden bir şey talep ettiğinde onu hayata geçirme konusunda son derece titiz olduğunu ifade etti.

Suudi Arabistanlı yazar Turki er-Ruki, Şubat 2017’de Twitter hesabından yayınladığı bir makalede, Kahtani’nin Suudi Arabistan’ın gizli enformasyon bakanı olduğunu öne sürdü.

Kahtani’nin Suudi Arabistan İstihbarat Müdürü tarafından kendisine verilen başka görevleri de yerine getirdiğini yazan Ruki, “Yaptıklarından zarar gören ilk kişi ben değilim sonuncu da olmayacağım.” demişti.

Kahtani, geçen sene yapılan Katar operasyonunun sorumlularından birisi olarak da biliniyor. Özellikle de Katarlı sosyal medya kullanıcıları tarafından kötü adam anlamına gelen “Duleym” olarak isimlendiriliyor. İnternet arama motorlarına “Duleym” kelimesi yazıldığında Kahtani’den başkası çıkmıyor.

Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı, Suudi Arabistanlı bir yetkilinin kendisinden Suudi Arabistan’a dönmesini istediğini söylemişti. Bu ismin de Kahtani olduğu anlaşıldı.

Yüksekten hızlı düşüş

Prenslerin aralarından sıyrılıp çok hızlı bir şekilde sarayda kritik noktalara çıkan Suud el-Kahtani’nin düşüşü hem erken ve hem de çok yüksekten oldu.

Suudi Arabistan’ın, Kaşıkçı’nın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürüldüğünü kabul etmesinin ardından bütün suçlamalar Kahtani’ye yöneldi. Ardından Kral Selman bin Abdulaziz onu görevinden aldı. Öldürülmeden önce Kaşıkçı ile Skype üzerinden görüşen ismin de ondan başkası olmadığı ortaya çıktı.

Kaşıkçı ile Skype üzerinden tartışan Kahtani’nin konsolosluktaki gruba, “bu köpeğin başını bana getirin” dediği öne sürülüyor.

Suudi Arabistan Başsavcılığı’nın açıklamalarından, Kaşıkçı’nın ikna yolu ile Suudi Arabistan’a getirilmesi, aksi takdirde kuvvet kullanılması şeklinde Suudi Arabistan Genel İstihbaratı’ndan emir verildiği, Kahtani’den ise Kaşıkçı’yı ikna etmesinin istendiği anlaşılıyor.

Kahtani’nin İstanbul’a gelen ekibin başındaki kişiyle görüşerek, ekip sorumlusuna Kaşıkçı hakkında bazı bilgiler verdiği, Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan aleyhindeki ülkeler ve kurumlar tarafından desteklendiğini ve Suudi Arabistan milli güvenliği için tehlikeli olduğunu söylediği de duyuruldu.

Kaşıkçı’nın Kahtani hakkındaki sözleri

The New York Times dergisine verdiği bir mülakatta Cemal Kaşıkçı, Kral Abdullah döneminde Kraliyet divanının basın sorumlusu olan Kahtani hakkında, “arkadaşımdı ve kendisini gayet iyi tanırdım.” demişti.

Kaşıkçı, aynı mülakatta, “Kahtani, Kraliyet divanı ve medya arasında sadece bir köprü vazifesi görmekteydi. Şimdi halkla ilişkiler ve Suudi Arabistan basınını kontrol eden en önemli isimlerden birisi haline geldi.” ifadelerini kullanmıştı.

Washington Post gazetesindeki yazısında ise Kaşıkçı, Kahtani’nin elinde muhalif isimlerin listesi olduğunu, eski Kraliyet Divanı Müsteşarı'nın, Suudi Arabistanlılara bu isimlerin sayısının artırılması çağrısında bulunduğunu yazmıştı.

Kahtani kimdir?

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da 7 Haziran 1978'de dünyaya gelen Suud el-Kahtani, Kraliyet ailesinden olmamasına rağmen çok hızlı bir şekilde yüksek makamlara çıkarak sarayda en etkili isimlerden biri oldu.

Kral Suud Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra Arap Emniyet Bilimleri Nayif Üniversitesi'nde yüksek lisans yaptı. Hava Kuvvetlerinde üniversite mezunu subayların ders aldığı kurslara katıldı. Kral Faysal Hava Akademisi’nde hukuk dersleri verdi ve burada yüzbaşı rütbesine kadar terfi etti.

Suudi Arabistan Kraliyet Divanı'nda bakan düzeyinde görev yapan Kahtani, daha önce de Kraliyet Divanı Basın İşleri ve Araştırma Merkezi Genel Müdürlüğü ve Kral Abdullah döneminde Muhammed bin Selman'ın ofisinde danışmanlık görevlerini üstlenmişti.

Kahtani, özellikle Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın göreve gelmesiyle oluşan devletin yeni politikalarını benimseyen önemli kişilerden biri olarak biliniyordu.

Suudi Arabistan'daki kraliyete yakın kaynaklar, Kahtani'yi Veliaht Prens Bin Selman'ın "sır katibi" olarak nitelendiriyor. Yine aynı kaynaklara göre Kahtani, birçok konuda Bin Selman adına konuşan ve bazı güvenlik güçlerine talimatlar veren biriydi.

İlk ABD yaptırımının başındaki isim

ABD, iki gün önce, gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinde rolleri olduğu gerekçesiyle 17 Suudi yetkiliye yaptırım uygulama kararı aldı.

Kararın Amerika Maliye Bakanlığı’nın insan hakları ihlallerine yönelik devreye soktuğu Magnitsky Yasası kapsamında alındığı ve yaptırım listesinde Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın üst düzey danışmanlarından Suud el-Kahtani ve Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosu Muhammed el-Uteybi’nin de bulunduğu açıklandı.