Sağlık Bakanı Koca: Gözlem altındaki sağlık personeli ve uçuş mürettebatı karantinadan çıkarıldı

Ankara

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Zekai Tahir Burak Hastanesinde gözetim altında tutulan yolcularla ilgili 3. kez alınan numunelerin sonuçlarının negatif çıktığını belirterek, "Sabah mürettebat ve sağlık personelimiz taburcu edildiler, evlerinde sağlık personelimiz tarafından 14 güne tamamlamak üzere gözetim altında kalmış olacaklar." dedi.

Koca, Bakanlığın Bilkent yerleşkesinde düzenlenen Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısı sonrası açıklama yaptı.

Dün İdlib'de 5 askerin rejim güçlerinin saldırısı sonu şehit olduğunu, 5 askerin de yaralandığını anımsatan Koca, şehitlere Allah'tan rahmet, ailelerine de başsağlığı ve sabır diledi. Koca, yaralıların da hastanelerde tedavi altına alındığını ifade etti.

Bugün Bilim Kurulunun 9. toplantısını yaptığını anlatan Koca, Kurulun getirdiği önerileri Bakanlığın uyguladığını aktardı.

Bakan Koca, yeni tip koronavirüs ile ilgili gelişmeleri, kurulda alınan kararları ve tedbirleri kamuoyuyla geciktirmeden paylaştıklarının altını çizerek bilgilendirmenin de düzenli olarak yapılmaya başlanacağına işaret etti.

Çeşitli sosyal medya ortamlarında aslı olmayan, vatandaşları tedirgin etmeye yönelik propagandalar yapıldığını ifade eden Koca, virüsün Türkiye'ye girişini önlemeye yönelik yoğun bir çaba harcadıklarının altını çizdi. Koca, bu hususta Bilim Kurulunca önerilen tedbirleri hayata geçirmeye özen gösterdiklerini dile getirdi.

Koronavirüs ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmek üzere, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Merkezinde görevlendirilen iki kurul üyesinin bugün Cenevre'ye gittiğini belirten Koca, şöyle devam etti:

"Ayrıca ülkemizin uzun zamandır geçerli olan, sık sık bilim kurullarının önerileri ile güncellenen 'Pandemi Eylem Planı' mevcut. Herhangi bir salgın olduğunda, birçok bölgede enfeksiyonun görülme durumunda Pandemi Eylem Planı'nı devreye sokmak üzere hazır olduğumuz ve bunu her yıl da Bilim Kurulunun önerisi doğrultusunda güncellediğimizi özellikle ifade etmek istiyorum. Salgın olduğunda tedbir alan değil önceden her yıl olabilecek salgına karşı eylem planı içinde olduğumuzu ve tedbirleri aldığımızı söylemek istiyorum. 2019 Eylül ayında son bu eylem planımızı da Bilim Kurulunun önerisiyle güncellemiştik."

Bakan Koca, hazırlıklara dayalı olarak yeni tip koronavirüs salgınının duyulmasından itibaren, DSÖ'nün önerilerinden önce birçok tedbirin devreye sokulduğuna dikkati çekti.

Koruyucu kıyafetler, maskeler ve benzeri tedbirler için yeterince stok olduğunun altını çizen Koca, şunları kaydetti:

"Tedavi için gerekli serum stokumuz ecza depolarımızda mevcut olup üretilen bu ürünler için çok hızlı ülkemizde üretim yapılabilmesi de planlandı. Bu konuda medikal sektörümüzün rezerv kapasitesi hızla aktif hale gelmek üzere bir plan yapıldı. 

Antiviral ilaç stokumuzun da yeterli bir şekilde Halk Sağlığı depomuzda mevcut olduğunu özellikle ifade etmek istiyorum. Pandemi Eylem Planı'nda karantina amaçlı kullanabileceğimiz sağlık tesislerimizi de belirlediğimizi ifade etmek istiyorum. Burada tehdit zamanlarında buna göre yapılanmalarını ve nasıl çalışacaklarına dair planlarımızın da hazır olduğunu, özellikle hastane kapasitelerinin yetersiz kalabileceği durumlarda istediğimiz yere kurabileceğimiz 50 yataklı 48 sahra hastanemiz mevcut. Bu hastanelerin kurulması da 24 saatte olabilmektedir."

Periyodik olarak yapılan il pandemi hazırlık değerlendirme toplantılarında illerin hazırlık durumlarının da ele alındığını aktaran Koca, yeni tip koronavirüse özgü olarak Bakanlığın kılavuz yayımladığını anımsattı. Koca, bu kılavuzda sağlık personelinin şüpheli bir vaka ile karşılaştığında nasıl davranacağına dair bilgilerin mevcut olduğunu, sahada çalışan personele yüz yüze eğitimlerle de bilgilendirmelerin yapıldığını söyledi.

"Mevsimsel grip vakalarının sayısında da düşüş gözlemliyoruz"

Bakanlık olarak önceliklerinin yeni tip koronavirüsün Türkiye'ye girişini engellemek olduğuna işaret eden Koca, bununla ilgili havaalanlarında, sınır kapılarında sürekli gözetimler yapıldığını belirtti. Koca, Çin'den Türkiye'ye gelen uçuşların da tedbiren ay sonuna kadar durdurulduğunu hatırlatarak, "Tüm yurt dışı kaynaklı uçuşlarla gelen yolcuları termal kamera, karantina odası, negatif basınçlı sedye dahil olmak üzere hizmeti yapmaya, şüpheli vaka olursa tecrit edilmek üzere de gerekli tedbirlerin hazır olduğunu söylemek istiyorum." diye konuştu.

Koca, sözlerine şöyle devam etti:

"Hayvansal ürünlerin Çin'den ithalatına yasak konulduğunu geçen hafta söylemiştim. Koronavirüs konusundaki halkımızdaki farkındalık seviyesinin yüksek olması sayesinde vatandaşlarımız sağlıklarını korumak için aldıkları tedbirlere de daha fazla dikkat etmeye başlamışlardır. Bu dönemde sık el yıkamak, öpüşme ve tokalaşmadan kaçınılması, gribal enfeksiyon geçirenlerin kalabalık ortamlardan uzak durması, başkalarına bulaştırmamak için maske kullanması gibi tedbirler sayesinde mevsimsel grip vakalarının sayısında da düşüş gözlemliyoruz.

Aile hekimlerimize, hastanelerimize viral enfeksiyon şikayeti ile başvuranların sayısında anlamlı düşüş tespit ettik. Aynı düşüşü bu şikayetleri gidermek için kullanılan ilaçların ve antiviral ilaçların eczane çıkış rakamlarında da tespit ediyoruz."

Koca, çocuk hasta grubunda üçte bir oranında genel viral enfeksiyon, üst solunum yolu enfeksiyonlarında azalma kaydedildiğini, bu vakaların geçen hafta itibarıyla yüzde 15'lere kadar düştüğünü bildirdi.

"Laboratuvarımızda bu kit kullanılmaya başlandı" 

Sağlık Bakanı Koca, yeni tip koronavirüs için mevcutta kullanılan testlerin 4-24 saat arasında sonuç verebildiğini hatırlatarak bu konuyla ilgili Bakanlığın Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünce daha hızlı sonuç veren yerli bir kit üzerinde çalışmaya başlandığını vurguladı.

Koca, şöyle devam etti:

"Bu kit, geçen hafta tamamlandı. Bu kitin ortalama test sonucunu verdiği süre 90 ila 120 dakikaya kadar düşebildi. Yani 4-24 saat arasında sonuç veren daha önce PCR yöntemiyle referans laboratuvarımızın çalıştığı kit yerine, yerli bir kit geliştirilerek bu süre 90-120 dakika arasına çekilebildi ve geçen hafta perşembe günü laboratuvarımızda bu kit kullanılmaya başlandı, doğruluğu yüzde 100'e yakın, yüzde 995 oranında olan bir teknik olduğunu özellikle söylemek istiyorum.

Daha önceki kitin maliyeti dörtte bir oranına indi. İngiltere, Fransa ve Almanya'da benzer bir şekilde kit geliştirdiklerini ifade etmişlerdi ama o geliştirilen kitin süresi 90 dakikaya kadar inebilmiş değil. Önümüzdeki haftalarda bu süreyi daha da kısaltma noktasında arkadaşlarımız gayret ve çaba içindeler."

"Cuma gününe kadar gözlemleri devam edecek"

Bugün itibarıyla dünyada görülen vaka sayısı 43 bin 138'e, hastalıktan hayatını kaybedenlerin sayısının da 1018'e ulaştığını ifade eden Koca, hastalığın Çin dışında hala çok sınırlı durumda olduğunu vurguladı.

Çin'den getirilen kişilerin sağlık durumuna ilişkin de bilgi veren Koca, "Zekai Tahir Burak Hastanesinde gözetim altında tuttuğumuz yolcularımızla ilgili 3. kez alınan numunelerin sonuçları negatif çıktı." dedi.

Bu kişilerin bugün itibarıyla gözlem altında bulundukları 10. günlerinin tamamlandığını dile getiren Koca, sözlerine şöyle devam etti:

"Cuma günü, 14. günleri tamamlanmış olacak. Bilim Kurulumuzun önerisi doğrultusunda özellikle seyahat esnasında güvenli yaklaşım içinde bulunan olan sağlık personelimiz ve uçuş mürettebatımızın hastaneden 10. günü tamamlandıktan sonra çıkarılmalarını, evde yine sağlık personelimiz tarafından gözetim altında 14 güne tamamlanması kararı verildi. Bu çerçevede sabah mürettebat ve sağlık personelimiz taburcu edildiler, evlerinde sağlık personelimiz tarafından 14 güne tamamlamak üzere gözetim altında kalmış olacaklar. 

Çin'de kalan ve Çin'de yaşayan getirdiğimiz yolcularımızla 42 kişiyle ilgili söylüyorum, 14 güne tamamlamak üzere yani cuma gününe kadar karantina hastanemizde bu süreçte gözlemleri devam etmiş olacak."

"Kazadan sonra, ilk vakanın hastaneye geliş süresi 21 dakika"

Sabiha Gökçen Havaalanı'nda yaşanan uçak kazasına dair soru üzerine Koca, kazadan iki dakika sonra 112'ye ihbar geldiğini belirterek, şöyle konuştu:

"6 dakika sonra ambulanslarımız sahada oluyor ve normal piste giriş yerine, sahildeki yolun yan yolundan bariyerleri ve dubaları dinlemeden daha kolay ulaşmak üzere hızla uçağın yanına gelmeye başlıyorlar. Toplam 50 dakika içinde orada olan ambulans sayısı 105. Dünyada bugüne kadar şahit olduğumuz benzer vakalarda böyle bir oranı biz görmedik. Olaydan sonra, ilk vakanın hastaneye geliş süresi 21 dakika. Amsterdam'da 73 dakikaydı."

Koca, kaza sırasında geçici olarak, çıkan yangın nedeniyle ortamda panik havası olduğuna işaret ederek, böyle durumlarda mümkün olduğunca sağlıklı kişilerin ortamdan uzaklaşmasının söylendiğini anlattı. 

O alana yoğun otobüs sevkinin de yapıldığını anımsatan Koca, "Sağlıklı olan birçok yolcu aşağıdan yukarıya tırmanarak otobüslere binip alandan uzaklaşmak istiyor. Doğrusu da bu. Hastalara müdahale etmek, sağlıklı olanların o ortamda patlamaya karşı uzaklaşmalarını sağlayabilir olmak... Bu sağlandı." ifadelerini kullandı. 

Bakan Koca, sosyal medyada yer alan bir vatandaşın kaza sonrası görüntülerini hatırlatarak, şöyle devam etti: 

"Ben o vatandaşımızla bizzat kendim görüştüm birkaç defa. O vatandaşımızın ambulans ve benzeri hizmetlerden hiçbir şekilde şikayeti yok. O vatandaşımızı biz ambulansla hastaneye götürdüğümüz gibi, İzmir'de yaşadığı için ambulans talebi oldu ve ertesi gün ambulansla, sağlık personelimizle İzmir'e, evine gönderdik. Lütfen Türkiye'yle, Türkiye'nin sağlık sistemiyle özellikle çalışan, fedakar, özverili sağlık personelimizle artık gurur duyalım. Dünyanın bu kadar örnek gösterdiği ve bu kadar başarılı olan hem Elazığ'da hem Van'da... Van'da ilk araca ulaşan ekip, sağlık ekibiydi, 23 dakika sonra oradaydı. Çatak'tan 40 kilometre, Van'ın merkezinden 90 kilometrelik yerde UMKE ekibi 23 dakika sonra oradaydı. Elazığ'da 8 saatte 2 bin 625 kişi, Türkiye'nin her tarafından geldiler. Lütfen, bazı şeyler üzerine siyaset yapmayalım, gerçeği görelim. Bu anlamda gerçekten sağlık sistemimizle, Türkiye'de fedakar, özverili çalışan personelimizle gurur duyalım. Her noktada üzerlerine düşeni yaptılar."

"50 dakika içinde 105 ambulans. Amsterdam'da gördünüz mü?" diyen Bakan Koca, şunları kaydetti:

"Altı dakika da dubaları, bariyerleri kırarak, oraya ulaşan kim oldu bugüne kadar? Hastayı alıp, İzmir'e kadar evine, ambulansla sağlık personeliyle kim teslim etti? O vatandaşla en az iki defa görüştüm. O kişiyi alıp evine kadar yine ambulansla yine personelimizle evine kadar götüren biziz ve hizmet yapılmadığı söyleniyor. Lütfen Türkiye ve Türkiye'nin sağlık sistemiyle gurur duyalım. Başta Dünya Sağlık Örgütü olmak üzere dünya bu noktada Türkiye'nin sağlık sistemini takdir ediyor. Ben burada 82 milyona hizmet vermek noktasında kendimi görüyorum. Kim olursa olsun, herkese hizmet noktasında, 1 milyonu aşan sağlık personelimiz fedakar ve özverili bir şekilde gayret ediyor. Bu personelimizle, bu sistemimizle gurur duyalım. Varsa bir eksiğimiz biz bu eksiğimizi tamamlamak noktasında hazırız. Varsa öneri, bu öneriyi dikkate alıp gereğini yapmaya hazırız."

İlk günden itibaren koronovirüse karşı bilim insanlarından oluşan bir bilim kurulu oluşturup, bu doğrultuda bu enfeksiyonla ve salgınla mücadele ettiklerini ve dünyada bu konuda takdir gördüklerini anlatan Koca, "Dünya Sağlık Örgütünün halen bize önermediği yöntemleri biz uyguluyoruz. Bir vatandaşımız dahi bu enfeksiyonla karşılaşsın istemiyoruz. Bu anlamda bilimin, bilim kurulunun öngörüsü, önerisi neyse imkanlarımız ölçüsünde bunları yapma noktasında gayret içindeyiz." ifadesini kullandı.

"Dünyada 14 günden daha uzun süre karantina altına alınma gibi bir durum yok"

Bir gazetecinin, bilim insanlarının hastalığa ilişkin kuluçka süresinin 24 güne çıktığına yönelik açıklamalarının hatırlatılması üzerine Koca, bununla ilgili henüz net bir bilginin olmadığını söyledi. Koca, "Genel bir bilgi, 14 günden daha uzun süreli olmadığı yönünde. Bundan sonraki süreçte 14 güne göre uygulamalarımız devam etmiş olacak." dedi.

Bakan Koca, "Çin'den gelen vatandaşların karantina süresinin uzaması gibi bir durum söz konusu olabilir mi? " sorusunu, "Şu an dünyada 14 günden daha uzun süre karantina veya gözlem altına alınma gibi bir durumun olmadığını söylemek istiyorum. Türkiye değil, dünyada 14 günden daha fazla gözlem önerilmiyor, 24-25 gün ile ilgili bilimsel, ortaya konmuş bir çalışmanın olmadığını, Bilim Kurulu'nun 14 günün yeterli olduğunda ısrarlı olduğunu söylemek istiyorum." diye yanıtladı.

Yeni tip koronavirüsün Türkiye'de görülmediğinin altını çizen Koca, "En son, dün Mersin'de bir vaka vardı, o vakanın sonucu da negatif çıktı." bilgisini paylaştı.

Koca, mürettebatın bu sabah taburcu edildiğinin, bu kişilere evlerinde sağlık personelinin eşlik edeceğinin hatırlatılarak, bu kişilere düzenli test yapılıp yapılmayacağı sorusuna karşılık, "Yine testleri, şu an karantina hastanemizde yapıldığı şekliyle evde de devam etmiş olacak." dedi.

Çin'den Türkiye'ye gelmek için Türk vatandaşlarından bir başvuru olup olmadığına ilişkin soru üzerine Koca, şu an için bir başvuru yapılamadığını söyledi. Koca, "Olursa yine vatandaşımızı yalnız bırakmayacağımızı söylemek istiyorum. Şu an herhangi bir başvuru yok. Eğer böyle bir durum olur, özellikle enfeksiyonun, salgının yoğun olduğu eyaletlerde olursa bu konu da Bilim Kurulu'nun gündemine gelmiş olur. Benzer bir uygulama olacağını düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.

Sağlık Bakanı Koca, ABD Başkanı Donald Trump'ın haziran ayında hastalığın sona ereceğine ilişkin açıklamasına dair de şunları kaydetti:

"Biz, Bilim Kurulu ile bilgi doğrultusunda hareket etmekten yanayız. Tabii ki bu virüsün en az olduğu veya viral enfeksiyonların en az olduğu nisan-mayıs-haziran dönemini bütün dünya biliyor, yeni bir bilgi değil. Dolayısıyla biz bu süreçte üç-beş sonra viral enfeksiyonların düşebileceği bir dönemi düşünerek bugünkü tedbirleri almama noktasında olamayız. Biz bugün için alınması gereken tedbirleri anbean yakın takip ederek almak zorundayız. Bilim Kurulu bu nedenle neredeyse her gün toplanarak, gelişmeler doğrultusunda önerileri bize yapmaktadır. Biz de öneriler doğrultusunda uygulamaya geçme noktasında bir çaba içindeyiz."

Zoonotik Hastalıklar Eylem Planı'na ilişkin üç gün önce geniş katılımlı bir toplantı yapıldığını belirten Koca, toplantının bir takım bilgilerin güncellenmesi ve önerilerde bulunulması üzerine gerçekleştirildiğini söyledi. Koca, toplantının önerileri doğrultusunda alınması gereken kararların uygulanacağını söyledi.

Koca, bazı hastanelerin influenza aşılarını talep ettikleri ölçüde alamadıkları yönünde bazı iddialar olduğunun belirtilmesi üzerine ise "Aşı ile ilgili herhangi bir sorunumuz yok. Bu anlamda yeterli aşımızın olduğunu çok rahatlıkla söyleyebilirim, endişe etmeye gerek yok." açıklamasında bulundu.