Rumlar müzakereleri gözden çıkarmış...

Bütün uyarılara rağmen, Rum-ların Akdeniz'de doğalgaz aramalarını başlatması, Ada'daki barış müzakerelerini gündeme getirdi. KKTC Enerji Bakanı Sunat Atun, "Belli ki her türlü sonucu göze almışlar." dedi.

Kıbrıslı Rumların, Türkiye ve KKTC'nin bütün uyarılarına rağmen Doğu Akdeniz'de petrol ve doğalgaz aramalarını başlatması, bölgede tansiyonu iyice yükseltti. Evvelki gün ilk sondajın yapılması, KKTC'den ve Türkiye'den tepki çekti. KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, Rum Yönetimi'nin bütün uyarılara rağmen doğalgaz sondaj çalışmalarına başlayarak, müzakereleri gözden çıkardığını söyledi. Atun, "Belli ki Güney Kıbrıs yönetimi her türlü sonucu göze almıştır artık.'' dedi. Bayrak Televizyonu'nda (BRT) konuşan Atun, Türkiye ve KKTC'nin de kendi hakkını korumak üzere adımlar atacağını ifade etti. Bakan Atun, Rumların asıl niyetinin doğal kaynaklara ulaşmaktan ziyade, bazı siyasi avantajlar sağlamak olduğunu vurgulayarak "Bu sorunu denizlerdeki statü noktasına taşımak, mevcut duruma çok daha başka bir boyut getirmektedir." dedi. KKTC Başbakanlığı da konuyla ilgili olarak "İzleme Komitesi" kurdu. Rumların sondaja başlamalarının ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Biz de aramalara başlayacağız." açıklaması da ses getirdi. Yunan devlet radyosu NET FM'e konuşan Kıbrıs Rum Hükümeti Sözcü Vekili Hristos Hristofidis, Türkiye'nin sondaj çalışmalarına başlayacak olmasının kabul edilemez olduğunu ileri sürerek müzakerelerin devam ettiği bir dönemde Türkiye'nin Ada'da yeni sorunlar çıkarmaya çalıştığını da iddia etti. Rum basınında çıkan haberlere göre ise "Afrodit" adı verilen "12. parselde", başlatılan sondajdan ilk örneklerin 15-20 gün içinde alınması bekleniyor.

Diğer taraftan, Kıbrıs'ta petrol arama konusuyla ilgili Zaman'a açıklama yapan uluslararası deniz hukuku uzmanları, Başbakan Erdoğan'ın konuya ilişkin açıklamasını olumlu buldu. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Deniz ve Su Hukuku Araştırmaları Merkezi Başkanı Doç. Dr. Yücel Acer, Rum tarafının petrol aramak için zaten siyasal konjonktür aradığını söyledi. Rumların İsrail'in de desteğini arkasına alarak Akdeniz'de petrol aramaya başlamasına karşın Türkiye'nin de aynı bölgede petrol ve doğalgaz arayacak olmasının Rum tarafını köşeye sıkıştıracağını kaydetti. Türkiye'nin başlatacağı araştırmaya Rum tarafı ya da başka bir ülkenin müdahale edemeyeceğini belirten Acer, "Rum tarafı ilan ettiği bölgeyi koruyamıyor olacak. Bu da Rum kesiminin geri adım atmasına neden olabilir." yorumunda bulundu.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sertaç Hami Başeren de hükümetin bölgede uygulamaya çalıştığı politikayı olumlu bulduğunu kaydetti. Hükümetin, Başbakan Erdoğan'ın açıklamaları çerçevesinde temkinli bir tutumu olduğunu belirten Başeren, "Ben bu politikayı beğeniyorum. Türkiye 'Ben de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'yle anlaşmayı yapacağım. Ona göre araştırmalar yapacağım.' diyor. Bu çok önemli bir adım. Neticesi gelecek, bunu göreceğiz. Belki başka adımlar da gelebilir. Rum tarafının yaptığı tamamen provokasyondur." diye konuştu.

Konunun geçmişine de değinen Doç. Dr. Acer, "Rum tarafıyla asıl gerginlik 2003 yılında Güney Kıbrıs Rum tarafıyla Mısır'ın münhasır ekonomik bölge sınırlandırma anlaşması imzalamasıyla başladı. Türkiye, bu anlaşmayla belirlenen sınırla talep ettiği bazı alanlara tecavüz edildiğini söyledi. Anlaşmayı tanımadığını ifade ederek 2004 yılında Birleşmiş Milletler'e (BM) itirazda bulundu. Daha sonra Rum tarafı 2007'de Lübnan'la bir anlaşma yaptı. Ama o anlaşma Türkiye'nin baskısıyla yürürlüğe girmedi. 14 Aralık 2010'da da İsrail'le bir sınırlandırma anlaşması yaptı." sözleriyle bu noktaya nasıl gelindiğini özetledi.