Prof. Dr. Yunus Vehbi Yavuz: Zekâtın Verileceği Yerler

Prof. Dr. Yunus Vehbi Yavuz, sosyal medya hesabından 'Zekâtın Verileceği Yerler' ve 'Zekât Ayında Zekât Verirken Dikkat Edilecek Hususlar' konularında açıklama yaptı..

• 'Lût Kavinin Helakini Hazırlayan Büyük Günah Livata'

Zekâtın verileceği yerler Kur'an'da (Tevbe, 60)'da açıklanmıştır.

"Sadakalar (zekât gelirleri) ancak şunlar içindir: Yoksullar, düşkünler, sadakaların toplanmasında görevli olanlar, kalpleri kazanılacak olanlar, âzat edilecek köleler, borçlular, Allah yolunda (çalışanlar) ve yolda kalmışlar. İşte Allah’ın kesin buyruğu budur. Allah bilmekte ve hikmetle yönetmektedir."  (Tevbe Suresi - 60 . Ayet Tefsiri)

Bu yerler şunlardır:
1. Fakirler, 2. Miskinler, 3. Zekât işlerinde çalışan memurlar, 4. Kalpleri İslam'a ısındırılmak istenenler, 5. Köleler, 6. Boçlular, 7. Allah yolundaki hizmetler, 8. Yolcular.
 

Zekâtın verileceği yedi alan şahıslar hakkındadır. Bu yerlerden sadece biri şahıslarla kayıtlı olmayıp umumi hizmetleri göstermektedir. O da Allah yolundaki hizmetlerdir. Cami, yol ve köprü gibi hizmetler dışından Allah yoluna dahil olan bütün hizmetlere zekât verilebilir. Vakıflar ve hayır yapan kurumlara meşru olan hizmetleri gerçekleştirmek üzere zekât verilebilir.

Hayır için inşa edilen binaya zekat verilebilir mi?

Halkımız ve din görevlilerimiz arasında yaygın olan, "hayır için de olsan binaya zekât verilemez" diye bir anlayış var. Fakat bu anlayışın fıkıh kaynaklarında yeri yoktur, daha doğrusu ben yerini bulamadım. Kur'an'daki ifade mutlak olup "Allah Yolu" buyurulmuştur. Allah yolunda olmak kaydıyla okul, Kur'an Kursu, ilmi hizmet binalarına zekât verilebilir. Buna engel teşkil edecek bir delil yoktur.

Sonuç: "Hayır İçin İnşa Edilen Binalara Zekât Verilebilir."

*****

Zekât Ayında Zekât Verirken Dikkat Edilecek Hususlar

1. Malî ibadet olan zekât muhasebesi için ilim sahibi bir zattan bilgi alarak zekât muhasebesi yaptırmak zekât ibadeti kapsamındadır.

2. Doğru hesap edilmeden verilen zekât eksik olur. Bir kuruş eksik zekât ile 1000 TL eksik zekât arasında haramlık noktasında bir fark yoktur.

3. Zekât fakirlerin ve toplumun hakkı olduğu için, kazanılan mal helal olsa da zekâtı ödenmediği için ona haram karışmış olur. Dolayısıyla malvarlığını kirletir.

4. Zekât her yıl Ramazan ayında hesap edilerek verilmelidir. Mazeretsiz olarak zamanında verilmeyen zekâtın hak geçme noktasında sorumluluğu vardır. Fakirlerin ihtiyacının tehiri yahut ihlalinden dolayı helallik almak mümkün olmaz, bu insana ağır bir yük yükler.

5. Zekât sadece paradan ödenmez. Parası olmayanlar maldan aynî olarak da zekât vererek sorumluluklarını yerine getirmelidirler. Örnek: Yiyecek, giyecek, içecek, inşaat malzemesi, teknik malzeme, kitap vs. zekât olarak verilebilir. Fakat bunlar maliyetleri üzerinden hesaplanmalıdır.

6. ZEKÂT VERİLECEK MALLAR şunlardır: Nakit varlıklar (her türlü geçerli para), her türlü ticaret malları, ticarî binalar (satmak üzere yapılan inşaatlar), ticarî arsalar, ticarî amaçla alınan araziler, antika eşya, altın ve gümüş madenleri. Bunlardan %2.5 oranında zekât verilmesi gerekir.

Taşocakları, mermer ocaklarından çıkarılan mermerler, granitler, madenler, defineler ile su ürünlerinden 1/5 oranında zekât verilmesi gerekir. Tüm ziraat ürünleri, meyve ve sebzelerden ise 1/10 oranında zekât verilmesi gerekir.

Bu malların kendilerinden ayırıp zekât vermek gerekir. Fakat bunların karşılıkları kadar para da verilebilir. Bir tür malvarlığının zekâtı başka türr maldan da verilebilir.

Not: Maldan zekât verirken, satılmayan ve elde kalmış olan mallardan değil, piyasada değeri olanlardan seçip vermek gerekir.

Zekâtı Harcanacağı yerleri yarın inşallah açıklamaya çalışacağız. Allah Teala zekâtlarınızı kabul buyursun, Korona vebasından muhafaza buyursun. Âmin