Özbekistan'da ramazan sofrası

TAŞKENT - Bahtiyar Abdukerimov

Sovyetler Birliği döneminde İslam dininin yasaklamasına, ramazan ayında oruç tutulmasına engel getirilmesine rağmen dini ve milli geleneklerini unutmayan Özbek aileler, ramazan ayı boyunca evlerinde kurdukları iftar sofralarına komşularını, akrabalarını ve ihtiyaç sahiplerini davet ediyor.

Özbekistan'da "ağız açar" olarak adlandırılan iftar sofralarında bir araya gelen Özbek aileler, iftar saati yaklaşınca aile reisinin öncülüğünde topluca iftar duası yapıyor.

Ramazanda Nişalda tatlısı, Patır ekmek, Samsa böreği ve Özbek pilavı, iftar sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer alıyor.

Nişalda tatlısı

Özbekistan'da sadece ramazanda yapılan tatlı çeşidi Nişalda, yumurta akı, şeker ve dağlarda yetişen bir bitki kökünden yapılıyor.

Nişalda tatlısı için önce dağlarda kendiliğinden yetişen, karanfil ailesine ait ve "yetmek" adıyla tanınan bitkinin kökü kurutuluyor.

Kurutulan kökün suda kaynatılması, yumurta akı ve önceden hazırlanan şeker şurubuyla karıştırılmasıyla hazırlanan Nişalda tatlısı, ailenin erkekleri tarafından yapılıyor ve bu gelenek babadan oğla geçiyor. 

Patır ekmeği

Özbeklerin sahur ve iftar sofraları için en büyük tercihi Patır ekmek.

Süt ve tereyağı katılarak, kil tandırlarda pişirilen Patır ekmek, Özbek sofralarının ayrılmaz bir parçası sayılıyor.

Özbek pilavı

Ülkenin tarihi kenti Buhara'da dünyaya gelen ünlü tıp bilgini İbn-i Sina tarafından tarif edildiği söylenen, günümüzde Özbek sofrasının en lezzetli yemeklerinden biri sayılan Özbek pilavı, ülkenin mutfak kültüründe çok önemli yere sahip.

Yapıldığı yöreye, hazırlanışına ve kullanılan malzemelere göre 100'den fazla çeşidi bulunan Özbek pilavının ana malzemeleri, pirinç, soğan, havuç ve etten oluşuyor.

Yöresel özelliğine göre pilava ayva, kuru üzüm ve çeşitli sebzeler ilave edilebiliyor.