Osmanlı hatırası belgeler Endonezya'da özenle korunuyor

BANDA AÇE - İLYAS GÜN

Endonezya'nın Açe eyaletinin başkenti Banda Açe'deki Osmanlı Mezarlığı'nın (Selahaddin Mezarlığı) bakımını ve bekçiliğini yapan Azimah Abdülaziz, Osmanlı Padişahı II. Selim tarafından gönderilen belgeleri özenle saklıyor.

Abdülaziz, AA muhabirine, Türklere ait tarihi belgelerle malzemelerin, 2004'te meydana gelen deprem ve ardından yaşanan tsunami felaketinde büyük zarar gördüğünü anlattı.

Tsunami felaketi sırasında tamamen yıkılan, Osmanlı komutanlarına, askerlerine ait mezarların Türk Kızılayı tarafından restore edildiğini aktaran Abdülaziz, "Osmanlı padişahından buradaki askerlere gelen, bazıları ise gemide bulunan evrakın büyük bölümü tsunamide yok oldu. Elimizde kalan az sayıdaki tarihi belge ve malzemeleri özel bir yerde saklıyoruz." dedi.

Tarihi belgelerin kopyasını mezarlıkta bulunan müzede sergilediklerini dile getiren Abdülaziz, "Belge ve malzemelerin orijinali, olası bir deprem veya tsunamide zarar görmesin diye özel bir yerde tutuluyor. Bunları görev yaptığımız sürece saklayacağız. Bizden sonra mezarlıkta görev alacak çocuklarımıza, onların da çocuklarına bırakmasını arzuluyoruz." ifadesini kullandı.

Abdülaziz, Açe'de Türk köyü olarak bilinen Bitai'de evlerin girişinde ay yıldızlı bayraklar bulunduğuna dikkati çekerek eşi ve çocuklarıyla mezarlığın bekçiliğini yapmayı sürdüreceklerini, köy halkının da kendilerine bu görev için belirli bir ücret ödediğini kaydetti.

Dünyada sömürgecilik hareketlerinin başlamasıyla Portekizliler, 1560'ta Hint Okyanusu'nun kıyısında bulunan Sumatra Adası'ndaki Açe Sultanlığı'na saldırmaya başladı.

Açe Sultanı, Osmanlı Padişahı II. Selim'den yardım talebinde bulundu. Bunun üzerine 600 kişiden oluşan deniz gücü, Açe'ye gönderildi. Portekizlileri yenen Osmanlı ordusundan bazıları, kendilerine tahsis edilen Bitai köyüne yerleşti.

Türk askerleri burada, Açe halkına askeri eğitim vermek amacıyla akademi kurdu. Akademide Açelilere top dökmeyi öğreten ve savaş eğitimi veren Türk askerleri ayrıca ordu kurulmasını da sağladı.

Açe'de kalan askerlerden bazıları yerli halkla da evlendi.

Savaş ve çeşitli nedenlerle hayatını kaybeden Türk askerleri, oluşturulan Osmanlı Mezarlığı'nda toprağa verildi. Mezarlığın bakımını ise yine bir Türk askeri üstlendi.

Bir süre sonra hayatını kaybeden askerin oğlundan sonra mezarlığın bakımını, bugün aynı aileden olan Azimah Abdülaziz sürdürüyor.