'Myanmar'daki insanlık dramı yeni bir gelişme değildir..'

NEW YORK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Bugün Myanmar'da karşı karşıya kaldığımız insanlık dramı esasında yeni bir gelişme değildir." dedi.

Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi'nde gerçekleşen, "İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Rohingya Temas GrubuToplantısı"nda konuştu.

Cumhrubaşkanı Erdoğan Arakanlı Müslümanlar hakkında şu değerlendirmede bulundu:

Rakhine (Arakan) eyaleti genelinde evlerini ve mülklerini kaybeden 120 bini aşkın Müslüman başta idari başkent Sitre olmak üzere beş yıldır çok zor şartlarda hayata tutunmaya çalışıyor. Bu insanların yaşadıkları kamplar gerçekten içler acısı bir durumda, ancak bugün yüzbinlerce Arakanlı Müslümanın vatanlarını terk etmelerine yol açan 1978 ve 1991 insani krizlerinden çok daha büyük bir trajediyle karşı karşıyayız. Öncelikle şu noktayı ifade etmek isterim; ülke olarak kimden gelirse gelsin ve ne adına yapılırsa yapılsın şiddeti asla kabul etmiyoruz. Myanmar güvenlik güçlerine yapılan saldırıları lanetliyoruz fakat saldırıların sorumluluğunun bütün bir topluluğa mal edilmesi de aynı şekilde yanlıştır, hatalıdır. Maalesef olay sonrasında kollektif cezalandırmaya gidildiğini görüyoruz."dedi.

"Temel insan haklarına riayetle mümkün"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, son birkaç hafta içinde 370 bin Arakanlının bölgeyi terk ederek, Bangladeş'e sığınmaya zorlandığını dile getirdi.

Rakhine (Arakan) eyaletinin kuzeyinde yer alan bazı ilçelerdeki toplam Müslüman nüfusun üçte ikisine yakınının ülkeyi terk ettiğini anımsatan Erdoğan, buralarda Müslümanlara ait evlerin ve köylerin yakıldığını, sahip olunan her şeyin talan edildiğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu durumun Birleşmiş Milletler'in de belirttiği gibi daha çok "bir etnik temizlik kampanyası"nı andırdığının altını çizdi.

Gerek sahadaki tablo gerekse de basın kuruluşlarına yansıyan fotoğrafların bu acı gerçeği çok net ortaya koyduğuna işaret eden Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti:

"Rakhine (Arakan) eyaletindeki sorunların şiddetle çözülemeyeceği açıktır. Myanmar'ın ikinci en yoksul eyaleti olan Rakhine eyaletinin kalkınması ve istikrarı ancak temel insan haklarına riayetle mümkündür. Hiçbir ayrım yapmadan tüm sivillerin can ve mal güvenliğinin temini, Myanmar hükümetinin ve güvenlik güçlerinin en temel vazifesidir. Öncelikle insani yardımların erişimi önündeki engellerin kaldırılması gerekiyor. 

Yardımların ihtiyaç sahibi herkese ulaştırılması, yerlerinden edilen kişilerin emniyet içinde evlerine geri dönmelerinin sağlanması da büyük önem arz ediyor. Hak ihlallerine, sürgünlere, radikal grupların Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddet eylemlerine de son verilmesini istiyoruz. Mynmar'da bu temel başlıklardan bir an önce somut adımlar atılmasını bekliyoruz."

"Bölgenin istikrarı ve geleceği risk altındadır"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevcut krizin Myanmar'ın zaten oldukça kırılgan olan demokratik geçiş sürecini tehdit ettiğine vurgu yaptı. 

Başta bölgenin önde gelen ülkeleri olmak üzere nüfuz sahibi tüm ülkelerin, bu krizin sona erdirilmesi için elini taşın altına koyması gerektiği çağrısında bulunan Erdoğan, "Ön alınmazsa tüm bölgenin istikrarı ve geleceği risk altındadır. Bu son kriz sayın Kofi Annan'ın başkanlık ettiği 'Rakhine Danışma Komisyonunun' tavsiyelerinin bir an önce uygulanması gerektiğine işaret ediyor. Vatandaşlığı bulunmayan, seyahat özgürlüğünden yoksun, başta eğitim ve sağlık olmak üzere temel hizmetlere erişim imkanlarından mahrum Arakanlıların geleceğe umut içinde bakmalarını bekleyemeyiz." değerlendirmesinde bulundu.

Erdoğan, Türkiye'nin, Rakhine eyaletindeki meselelerin çözümünde yapıcı ve insani boyuta odaklanan yaklaşımını sürdürmekte kararlı olduğunu vurguladı.

Krizi sona erdirmeye yönelik çabalara her türlü desteği vermeye hazır olduklarını yineleyen Erdoğan, "Çünkü çözümün gecikmesi veya geciktirilmesi, bölgedeki Müslümanların karşı karşıya kaldıkları mağduriyetleri istismar etmek isteyen terör örgütlerinin işine yaramaktadır. Bu çok daha büyük acıların ve yıkımların önünü açacak bir tehdittir." dedi.

Erdoğan, yapılan yardımların tutarının 70 milyon doları geçtiğini bildirerek, TİKA'nın bölgede çalışmalarını güçlükle de olsa sürdürdüğünü söyledi.

New York ile Rakhine arasında binlerce kilometre olabileceğini belirten Erdoğan, "Ancak çocukların feryatlarının, anaların yardım çığlıklarının mesafe tanımadığını da unutmamalıyız. Bizler, yaptıklarımız kadar yapmadıklarımızdan da sorumluyuz. Bu anlayışla bir an evvel harekete geçmeli, yaşanan insanlık trajedisine son vermeliyiz." ifadesini kullandı. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, uluslararası topluma etkili bir mesaj vermek için toplantı sonunda bir deklarasyon yayınlanmasını uygun bulduğunu vurgulayarak konuşmasını sonlandırdı.

Muhabir: İlkay Güder-Betül Yürük-Mustafa Keleş