Merve Kavakçı gibi onun da vekilliği düşecek!

Aktaş'ın ''terör örgütü propagandası'' yapmak suçundan aldığı ve Yargıtay tarafından onaylanan 2 yıl 1 ay hapis cezasından dolayı vekilliğinin düşmesine ilişkin tezkere TBMM Başkanlığı'nca inceleniyor.

Van Bağımsız Milletvekili Kemal Aktaş'ın, ''terör örgütü propagandası yapmak'' suçundan aldığı 2 yıl 1 ay hapis cezasının Yargıtay tarafından onanmasının ardından milletvekilliğinin düşmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresi, TBMM Başkanlığı'nca inceleniyor.Aktaş'a ilişkin tezkere, geçen hafta TBMM Başkanlığı'na ulaştı. Tezkerenin TBMM Genel Kurulu'nda okunmasıyla, Aktaş'ın milletvekilliği düşmüş olacak. Yasal düzenlemeler ve konuyla ilgili geçmişteki uygulamalar doğrultusunda, kesin mahkeme kararının Meclis'e bildirilmesinden sonra TBMM Başkanlığı'nın Anayasa uyarınca Genel Kurul'u bilgilendirmesi dışında yapacağı bir işlem bulunmuyor.

Anayasanın 84. maddesi, milletvekilliğinin düşmesi hallerini düzenliyor. Bu maddeye göre istifa, milletvekilliği ile bağdaşmayan bir görevi veya hizmeti sürdürmekte ısrar etme ve Meclis çalışmalarına özürsüz veya izinsiz olarak bir ay içerisinde toplam 5 birleşim katılmama durumlarında, milletvekilliğinin düşmesi nihai olarak Genel Kurulun kararı ile gerçekleşiyor. Aynı maddenin ikinci fıkrasında, kesin hüküm giyme ve kısıtlanma hallerinde milletvekilliğinin düşmesinin, bu husustaki mahkeme kararının Genel Kurul'a bildirilmesiyle olacağı hükme bağlanırken, Genel Kurul'un bu konuda ayrıca bir karar alması öngörülmüyor.

TBMM İçtüzüğü'nün 136. maddesinin ikinci fıkrası, ''TBMM üyeliğine seçilmeye engel bir suçtan dolayı kesin hüküm giyen veya kısıtlanan milletvekili hakkındaki kesinleşmiş mahkeme kararının Genel Kurul'un bilgisine sunulmasıyla üyelik sıfatı sona erer'', Anayasanın 138. maddesinin son fıkrası ise ''yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez'' hükmünü içeriyor.

TBMM Başkanlığı'na sunulan Başbakanlık Tezkeresi ve eklerinde;, Van Milletvekili Kemal Aktaş'ın ''terör örgütü propagandası yapmak'' suçundan almış olduğu 2 yıl 1 ay hapis cezasının Anayasanın 76. ve Milletvekili Seçim Kanunu'nun 11. maddesi çerçevesinde, ''seçilme yeterliğine engel bir ceza niteliğinde'' değerlendiriliyor.

-Başka örnekleri de var-

Mahkumiyetin kesinleşmesi yoluyla üyeliğin düşmesi konusunda benzer bir durum, 21 Eylül 1962 tarihinde yaşandı. AP Zonguldak Milletvekili Nuri Beşer'in mahkumiyetine dair Başbakanlık Tezkeresi'nin Genel Kurul'da okutulmasıyla milletvekilliği düştü. O dönemde yürürlükte olan 1961 Anayasası, ''bir üyenin üye seçilmeye engel bir suçtan dolayı kesin hüküm giymesi halinde üyeliğinin düştüğünün kendi Meclisince karara bağlanması halinde sona ereceği'' düzenlenmesine rağmen, Başkanlık yargı kararı karşısında Meclis'in bir tasarrufu olamayacağını ifade ederek, Genel Kurul'a bilgi verildikten sonra konu kapandı.

Seçilme yeterliğinin kaybedilmesi durumlarında milletvekilliğinin düşmesi konusunda bir örnek de 21. Dönem İstanbul Milletvekili Merve Safa Kavakçı'nın ''vatandaşlığının Bakanlar Kurulu kararı ile kaybettirilmesi'' sonucunda, milletvekilliği seçilme yeterliğini kaybettiğinden dolayı milletvekili sıfatının kalmadığına ilişkin 14 Mart 2001 tarihli birleşimde TBMM Başkanlığı Tezkeresi olarak Genel Kurul'un bilgisine sunuldu. KavakçI ile ilgili ayrıca bir oylama yapılmadı.

Bir başka örnek de 19. ve 20. Dönem Bilecik Milletvekili Bahattin Şeker hakkında, seçim tarihinde milletvekili seçilme koşullarını taşımadığı gerekçesiyle seçim tutanağının iptal edildiğine ilişkin YSK kararının 18 Mart 1999 tarihli birleşimde Genel Kurul'un bilgisine sunuldu, ancak ilgilinin milletvekilliğinin düşürülmesine ilişkin ayrıca bir karar alınmadı.