May, Macron ve Merkel İran'ı görüştü

LONDRA

Başbakanlık ofisi “10 Numara”dan yapılan yazılı açıklamada, İngiltere Başbakanı Theresa May'in, Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel ile dün ve bugün telefon görüşmesi yaptığı bildirildi. 

“Ortak Kapsamlı Eylem Planı” (JCPOA) olarak bilinen İran nükleer anlaşmasının bu ülkenin nükleer silaha sahip olmasını engellemenin en iyi yolu olduğunu vurgulayan liderler, uluslararası toplumun önceliğinin İran’ın nükleer silah geliştirmesinin önlenmesi olmaya devam ettiğinde görüş birliğine vardı.

Üç lider, nükleer anlaşmanın, balistik füzeler, anlaşmanın süresi bittiğinde ne olacağı ve İran’ın bölgedeki istikrarı bozan eylemleri gibi önemli unsurları içermediği ve bu sorunların ele alınması gerektiği konusunda anlaştı.

JCPOA’nın korunmasının önemini kabul eden liderler, İran’ın kaynaklık ettiği bir dizi sorunu kendi aralarında ve ABD ile yakın işbirliği içinde çözmek için çalışmayı taahhüt etti. Üç lider, bu kapsamda İran ile yapılacak yeni bir anlaşmanın içerebileceği meselelerin de ele alınması üzerinde görüş birliğine vardı.

May’in Macron ve Merkel ile görüşmelerinde ABD’nin çelik ve alüminyum sanayine getirdiği gümrük vergileri de gündeme geldi. Üç lider Avrupa Birliği ve ABD yönetimi ile bu vergilerden kalıcı şekilde muaf kalmaya dönük yakın çalışmayı sürdürme sözü verdi.

Liderler, ortak çıkarları ve ortak güvenlikleri için “E3” (İngiltere, Fransa ve Almanya) adını verdikleri üçlü iş birliği formatında çalışmayı sürdürme konusunda da anlaştı.

Macron ve Ruhani telefonda görüştü

Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği belirtildi.

Bir saatten fazla sürdüğü aktarılan görüşmede Macron'un, 2015'te varılan nükleer anlaşmanın içeriğinin ve kazanımlarının korunması, ayrıca bununla ilgili üç ayrı alanda da iki tarafın müzakereleri ilerletmeleri konusunda görüş bildirdiği vurgulandı.

Bu konuların, 2025 sonrası nükleer faaliyetlerin kontrolü, İran'ın balistik programı ve başlıca bölgesel krizler olduğu belirtilerek, nükleer anlaşmanın muhafaza edilmesi ve Yemen ve Suriye gibi krizlerin değerlendirilmesi için iki liderin gelecek haftalarda görüşmeyi sürdürecekleri kaydedildi.

Bu konular hakkında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) Daimi Üyeleri ve Avrupalı ve bölgesel ortaklarla iletişim içinde, bakanların ve danışmanların karşılıklı müzakereleri genişçe sürdürmelerinde mutabık kalındığına işaret edilen açıklamada ayrıca, Fransa'nın 2015 anlaşmasına sadık kalacağı ve diğer üç konuda ilerleme kaydedilmesi için mücadele edeceği belirtildi.

Fransa'nın bölgede gerilimi artıracak her türlü girişimden kaçınılması gerektiği görüşünde olduğu hatırlatıldı.

JCPOA, İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin beş daimi üyesi ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin ile Almanya arasında iki yıl süren müzakerelerin ardından, 14 Temmuz 2015'te Viyana'da imzalanmıştı. İran'ın nükleer faaliyetlerinin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetimine açılması ve karşılığında yaptırımların kaldırılmasını öngören anlaşma, 16 Ocak 2016'da yürürlüğe girmişti.

ABD Başkanı Donald Trump, İran'la imzalanan nükleer anlaşmanın yeniden düzenlenmesi gerektiğini aksi takdirde ülkesinin anlaşmadan çekileceğini açıklamıştı. İran, anlaşmanın güncellenmesine karşı çıkıyor.

Muhabir: Tayfun Salcı