Türk bilim insanlarının müthiş icadı meyvesini verdi.

Marmara ve Ege'de kurulan 18 ayrı izleme istasyonu sayesinde 4 Temmuz'da Manyas'ta meydana gelen 4.4 büyüklüğündeki deprem tespit edildi.

Doğa Hareketleri Araştırma Derneği Başkanı Fuat Agalday, "Depremden bir gün önce Nilüfer Belediyesi'ne bildirdik. 6'nın üzerindeki depremleri 10 gün öncesinden bildirecek düzeydeyiz" dedi.

Deprem tahminiyle ilgili çarpıcı bir gelişme yaşandı. İzleme istasyonlarıyla Marmara'da izleyen bilim ekibi, Balıkesir Manyas'taki depremi günler öncesinden belirleyip ilgili birimlere aktardı. Bursa?nın Nilüfer ilçesinde muhtemel depremin hareketlerini izlemek üzere kurulan Deprem Öncü İşaretleri İzleme İstasyonu'nda çalışmalarını yürüten Doğa Hareketleri Araştırma Derneği (DOHAD) Başkanı Fuat Agalday, kurulan sistemin 6 ve üzerinde olacak depremleri en az 10 gün öncesinden bildirecek düzeyde olduğunu söyledi. Agalday, iddiasını şu sözlerle destekledi: "Manyas'ta meydana gelen, 4 büyüklüğündeki depremin olacağını bir hafta öncesinden tahmin ettik ve depremdenbir günönce ilgili yerel yönetime ilettik."

7 GÜN ÖNCE BELİRLENDİ

Agalday, "Manyas'ta 4,4 büyüklüğünde deprem öncesi ölçtüğümüz parametrelerde bir anomali saptadık. Bu değişikliği 7 gün önce belirledik. Çünkü ön belirtileri başlamıştı. Sonra da 'son 24 saat dilimine girildi' şeklinde bir bilgilendirme yaptık ve deprem gerçekleşti. Biz bu konuda bir ilkiz. Ayrıca 6 ve üzerindeki büyüklükte yaşanacak depremleri çok daha kolay ve önce tespit edebiliriz" iddiasında bulundu.

CİHAZLAR YÜZDE 100 YERLİ

Nilüfer İlçe Belediyesi'ne bağlı Kriz Merkezi bünyesinde kurulan Deprem Öncü İşaretleri İzleme İstasyonu'nda çalışmalarını yürüten Agalday, 9'u Bursa'nın Nilüfer ilçesinde olmak üzere Marmara ve Ege bölgelerinde toplam 18 izleme istasyonlarının olduğunu belirtti. 1999 depreminin ardından 'deprem tahmin edilebilirmi' sorusu üzerinden İstanbul Teknik Üniversitesi'nin bir araştırma başlattığını ve DOHAD'ın da bunu desteklediğini anlatan Fuat Agalday, "Bu konuda literatürü taradık. Dünyada yapılan bütün çalışmalara baktık. Gördük ki depremler tahmin edilebilir. Fakat çok detaylı bir çalışma yapmak gerekiyordu, biz de bunu yaptık ve başardık. Yüzde 100 yerli cihazlarımız sayesinde depremi tahmin edebiliyoruz" diye konuştu.

Depremi tahmin edebilmek için birçok alanda çalışma yapılmasının gerekli olduğunu vurgulayan Agalday, şöyle devametti: "Jeofiziksel, hidrojeoloji ve elektromanyetik alan değişimleri gibi pek çok alanda izlemeler yapılması gerekiyor. Kuyulardaki, havalardaki değişimler gibi. Biz, tüm bu parametrelerin ölçümünü, tek bir istasyonda yaptık. Bunda da başarılı olduk." Depremlerin bir kuralı olduğunu vurgulayan DOHAD Başkanı şu görüşleri dile getirdi:

"Bir bölgede kaç büyüklüğünde bir depremolmuşsa, o bölgede o büyüklükte bir deprem tekrarlanır. Bursa'nın geleceğinde 7'nin üzerinde bir depremgözüküyor. Bursa'da en son 1855 yılında bir iki ay arayla 7'nin üzerinde deprem olmuştur. Aradan 150 yıl gibi bir süre geçti. Uluabat Gölü'nün güney tarafından gelen, Nilüfer ilçesinin içinden geçip, Osmangazi ve Yıldırım ilçesine doğru giden fay hattı çok önemli. Çünkü 7'nin üzerinde deprem üretebilen bir hat. İzlemelerimiz sürüyor."

MiLLi SERVET NiTELiĞiNDE

İÜ Jeofizik Bölümü Öğretim Üyesi Yardımcı Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu: İstasyonlarda yerdeki kaya kütlelerinin gerilmesini ölçen bir cihazımız var. Bu cihaz yerdeki sıra dışı durumları tespit ediyor. Kayaçlardaki sıkışmaya bağlı olarak elektromanyetik oluşuyor. Buna örneğin karınca gibi hayvanların olağan dışı hareketlenmeleri ve sürüleşmesi de eklenince deprem olma ihtimali daha sahih hale geliyor. Bu tespitler ilgili arkadaşımız tarafından yorumlanıyor.

Mesela Manyas'ta 10 gün öncesinde yaptığımız ölçümlerde değer kaybı vardı. Bu değer her geçen gün düşüyordu ve normalin dışına çıkıyordu. Yorumlama yapıldıktan sonra ilgili bölgeye uyarımızı yaptık. Tamamen amatör bir çalışma olup belediye başkanlarının desteğiyle yürütülüyor.

DUYURMAK BÜYÜK RiSK

Nilüfer Belediyesi Sivil Savunma Müdürü Veysi As: Bu tür vakaları kamuoyuyla paylaşmak büyük bir risk. Dolayısıyla bizi aşar. Mülki amirliğin inisiyatifinde. Kaldı ki söz konusu istasyonlar depremi kesin olarak belirtmiyor, sıra dışı olayları aktarıyor. Deprem olma ihtimalini söylüyor. Bu tahminlere dayanarak Nilüfer Belediyesi olarak '3-5 gün sonra deprem olacak, evleri boşaltın' dememiz mümkün değil. O açıdan vatandaşa duyurmamız söz konusu değil. Öte yandan biz rutin olarak deprem hazırlıkları yapıyoruz. Her mahalleye afet konteynırları koyduk. Altyapı hazırlıklarımız sürüyor.

BAŞKANA iLETTi

DOHAD Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Agalday Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey'e gönderdiği 3 Temmuz 2012 e-postada şunları yazdı: "Sayın Başkanım, 27 Haziran'da başlayan sıra dışı ölçümler devam etmekte. İlk günlerde Marmara Bölgesi'nin güneyini (Ege) işaret eder gibiydi fakat son olgunlaşmada Gemlik,Mudanya, Bandırma ya da Marmara Denizi?ni işaret ediyor gibi düşündüğümüz büyüklük 5 ile 5,5 arasında ve 10 günlük zaman diliminde." Agalday'ın bu uyarısından bir gün sonraManyas'ta 4.4 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Kandilli Rasathanesi?nden yapılan açıklamaya göre saat 11.45'te gerçekleşen depremin merkez üssü Manyas'a 24 kilometre uzaklıktaki 20 haneli Karakabaağaç köyü. Yerin 9 kilometre derinliğindeki deprem hasara yol açmadı.

NESRULLAH SONAY - BUGÜN GAZETESİ