Kıbrıs müzakerelerinde kritik dönemeç

MONT PELERİN - Bayram Altuğ

Kıbrıs müzakerelerinde “Güvenlik ve Garantiler” konusunun ele alındığı uluslararası konferans, 5 gün aradan sonra İsviçre’nin Mont Pelerin kasabasında başladı.

Adadaki soruna çözüm bulmak için 12 Ocak'ta Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nin ev sahipliğinde gerçekleşen uluslararası konferans, verilen aranın ardından garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan, İngiltere ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve Kıbrıs Rum kesiminden uzmanlar ve teknik heyetlerin katılımıyla gerçekleşiyor.

Cenevre'de varılan mutabakat uyarınca "Beşli Konferans" olarak da adlandırılan görüşmeler en fazla 3 gün sürecek.

Mont Pelerin'deki Beşli Konferans'ın ardından tarafların ay sonunda veya şubat başında dışişleri bakanları seviyesinde yeniden bir araya gelmesi ve süreci sonuca götürecek nihai kararın verilmesi öngörülüyor.

"Uzlaşı sağlanması halinde süreç ileri seviyeye taşınacak"

Bakanların katılacağı Beşli Konferans'ta bir uzlaşı sağlanması halinde müzakerelere başbakanlar davet edilecek ve süreç bir ileri seviyeye taşınacak. Uzlaşı sağlanamaması durumunda ise BM gözetiminde 15 Mayıs 2015'te yeniden başlayan müzakerelerin sona erebileceği belirtiliyor.

KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın göreve gelmesiyle yeniden ivme kazanan müzakereler, şimdiye kadar adada çözüme en çok yaklaşılan girişim olarak değerlendirilse de özellikle Mülkiyet
, Toprak ile Güvenlik ve Garantiler

 gibi başlıklarda taraflar arasındaki derin görüş ayrılıkları devam ediyor.

"Ömür boyu bu süreç böyle gidemez"

Türkiye, müzakerelerin somut bir takvime bağlanmasını, sürecin ucu açık bir şekilde devam etmemesini ve Mont Pelerin'deki konferansın hemen ardından bakanların bir araya gelmesi gerektiğini belirtiyor.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu konuyla ilgili Cenevre'de yaptığı açıklamada, "Bu işin takviminin belirlenmesi lazım. Ömür boyu bu süreç böyle gidemez. Bu konferansın süreci de ilelebet gitmez. Bu nedenle 18 Ocak'ta başlayıp en kısa zamanda bakanların bir araya gelmesi lazım." ifadesini kullanmıştı.

"Rum tarafının haritası kabul edilemez"

Cenevre'deki müzakerelerin son günü olan 11 Ocak'ta taraflar haritalarını sunmuş, haritalar, iki tarafın harita uzmanlarının kontrollerinin ardından BM'nin çelik kasasına alınarak kilitlenmişti.

KKTC Cumhurbaşkanı Akıncı da Cenevre'de düzenlediği basın toplantısında Rum tarafının sunduğu haritanın kabul edilemez olduğunu belirterek, "Gerçekten kabul edilecek bir harita değil, bunu kabul edecek bir tek Kıbrıslı Türk de çıkmaz." değerlendirmesinde bulunmuştu.

"Dönüşümlü başkanlık Kıbrıslı Türklerin olmazsa olmazıdır"

Cumhurbaşkanı Akıncı ayrıca dönüşümlü başkanlıkla ilgili maddenin anlaşma metninde mutlaka yerini alması gerektiğini, aksi taktirde anlaşma metnine imza atmayacağının altını çizmişti.

Akıncı, "Dönüşümlü başkanlıkla ilgili öteden beri söylüyorum, bu konu Kıbrıslı Türklerin siyasal eşitlik anlamında olmazsa olmazıdır." diye konuşmuştu.

Kıbrıs müzakereleri,
 "Ekonomi
, Avrupa Birliği
, Mülkiyet
, Yönetim-Güç Paylaşımı
, Toprak ile Güvenlik ve Garantiler

" olmak üzere 6 temel başlıktan oluşuyor.