Tüketici Kanunu'nda değişiklik çalışmaları sürerken en önemli gündem maddesi bankaların kredi kartı aidatı ve hesap işletim ücreti oldu.

Tüketici Kanunu'nda değişiklik çalışmaları sürerken en önemli gündem maddesi bankaların kredi kartı aidatı ve hesap işletim ücreti oldu. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, taslağını tamamladıkları yeni tüketici kanunuyla müşterinin tepkisine sebep olan yüksek kart aidatlarını makul bir seviyeye indireceklerini veya hepten kaldıracaklarını açıkladı.

Uzun süredir üzerinde çalışılan yeni Tüketici Kanun Taslağı tamamlandı. Düzenleme ile tüketicinin sorunlarına radikal çözümler getiriliyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan taslakla kanunun kapsamı tüketici lehine genişletiliyor. Eser, taşımacılık, simsarlık sözleşmeleriyle ilgili uyuşmazlıklarda da tüketici hakem heyetlerine başvurulabilecek. Bakan Hayati Yazıcı, banka sözleşmelerinde tüketicilerden alınan kredi kartı üyelik ücreti, hesap işletim ücreti gibi bedellerin düşürüleceğini ya da kaldırılacağını açıkladı.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı önceki akşam iftarda bir araya geldiği gazetecilere, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı hakkında değerlendirmelerde bulundu. Bankacılık sözleşmelerinde tüketiciden kredi kartı üyeliği ücreti, hesap işletim ücreti, dosya ücreti, ipotek fek ücreti isimleri altında bedeller talep edildiğini ifade eden Yazıcı, "Biz bunları ayıklayacağız, ayıklamayı düşünüyoruz. Tabii bu konuları ben sizinle paylaşınca Bankalar Birliği'yle henüz konuşmuş değiliz." dedi. Yazıcı, bankaların faiz dışında 31 değişik kalemde vatandaştan ücret aldığına dikkat çekerek tasarı ile bunları kaldırmayı hedeflediklerini kaydetti. Yazıcı, kanunu değiştirirken dünyadaki bankacılık uygulamalarını da dikkate alacaklarını bildirdi.

Yeni Tüketici Kanunu Taslağı ile ürün alındıktan sonra cayma hakkı süreleri artırılıyor. Örneğin devre tatillerdeki 10 günlük cayma hakkı süresi 14 güne, kapıdan satışlar ve mesafeli satışlardaki 7 günlük cayma hakkı süreleri 14 güne çıkarılıyor. Mevcut düzenlemede cayma hakkının olmadığı ön ödemeli konut satışları ve tüketici kredilerinde de tüketicilere 14 gün, taksitli satışlarda ise 7 günlük sebepsiz cayma hakkı getiriliyor. Bakan Yazıcı, Avrupa Birliği ile müzakere sürecinde tüketicinin ve sağlığın korunması faslı kapsamında değişiklikler yapılması gerektiğini kaydetti. Satış yöntemlerinin değiştiği ve sanal ortama taşındığını da ifade eden Yazıcı, bu türlere göre tüketicinin koruma altına alınması gerektiğine dikkat çekti.

Kart aidatı deli dumrul vergisi gibi

Bakan Yazıcı toplantıda gazetecilerin taslağa ilişkin sorularını da cevapladı. Bankaların hesap işlem ücretine ilişkin olarak, "Hem işlem yapınca ceza alıyor, yani para alıyor, hem işlem yapmayınca alıyor. Yani her halükarda Deli Dumrul gibi diyebilir miyiz?" sorusuna Yazıcı, "Aşağı yukarı öyle. Şöyle bir kıyaslama yapıldığı zaman, mesela 2011 yılı sonu itibarıyla bankaların gelirlerinin yüzde 14,5'ini faiz dışı kalemler oluşturuyor. Yani bayağı büyük bir rakam, yüksek bir rakam. Bu 2012 yılında da bugün itibarıyla yüzde 12,8 dolayında." cevabını verdi. Yazıcı, bankaların kart aidatı almasına ilişkin soruya şu cevabı verdi: "Onu makul bir şeye çekeceğiz veya kaldıracağız onu. Baktığınız zaman da, Avrupa'da Türkiye'dekinden daha fazla alanlar var." Yazıcı ayrıca tüketici mahkemelerinde başvuru harcı alınmaması gerektiğini, bunu yeniden düzenleyeceklerini söyledi. Yazıcı, hakem heyetlerinin bakacağı işlerin miktarını bin liradan 2 bin TL'ye çıkaracaklarını kaydetti.

tüketilmeyen elektriğe fatura yanlış

Satış yapacak olan kişi veyahut da sermaye şirketinin en az 50 bin TL sermaye şartının getirildiğini aktaran Bakan Yazıcı, tüketicilere elektrikte kayıp kaçağın yüklendiğini söyledi. Bakan Yazıcı TRT payının kaldırılıp kaldırılmayacağına ilişkin soru hakkında ise, "Biz olmaz diyoruz bunu. İşte EPDK bir karar çıkarmış, o kararın doğru olmadığı görüşündeyiz. Kayıp kaçak, yani tüketicinin kullanmadığı, tüketmediği, sebep olarak gösterilmeyen hiçbir bedelin tüketiciden alınamayacağı görüşündeyiz. Yani zaten Anayasa'nın 172'nci maddesi de tüketicinin korunmasını bir görev olarak devlete yüklemektedir." dedi. Yazıcı, ürün üzerinde yer alan ürünün tanıtıcı bilgilerinin Türkçe olmasının kapsamına otomobillerin de gireceğini aktardı.

Müteahhidi 'batıracak' ceza hafifletiliyor

Bakan Yazıcı, mevcut kanundaki uygulanması mümkün olmayacak kadar ağır konutla ilgili cezanın değiştirileceğini açıkladı. Maketten satılan konutlarla ilgili Yazıcı şunları söyledi: "Müteahhidin en geç 30 ayda bitirmesi lazım. Diyelim ki adam 100 tane konut üretecek, bunları sattı taksitle, bitiremedi. Bu defa ürettiği bu konutların değeri kadar bir ceza öngörüyor o kanun, ödenemeyecek bir ceza. Yani dairenin bir tanesi 100 bin TL ise, 100 daire varsa 10 milyon TL. Adamı batırdığınız zaman tüketicinin hakkını korumuyorsunuz, böyle bir açmaz var burada. Bunu ödenecek, muhatabını da caydıracak bir düzenleme getirmek gerekiyor." Yazıcı, konut teslim süresini 30 aydan 36 aya çıkaracaklarını söyledi.

Yeni kanun neler getiriyor?

Eser, taşımacılık, simsarlık vb. sözleşmeleri ile ilgili uyuşmazlıklarda da tüketici sorunları hakem heyetlerine başvurulabilecek.
Bankacılık sözleşmelerinde tüketicilerden alınan kredi kartı üyelik ücreti, hesap işletim ücreti gibi bedeller kaldırılıyor.
Mevcut cayma hakkı süreleri 14 güne çıkarılıyor.
Taksitli satışlar, ön ödemeli konut satışları ve tüketici kredilerine cayma hakkı getiriliyor.
Tüketici sipariş vermediği bir ürünün kendisine gönderilmesi durumunda sorumlu olmayacak.
Hatalı ürünlerin sebep olacağı zararlardan imalatçı sorumlu olacak.
Ayıplı mal ve ayıplı hizmette tüketiciye sağlanan haklar tüketici lehine genişletiliyor.
Bankacılık sözleşmelerinde tüketicileri koruyucu yeni düzenlemeler getiriliyor.
Maket üzerinden satışı yapılan konut kampanyalarına yönelik sıkı tedbirler getiriliyor.
Kapıdan satışlara yönelik yeni tedbirler alınacak.
Devre tatil ve uzun süreli tatillerde sözleşme kurulmadan önce ön bilgilendirme yükümlülüğü getiriliyor, cayma süresi 14 güne çıkarılacak.
Paket tur düzenleyicisi, sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi nedeniyle tüketicinin uğradığı her türlü zarardan sorumlu olacak.
Abonelik sözleşmelerinin kapsamı genişletilerek (elektrik, doğalgaz, internet gibi) her türlü abonelik kanun kapsamına dahil edilmektedir.
Kültürel mal veya hizmetler dışında başka bir mal veya hizmet promosyon olarak verilemeyecek.
Gerçeği yansıtmayan indirimli satış kampanyalarına sınırlama getiriliyor.
Ürün üzerinde yer alan kullanıma ilişkin bilgilerin Türkçe olması zorunluluğu getiriliyor.
Garanti Belgesi ismi 'Tüketici Hakları Belgesi' şeklinde değiştiriliyor.
Radyo ve televizyonlar ayda 10 dakikadan az olmamak üzere tüketiciyi bilinçlendirme programı yayınlayacak.
Özel kuruluşlarca verilen tüketici ödüllerinin reklamlarda kullanılması yasaklanıyor.
Tüketicilerin sipariş vermesi halinde uygun fiyatlarla ürünleri temin edebileceğine ilişkin tanıtımlar haksız ticari uygulama olarak kabul edilecek ve gerekli yaptırımlar uygulanacak.
Reklam Kurulu yeniden yapılandırılacak ve kurulun denetim etkinliği artırılacak.
Tüketici sorunları hakem heyetleri yeniden yapılandırılacak ve tüketicilerin haklarını araması kolaylaştırılacak.
Tüketici mahkemelerinde tüketicilerin dava açmalarının önündeki engeller kaldırılıyor.