İstiklal Marşı 91. yaşında; işte anma programlarından tüm detaylar
İstiklal Marşı, Büyük Millet Meclisi'nde 12 Mart 1921'de yapılan oturumda Türkiye'nin milli marşı olarak kabul edildi.
Kurtuluş Savaşı yıllarında, ordu tarafından bir İstiklal Marşı yazılması isteği üzerine Maarif Vekaleti (Milli Eğitim Bakanlığı) 500 lira ödüllü yarışma açtı. Bakanlık, yarışmaya gönderilen 724 şiirden 6'sını seçip, bastırdıktan sonra milletvekillerine dağıttı. Ancak bu şiirleri yeterli bulmayan dönemin Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi (Tanrıöver), yarışmaya para ödülü olduğu için katılmadığını öğrendiği Burdur Milletvekili Mehmet Akif'e (Ersoy) mektup yazarak yarışmaya katılmasını istedi.
Meclisin 12 Mart 1921'de Başkanvekili İstanbul Milletvekili Dr. Adnan (Adıvar) Bey başkanlığında yaptığı toplantıda, bu yedi şiir ele alındı. Tartışmalardan sonra İstiklal Marşı olarak kabul edilen Mehmet Akif'in şiiri, Meclis kürsüsünden Bakan Hamdullah Suphi tarafından okundu.
Mehmet Akif ise para ödülünü almak istemedi. Yarışmanın şartnamesi uyarınca almak zorunda olduğu belirtilince; Mehmet Akif parayı ''Darül Mesai'' adlı yardım kurumuna bağışladı.
Marşın kabulünden sonra Maarif Vekaleti bu kez beste yarışması açtı. 24 müzisyenin katıldığı yarışmanın sonuçlanması savaş yüzünden gecikti. Bakanlık, 1924 yılında oluşturulan özel bir komisyonun Ali Rıfat Çağatay'ın bestesini ''İstiklal Marşı'' olarak belirlediğini duyurdu. Çağatay'ın bestesi Türk müziğinin etkisi altında olduğu gerekçesiyle 1930 yılında alınan karar uyarınca Osman Zeki Üngör'ün bestesi ''İstiklal Marşı'' olarak benimsendi.
Gül: Türk milleti, hür yaşama kararlılığını tüm dünyaya göstermiştir
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, milli mücadele döneminde Türk milletinin bağımsızlık aşkını, hür ve müstakil yaşama kararlılığını tüm dünyaya en güçlü biçimde gösterdiğine ifade etti. Gül, İstiklal Marşı'nın bu tarihi şahlanışın, onur ve gurur mücadelesinin parlak bir anıtı olduğunu kaydetti.
İstiklal Marşı'nın Kabulü ve Mehmet Akif Ersoy'u Anma Günü nedeniyle yazılı bir açıklama yayımlayan Cumhurbaşkanı Gül, "Milletimiz tarih boyunca büyük mücadeleler vermiş, her zaman vatanını canından aziz bilmiştir. Bunun en güzel örneklerinden biri de milli mücadele dönemidir. Kurtuluş Savaşı'nda Büyük Atatürk önderliğinde adeta küllerinden yeniden doğan Türk milleti, bağımsızlık aşkını, hür ve müstakil yaşama kararlılığını tüm dünyaya en güçlü biçimde göstermiştir. İstiklal Marşı bu tarihi şahlanışın, onur ve gurur mücadelesinin parlak bir anıtıdır. Değerli vatan şairi Mehmet Akif Ersoy'un kaleme aldığı dizeler, milletimizin kahramanlığını, eşsiz mücadelesini, azmini ve cesaretini ölümsüzleştirmiştir." dedi.
Mehmet Akif'in, içinde yaşadığı toplumun değerlerini çok iyi bildiğini, İstiklal Marşı'yla milletin duygu ve düşüncelerine en iyi şekilde tercüman olduğunu vurgulayan Gül, açıklamasını şöyle sürdürdü: "Mehmet Akif Ersoy, halkımızın gönül ve ruh dünyasını, öylesine çarpıcı, öylesine güzel ifade etmiştir ki, İstiklal Marşı onun kaleminden çıkıp milletimize mal olmuştur. O güç dönemlerde toplumun bir ferdi olarak sıkıntıları derinden yaşayan Mehmet Akif, inancını hiçbir zaman kaybetmemiş, Anadolu'yu dolaşarak halkımıza güç ve moral aşılamış, milli mücadeleye değerli katkılarda bulunmuştur. Zor günlerde kenetlenerek büyük zaferlere uzanan milletimiz, birlik ve beraberlik içinde olduğunda bütün güçlükleri yeneceğini tarihte birçok kez gözler önüne sermiştir."
Bugün herkese bu toprakları vatan yapan şehit ve gazilerin mirasına sahip çıkarak, bilimde, sanatta, edebiyatta, ekonomide Türkiye'yi daha ileri noktalara taşıma görevi düştüğünü belirten Gül, sözlerine şöyle devam etti: "İstiklal Marşı'nda vurgulandığı gibi Türk milleti ezelden ebede uzanan tarihi, kültürü, maneviyatı, ruh ve gönül yüceliğiyle her türlü engeli aşacak güce sahiptir. Türkiye'yi muasır medeniyetler seviyesinin üzerine çıkarmak için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz. Hedeflerimize ulaşacak, elbirliğiyle gelecek nesillere daha güçlü ve daha müreffeh bir ülke bırakacağız. Etle tırnak gibi olan milletimizin her ferdi bunun için üzerine düşen sorumluluğu seve seve yerine getirecektir. İstiklal Marşı'nın Kabulü ve Mehmet Akif Ersoy'u Anma Günü'nde Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü, değerli vatan şairi Mehmet Akif Ersoy'u, İstiklal Savaşı'nın tüm kahramanlarını rahmetle ve minnetle anıyor, vatandaşlarıma selam ve sevgilerimi iletiyorum."
TBMM Başkanı Çiçek: Milli Marşımız, bağımsızlık mücadelesi veren milletimize büyük bir moral ve güç vermiştir
TBMM Başkanı Cemil Çiçek, ''İstiklal Mücadelemizin zor dönemlerinde kabul edilen Milli Marşımız, bağımsızlık mücadelesi veren milletimize büyük bir moral ve güç vermiştir'' dedi.
Çiçek, İstiklal Marşı'nın Kabulü ve Mehmet Akif Ersoy'u Anma Günü dolayısıyla bir mesaj yayımladı.
''İstiklal Mücadelemizin zor dönemlerinde kabul edilen Milli Marşımız, bağımsızlık mücadelesi veren milletimize büyük bir moral ve güç vermiştir'' diyen Çiçek, İstiklal Marşı'nın 12 Mart 1921'de TBMM'de milletvekillerinin alkış ve gözyaşları eşliğinde ''Milli Marş'' olarak kabul edildiğini hatırlattı.
Başbakan Erdoğan: İstiklal Marşı, milli birlik ve beraberliğimizin bir mutabakat belgesidir
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ''İstiklal Marşı, milli birlik ve beraberlik idealimizi en güzel biçimiyle vurgulayan bir mutabakat belgesi niteliği taşımaktadır''
Başbakanlık Basın Merkezi'nin internet sayfasında yer alan açıklamaya göre, Erdoğan, İstiklal Marşı'nın kabulünün yıl dönümü nedeniyle yayınladığı mesajında, şunları kaydetti:
''Aziz milletimizin ortak sesi ve vicdanını temsil eden İstiklal Marşımızın kabulünün 91'inci yıl dönümünü en kalbi duygularımla kutluyorum. Milli mücadele ruhu, milletimizin vatan sevgisi ve istiklal aşkı, en veciz ifadesini İstiklal Marşı'mızın mısralarında bulmuştur. Vatan şairimiz Mehmet Akif Ersoy, azimle, inançla, büyük fedakarlıklarla yürütülen istiklal mücadelemizi, yazdığı muhteşem mısralarla destanlaştırmış ve ebedileştirmiştir. İstiklal Marşı, milli birlik ve beraberlik idealimizi en güzel biçimiyle vurgulayan bir mutabakat belgesi niteliği taşımaktadır. İnanıyorum ki, aziz milletimiz kendisine armağan edilen bu eşsiz marşın her bir kıtasını, her bir dizesini kalbinin derinliklerinde hissetmeyi sürdürecek; mısralarda yer alan ortak idealleri, ortak duygu birliğini ilelebet muhafaza edecektir.
Bu düşüncelerle İstiklal Marşı'mızın kabulünün 91'inci yıl dönümünün milletimize hayırlı olmasını diliyor, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İstiklal Marşı Şairimiz Mehmet Akif Ersoy olmak üzere, bu büyük eseri aziz milletimize armağan eden Büyük Millet Meclisi'mizin bütün üyelerini, Çanakkale ve İstiklal Savaşı'mızın şehit ve gazilerini, saygıyla, rahmetle, şükranla anıyorum. Bu vesileyle bütün vatandaşlarımı sevgiyle selamlıyor, esenlikler diliyorum.''
Günay, 1. Meclis'teki tarihi canlandırmayı gözyaşları ile izledi
İstiklal Marşı'nın Kabulü ve Mehmet Akif Ersoy'u Anma Günü Programı kapsamında, kurtuluş mücadelesi ve İstiklal Marşı'nın kabul edildiği tarihi oturum devlet tiyatrosu sanatçıları tarafından 1. Meclis'te canlandırıldı. Programı izleyen Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, gözyaşlarına hakim olamadı.
Meclis'teki program öncesinde konuşan Bakan Günay, bu tür törenlere ilginin daha fazla olması gerektiğini söyledi. Milli Şair Mehmet Akif Ersoy'un örnek kişiliğinden söz eden Günay, "Mehmet Akif Ersoy'un okullarımızda tüm vasıfları ile anlatılması, öğretilmesi, müfredatımıza ders olarak dahil edilmesi ihtiyaç haline gelmiştir. Müfredatın yeni baştan düşünüldüğü günlerde Milli Eğitim'in bu ihtiyacı karşılayacağını umut ediyorum." dedi.
Son zamanlarda bir miktar tarihe karşı eleştirel bakışın öne çıkmaya başladığını söyleyen Günay, "Eleştirel bakış elbette olmalı. Geçmişte ne olduğunu bilimsel öğrenmeliyiz, ama bu küçümsemeye, azımsanmaya dönmemeli. Bu Meclis'te yapılan, gerçekten yaşanmış, tarihte az bulunur, gerçek bir destandır." ifadesini kullandı.
Bakan Günay'ın konuşmasının ardından, Devlet Tiyatroları sanatçıları tarafından Kurtuluş Savaşı ve İstiklal Marşı'nın kabul edildiği tarihi oturum canlandırıldı. Programı izleyen Bakan Günay ve tarihi mekandakiler gözyaşlarını tutamadı.
GÜNAY: HER TÖRENDE BİZ BURADA BULUNACAĞIZ
1. Meclis'teki tören öncesinde Taceddin Dergahı'nda da bir program düzenlendi. Burada da konuşma yapan Bakan Günay, "Bir grup arkadaşımız yıllardan bu yana bu mekanda anma törenleri düzenlemişti. Son yıllarda Türkiye Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyeti'ne yakışır bir kararlılıkla bu anma gününü milli bir gün haline getirdi. Her yıl 12 Mart'ta, 12 Mart'ın hafızamızdaki kötü hatıralarını bir tarafa itmeye yeni bir vesile olan başlangıç yaptık." ifadelerini kullandı.
'Aslan yatağından belli olur.' sözünü hatırlatan Günay, şöyle devam etti: "Akif'i ne kadar seversek sevelim, İstiklal Marşı'nı ne kadar sayarsak sayalım, onun yazıldığı mekana gereken ilgi ve saygıyı göstermezsek, bu sadece dillerde kalır, dudaklarda kalır, kalpte olmaz. O yüzden bu mekanın iyileşmesine emek veren arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum."
Mehmet Akif'in hayatından ve yazdıklarından öğrenecek çok şey bulunduğunun altını çizen Günay, şöyle devam etti: "Milli Eğitim Bakanlığımız Akif'in hayatını ve Safahat'ı bir ahlak dersi, bir yenilikçilik dersi olarak okullara, müfredata mutlaka dahil etmelidir. Bunu yaptığımız zaman Akif'in hatırasına biraz daha gerçek saygıyı sanıyorum göstereceğiz. Şunun altını çizmek istiyorum: Madem ki Meclisimiz 2007 yılında bu günü milli bir gün kabul etmiştir, o zaman biz mutlaka (daha önce bulunulmamışsa eksikliktir), her törende burada bulunacağız. Devlet ve millet olarak harman olduğumuz müstesna günlerden birisidir. Bu bizim vazifemizdi. Bu vazifemizi bu görevde bulunduğumuz müddetçe isterse kar yağsın mutlaka yerine getireceğiz."
CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu: İstiklal Marşı, bizlere Türkiye'yi, yaşatmak için mücadele etme görevi vermektedir
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İstiklal Marşı'nın kabulünün 91. yılı dolayısıyla mesaj yayımladı.
Mesajında, ''İstiklal Marşı, bizlere Türkiye'yi, kardeşliği, cumhuriyeti ve demokrasiyi yaşatma mücadelesinde korkmadan, yılgınlığa düşmeden mücadele etme görevi vermektedir'' ifadesini kullanan Kılıçdaroğlu, şunları kaydetti:
''Günümüzden 91 yıl önce kabul edilen İstiklal Marşımız 'korkma' diye başlıyor. O gün 'Korkma' demek, 'en güç koşullarda bile işgale, isyana, her tür iç ve dış zorbalığa, tehdide bedel ödemeyi göze alarak kararlılıkla karşı çık' demektir.
O gün, o koşullarda 'korkma' demek, bugüne de ışık tutan bir mesajdır. Bu mesaj, nereden ve kimden gelirse gelsin zorbalığa boyun eğilmemesini isteyen ve bizlere, Türkiye'yi, kardeşliği, cumhuriyeti, demokrasiyi halkla birlikte yaşatma ve koruma mücadelesini kararlılıkla sürdürme mesajıdır. Elbette bu tarihi mesajın gereğini yapacağız.''
Kemal Kılıçdaroğlu, İstiklal Marşı'nın kabulünün 91. yılında başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İstiklal Marşı'nın şairi Mehmet Akif Ersoy olmak üzere bağımsızlık savaşı kahramanlarını, şehit ve gazileri minnetle, şükranla andığını belirtti.
DSP Genel Başkanı Türker: İstiklal Marşı'nı yazdıran güç, içimizdedir ve asla kaybolmayacaktır
DSP Genel Başkanı Masum Türker, İstiklal Marşı'nı yazdıran gücün, Türkiye Cumhuriyeti nesilleri içinde yeraldığını belirtti.
Türker, İstiklal Marşı'nın kabulünün 91. yıl dönümü ve Mehmet Akif Ersoy'u Anma Günü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, ulusun özgürlük ve egemenliğini haykıran dizeleriyle İstiklal Marşı'nın, milletin ulusal bilincini ve başarma azmini yeni nesillere aktaran en önemli eser olduğunu ifade etti.
İstiklal Marşı'nın, sadece Türkiye'de değil, dünyanın dört bir yanında yüreği vatan için çarpan her Türk'ün gururla söylediği, saygı duyduğu, heyecanla dillendirdiği coşkulu bir haykırış olduğuna dikkati çeken Türker, açıklamasında şunları kaydetti:
''İstiklal Marşımız, atalarımızın bedelini canıyla ödediği çok değerli ulusumuzun özgürlük tutkusunun, geleceğe umutla bakışının yankısıdır. Dizelerindeki her sözcük ile tarihimizi dünyaya anlatan İstiklal Marşı, taşıdığı derin ifadelerle yeri doldurulamaz değerde bir eser, ulusal bir simgedir. Milli mücadelemizin kahramanlıklarla dolu tarihini dünyaya anlatan bu eser, estetik açıdan da içerik açısından da yeri doldurulamaz nitelikte bir destandır.
'Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım' dizeleriyle ulusumuzun bağımsızlık tutkusunu vurgulayan İstiklal Marşı, bayrağımızla birlikte sonsuza kadar varlığını sürdürecektir. İstiklal Marşı onurumuzdur. Ulusumuza el ve dil uzatmaya çalışanlar bilmelidirler ki, İstiklal Marşı'nı yazdıran güç, Türkiye Cumhuriyeti nesillerinin içindedir ve asla kaybolmayacaktır.''
Bursa'daki kutlamalar
Bursa Vali Yardımcısı Eyüp Sabri Kartal, İstiklal Marşı kelime kelime analiz edildiğinde çok farklı anlamların ortaya çıktığını kaydetti. 'Korkma' derken, "Allah bizimle beraberdir" demek istendiğini vurgulayan Kartal, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (sas) de hicret sırasında, mağarada Hz. Ebubekir'e 'Korkma' dediğini hatırlattı.
Osmaniye'deki anmalar
İstiklal Marşının kabulünün 91., Mehmet Akif Ersoy'u vefatının da 76. yılı dolayısıyla Osmaniye'de anma programı düzenlendi. Cebelibereket Kültür Merkezinde düzenlenen törende şiirler okundu, Mehmet Akif Ersoy'un son röportajı ve TBMM'de İstiklal Marşının kabulünün canlandırıldığı tiyatro gösterimi sahnelendi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.