İsrail?in özrü ve Çözüm Süreci Türkiye?nin hamle gücünü artırdı

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, İsrail?in özrüyle, teröre çözüm sürecinin Türkiye?nin hem uluslararası hem de bölgesel platformdaki aktif ve belirleyici rolünü pekiştirdiğini, hamle gücünü artırdığını söyledi.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Arap Ligi Zirvesi için Katar?a giderken uçakta sohbet ettik. Davutoğlu yoğun diplomasi trafiğinden dolayı oldukça yorgun olsa da peş peşe gelen çözüm süreci ve ?İsrail?in özürü?nden dolayı oldukça rahatlamış görünüyordu. Görüşmede Davutoğlu?nu en çok rahatsız eden konuların başında ise, muhalefetin İsrail?in özürünü bir ?Amerikan başarısı? olarak tanımlaması geliyor.

Prangalardan kurtulmak

-İki gelişme Türkiye?nin hem uluslararası hem de bölgesel platformdaki aktif ve belirleyici rolünü pekiştirdi hamle gücünü artırdı. Çözüm sürecinde alınan mesafe bu iç mesele gibi görünebilir aslında bu çok önemli bir dış politika meselesi. Çözüm Türkiye içinde ve bölge denklemleri içinde bir çok şeyi değiştirecek. Prangalarından kurtulmuş bir Türkiye?nin rahatlığı hissedeceğiz. İkincisi İsrail?in özrü... Yine Türkiye?nin uluslararası ve bölgedeki itibarını açık bir şekilde ortaya koydu. Yöntem olarak dış politikanın çıtasının çok yüksek olduğu yönünde çok eleştiri aldık.

Performans da yükseliyor

-Gördük ki aslında çıta yükseldikçe ülkenin performansı da yükseliyor. Türkiye?nin bölgedeki gücünü görünür kıldı. Bir etki gücünün de olduğu ortaya çıktı. Aslında Türkiye çıta yükseldikçe performansı artan bir ülke. Tabii AK Parti ve hükümet siyaset oluşturma kapasitesini ortaya koydu. Hem çözüm sürecinde siyaset oluşturdu ve dirayetle yürütüyor. Hem de İsrail?de özür ile oluşturduğu siyasetin neticesini alabildiğini gösterdi. İkisi de psikolojik olarak birbirini takviye edeci.

Aşağılık kompleksi

-Şimdi CHP?nin durumuna bakın, milletvekillerine çözüm süreciyle ilgili konuşma yasağı koydu. Yani bırakın siyaset oluşturmayı, kanaat bile belirtmeyin dedi. İki sebeple bunu söylüyor. Bir milletvekillerine güvenmiyor kanaat belirtilirse apayrı görüşler çıkacağı aşikar. İki, kanaat belirtildiğinde bunun bir karşılığının olmayacağı da aşikar. Daha vahimi özür dilendi bütün dünya ilk haber olarak girdi, herkes yorum yaptı, açıklama yaptı. AB?den Mahmud Abbas?a Hamas?tan Amerika?ya kadar herkes açıklama yaptı. Bizim muhalefet partilerinden tek bir ses yok. Ne MHP?den ne CHP?den.

-Faruk Loğoğlu yaptı ama açıklama mı o? Tebrik edilmesi gereken (ABD Başkanı Barack) Obama imiş. Bakın şimdi bu bir aşağılık kompleksi. Kendi ülkesinin hiçbir şey yapamayacağına inandığı için şuur altını dışarı yansıtıyor. Yani bütün kudret Amerika?da. Sonra da dönüp bize taşeron diyorlar. Peki İsrail saldırıyor vatandaşlarımızı öldürüyor. Ortada bir suç öznesi var. Orada suçlu biziz. Hatta Kemal Kılıçdaroğlu?nun İsrail basınına demeç vererek suçladı bizi ama özür dilendiğinde bir netice hasıl olduğunda bunun öznesi Amerika.

İsrail?den geldi CHP nerede

-Bir açıklama yapmıyorlar. İki gün sonra Kuzey Irak?taki enerji politikaları yüzünden gensoru veriyorlar. Yani eyvallah bu gensoruları madalya gibi taşırız göğsümüzde. Bir yılda 3?üncü gensoruyu veriyorlar. Gensoru haberi geldiğinde bakanlar kurulunda herkes tebessüm etti... Ama en azından bir insanın takdir etme erdemi olur. Sıradan halkın söylediği, Cuma gününden beri yürüyüşümüz değişti. Başımız daha dik duruyoruz. CHP halkın bunu hissettiğini dahi hissedemiyor. Eminim bir çok vatanperver CHP?li bunun gurunu hissetmiştir ama liderleri bunu itiraf edemiyor. Bütün gensorularda ve bütçe görüşmelerinde sürekli İsrail?den özür nerede diye sordular. Ama şimdi özür geldi bizimkiler nerede?

Somalili Büyükelçi: Hocam hiç yaşlanmamışsınız

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Katar?da Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ile yaptığı görüşme esnasında bir sürprizle karşılaştı. Somali?nin Doha Büyükelçisi Ömer Şeyh Ali İdris, ?hocam? diyerek Bakan Davutoğlu?nun elini sıktı. Davutoğlu?nun Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi?nden öğrencisi olan Büyükelçi İdris, ?Hocam, hiç yaşlanmamışsınız, aksine gençleşmişsiniz?? dedi.

Ben geçmişi ölü olarak görmem

- (Normalleşme ne kadar zaman alır. İsrail Cumhurbaşkanı Peres ?geçmiş ölüdür? diyor) Ben geçmişi hiçbir zaman ölü olarak görmem. Geçmiş üzerinden nefret inşa edilmez. Ama geçmiş de yaşanmıştır. Özürden sonra ortaya çıkacak ikinci adım tazminat. Muhtemelen önümüzdeki günlerde tazminat görüşmeleri başlar. Bu hafta içinde İsrail?den tazminat için bir heyet gelecek. Ambargo ile de İsrail Dışişleri Bakanlığı olumlu bir açıklama yaptı. Tabii bunların uygulamasını göreceğiz. Oraya yaptığımız yardımların gidişine de bakacağız.

İsrail eleştirilmeyecek anlamına gelmez

- Ama şu demek değil: İsrail bir hata yaptığında Türkiye hiç bir eleştiri yapmayacak. Yanlış yaptığında yine eleştiririz eğer 67 sınırlarına çekilme konusunda açık irade gösterirse, yerleşimler durursa, doğru adımlar atarsa normalleşme hızlanır. İsrail, Gazze?de yine aynı katliamı yaparsa yine aynı eleştiriyi alır. Bu ilişkileri inşa etmek olmak ebediyen bir daha İsrail eleştirilmeyecek anlamına gelmez. (İsrail Adalet Bakanı Tzipi) Livni olumlu görüşler ifade etti. Aramasının ikinci sebebi de Ortadoğu müzakerelerinde Türkiye?yi daha aktif görmek istemeleri.

Barak müdahale yok sözü vermişti

Mavi Marmara olayından önce kendisinin Ehud Barak?a ?Sakın dokunmayın. İsrail karasularına girmeyecekler. Mısır?a gidecekler? dediğini Müsteşar Feridun Sinirlioğlu?nun muadiline, MİT?in de İsrail tarafına aynı şeyi ilettiğini söyledi. Davutoğlu, ?Amerika da bütün bunları bildiği için bastırabiliyor İsrail?e. Haklıyız çünkü? dedi. Dışişleri Bakanı katliam günü yaşananları da şöyle anlattı:

Bedelini ödeyeceksiniz

?Olay üzerine BM Güvenlik Konseyinin acil toplantıya çağırdık. Uçakta sürekli Ehud Barak arıyor. Cevap vermedim. İndik ?Ehud Barak?ı şimdi bağlayın? dedim. O metin bir gün açıklanır. Üzüntü beyan etti. Üzüntü beyanıyla bundan kurtulamazsınız çok büyük bir suç işlediniz, bunun bedelini ödeyeceksiniz. ABD?nin şimdi baskı yapıp sonuç aldığını söyleyenler... O konuşmadan sonra BM Güvenlik Konseyi?nden açıklamanın çıkması için 15 saat müzakere yapıldı. Amerikalılar direndi karar çıkmasın diye. Yani şimdi ?Amerika yaptı bunu? diyenler için söylüyorum. Gece 2-3 gibi Hakan Albayrak?ın eşi aradı. Nerede Hakan diye sordu? Sağ mı ölü mü? Ertesi gün Clinton?la başbaşa görüşmede ?Size bana gelen bir telefonu anlatayım? dedim: ?Boşnak bir hanım tüm ailesini Bosna?da kaybetmiş . Şimdi eşi gazeteci ve ne durumda olduğunu bilmiyor. Biz de bilmiyoruz. Ne cevap verirdiniz buna?? ?Acınızı çok iyi anlıyorum? dedi. ?Böyle bir durumda bile 15 saat bir karar için sizi ikna etmeye çalıştık? dedim. ?O 15 saat içinde bana gelen baskıları bilseniz? dedi. Ama ilk defa İsrail?le ilgili böyle bir karar çıktı.

Dennis Ross ve Phil Gordon geldiler önce. Otelde İran konusunu açtılar. Onlara ?Bugün İran konuşmayacağım. Beyaz Saray?a herkese söyleyin, bunun karşılığı çok ağır olacak? dedim. ?Ne olabilir dediler?? Saydım yapacaklarımızı. Hemen ayrıldılar. Clinton?la konuştuktan sonra Beyaz Saray?a gittim Ulusal Güvenlik Danışmanı James Jones ile görüşeceğim Baktım arkada Feridun beyi tutmuşlar bekletiyorlar. Araca bindim. ?Benimle görüşmek isteyen otelime gelir? dedim.

Yağmurda yaya geldi

Otele döndük 15 dakika sonra yağmurun altında yürüyerek otele geldi. ?Arkadaşlar hata yapmış vs...? dedi. Eğer bu kararlılık olmasa bu noktaya gelinir mi? Jones ?İyi haberim var sana? dedi. ?8-10 kişi tutacaklarmış gerisini bırakıyorlarmış? dedi. ?Ben Barak?a söyledim? dedim. ?Orada değil bir Türk?ün tek bir yolcunun saç teli bile kalmayacak? dedim. Değil 7-8 kişiyi tutmak. 48 saat içinde herkesi getirdik. Bu özür bağımsız Filistin devletinin tanınmasına elbette etkisi olur. Suriye ile İsrail?in özrü arasında bir ilişki olmaz. Türkiye?nin Suriye ile ilişkilerinde İsrail?le ikili ilişkilerimiz bir parametre değil.

7 ŞART VARDI, HEPSİ YERİNE GELİYOR

BM Güvenli konseyinde yaptığımız konuşmada 7 şart talep ettik.

1- BM Güvenlik Konseyi açıklaması yapılsın. YAPILDI.

2- Bütün yaralılar ve bütün yolcular o gün ya hapishanede ya da hastanedeydi. Bugün unutuldu bunlar. Hepsi serbest bırakılsın dedik. BIRAKILDI.

3- Geminin serbest bırakılması. BIRAKILDI.

4- Uluslararası soruşturma açılması. AÇILDI.

5- Özür. DİLENDİ.

6- Tazminat. ÖDENECEK.

7- Ambargonun kaldırılması. KALDIRILIYOR.

Nuh Yılmaz/ DOHA