Hükümet azınlıklar konusunda tarihi adımı attı. 1936 kayıtlarında yer aldığı halde tapusu bulunmayan gayrimenkuller azınlık vakıflarına iade edilecek

Azınlıklara ait vakıflara, 1936 kayıtlarında yer aldığı halde tapusu ellerinde olmayan gayrimenkuller iade edilecek. Üçüncü kişilerin kullandığı taşınmazların ise rayiç değer üzerinden bedeli ödenecek.

Türkiye ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) arasında davalara neden olan azınlık vakıflarının mallarının iadesi konusunda radikal adım atıldı. Yeni düzenlemeye göre cemaat vakıflarına, 1936 yılında beyan ettikleri halde halen tapu kayıtlarında yer almayan gayrimenkulleri iade edecek. Bu tarihten sonra "mal edinme yasağı" nedeniyle üzerlerine alamadıkları halen üçüncü kişilerin kullanımında olan gayrimenkullerin ise rayiç değer üzerinden bedeli ödenecek. Bu düzenlemeyle birlikte milyonlarca liralık malın el değiştireceği ya da Hazine tarafından bedelinin ödeneceği belirtildi.

KHK İLE DÜZENLENDİ

Hükümet, Vakıflar Kanunu'na eklediği geçici bir maddeyle, azınlık vakıflarının 1936 yılındaki kayıtlarında yer alan daha sonra çeşitli nedenlerle el konulan malların iadesinin önünü açtı. Söz konusu değişiklik Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen maddeyle yapıldı.

Düzenlemeye göre, azınlıklara ait vakıflar; 1936 beyannamesinde kayıtlı olup malik hanesi açık olan taşınmazları ile bu beyannamede kayıtlı olup kamulaştırma, satış ve trampa dışındaki nedenlerle Hazine, Vakıflar Genel Müdürlüğü, belediye ve il özel idaresi adına kayıtlı taşınmazları, kamu kurumları adına tescilli olan mezarlıkları ve çeşmeleri geri alabilecekler.

1 YIL İÇİNDE BAŞVURU

Gayrimenkullerin devir işlemi tapu kayıtlarındaki hak ve mükellefiyetleri ile birlikte yapılacak. Vakıfların iade hakkından yararlanabilmesi için bir yıl içerisinde başvuruda bulunması gerekiyor. Ancak devrin gerçekleşip tapu sicillerinde yasal işlemlerin yapılabilmesi için Meclis'in karar vermesi de gerekecek.

PARASI İADE EDİLECEK

Düzenlemeyle vakıflara olağanüstü bir hak daha tanındı. Yasaya göre cemaat vakıfları mal edinemediği için bu cemaatlere bağışlanan ya da satın aldıkları gayrimenkuller Hazine veya Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tapuya kaydediliyor. KHK ile yapılan yeni düzenlemeyle, halen üçüncü kişilerin kullanımında olan bu vakıflara ait gayrimenkullerin iadesi yerine bedelinin ödenmesi hükmü getirildi. Söz konusu düzenleme yasada şöyle ifade edildi:

"Cemaat vakıfları tarafından satın alınmış veya cemaat vakıflarına vasiyet edildiği veya bağışlandığı halde, mal edinememe gerekçesiyle Hazine veya Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tapuda kayıt edilen taşınmazlardan üçüncü şahıslar adına kayıtlı olanların Maliye Bakanlığı'nca tespit edilen rayiç değeri Hazine veya Vakıflar Genel Müdürlük tarafından ödenir."

YETİMHANE AİHM KARARIYLA DEVRELİDMİŞTİ

Avrupa İnsan Hakları Mahkemes, geçtiğimiz yıl Fener Rum Patrikhanesi'nin Büyükada'daki Rum yetimhanesi hakkında açtığı davada yetimhanenin üç ay içinde patrikhaneye verilmesini kararlaştırmıştı. Mahkeme, Ankara'yı 6 bin euro manevi tazminat, 20 bin euro da mahkeme masrafı ödemeye mahkum etmişti. Tapuyu teslim alan Patrikhane'nin avukatı Cem Murat Sofuoğlu, "Bu kaybolmuş bir hakkın geri gelmesi" demişti.

HUKUK DEVLETİ OLDUĞUMUZUN GÖSTERGESİ

Azınlıkların val varlıklarının iade edilmesi azınlık cemaatleri ve vatandaşları sevindirdi. Patrikhane'nin avukatı Hatemi "Bu hukuk devleti olduğumuzun göstergesi" dedi.

* Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi Avukatı Kezban Hatemi: Malların iade edilmesi kanunlarda vardı ama derin devlet bürokrasisi nedeniyle uygulanmıyordu. Çok uzun süredir bu insanların malları mülkleri talan edilmişti. Bu kararname hukuk devleti olduğumuzun göstergesi niteliğinde. Hukuk bunun bir etik sorun olduğunu görüp gereken yaptı. Hükümet de ön yargıları aşarak ciddi adımlar atıyor. Farklı dine mensup kendi vatandaşlarını dikkate aldığını gösteriyor. Açık söylemek gerekirse bu Başbakan'ın iradesi ve Bülent Arınç'ın da adalete olan bağlılığıdır.

SORUNLAR ÇÖZÜLÜYOR

* Mardin Süryani Metropolitliği Genel Sekreteri Yusuf Akyüz: Bizim için olumlu bir gelişme. Hem ülke hem vakıflarımız adına gelecek adına çözüm geliştirecek bütün uygulamaları sevinçle karşılıyoruz. Hükümet bazı sorunları görüp bir çözüm geliştirildi. Bu çözüm bizi rahatlatacak.   

OLUMLU GELİŞME

Mardin Süryani Mor Gabriel Vakfı Başkanı Kuryakos Ergün: Belli cemaate mensup grup için yapılan bu düzenleme vatandaşlarımız tarafından olumlu karşılandı. Bilhassa Süryaniler bu ülkenin en eski halklarından biridir. Eğer gerçekten bu düzenleme yapıldıysa çok iyi. Neticede el konulmuş çok sayıda mal varlıkları var. 

Rum cemaatin önde gelen isimlerinden Dimitri Frangopulos: Çok memnuniyet verici. Bize ait olan ama sonradan alınan bu malların iade edilmesini hep talep ettik. Beklemiyorduk desek doğru olmaz. Çünkü durum bu yöne doğru gelişiyordu. 

Rum Apoyevmatini Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mihail Vasiliadis: Bütün bunlar önümüzde hep bir sorun olarak durdu. Sorunların bir bir çözülüyor olmasını görmek güzel. Bizim için sürpriz oldu. Ama bazı demografik sorunların da çözülmesi lazım.

HABER: Nesrullah SONAY-Erdoğan SÜZER-BUGÜN