Enerjide stratejik işbirliği

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhammedov ortak basın toplantısı düzenledi.

AŞKABAT (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Ulaştırma ve enerji alanındaki işbirliğimiz Türkmenistan ile ilişkilerimize stratejik bir boyut kazandırıyor. Özellikle bu alanlarda keşfedilmeyi ve hayata geçirilmeyi bekleyen önemli bir potansiyelin olduğu kanaatindeyiz" dedi.

Erdoğan ile Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov, Oğuzhan Köşkü'ndeki baş başa ve heyetlerarası görüşmelerin ardından ortak basın açıklaması yaptı.

Berdimuhamedov'a, "Kadirli doğanım" diye hitap eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Aşbakat'a gelişinden itibaren kendisine ve heyetine gösterilen misafirperverliğe teşekkür ederek sözlerine başladı.

Cumhurbaşkanı olarak ilk resmi ziyaretlerinden birini, Orta Asya'ya da ilk ziyaretini gerçekleştirdiğini anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "kemik kardeşimiz" olarak nitelediği Türkmenistan'da bulunmaktan duyduğu heyecanı ifade etti.

Bu yıl iki ülke arasında cumhurbaşkanı düzeyinde karşılıklı dördüncü ziyaretin gerçekleştiğine işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Berdimuhamedov ile her zaman olduğu gibi samimi ve verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini söyledi. Türkiye ile Türkmenistan arasında bugüne kadar devam eden sürecin nasıl ilerleyeceğine ilişkin değerlendirmelerde bulunduklarını anlatan Erdoğan, "Özellikle de şu ana kadar Türkmenistan'da Türk müteahhit firmalarının yüklenmiş oldukları proje toplamı 42 milyar dolar. Böyle bir proje yüklenmiş olan Türk firmaları alt ve üst yapısıyla Türkmenistan?ın gelişimine ciddi katkıları oluyor. Bundan dolayı başarılı firmalara, müteahhit firmalarımıza Türkmenistan?da bu imkanı sağlayan değerli kardeşim Berdimuhamedov?a ve rahmetli Türkmenbaşı?na teşekkür ediyorum? diye konuştu.

-"Dayanışma ruhunu görmezden gelemeyiz"

"İki ülke arasında ortak değerler üzerine inşa edilen ve geniş bir yelpazeye yayılan işbirliği söz konusudur. Berdimuhamedov kardeşimizin bu kardeşlik üzerine bina etmiş olduğu dayanışma ruhunu görmezden gelemeyiz" değerlendirmesinde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Berdimuhamedov ile genel olarak fikir birliği içinde olduklarını söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan şöyle konuştu:

"Ulaştırma ve enerji alanındaki işbirliğimiz Türkmenistan ile ilişkilerimize stratejik bir boyut kazandırıyor. Özellikle bu alanlarda keşfedilmeyi ve hayata geçirilmeyi bekleyen önemli bir potansiyelin olduğu kanaatindeyiz. Orta Asya'nın hazar denizi üzerinden uluslararası pazarlara bağlanması bakımından Türkmenistan özel ve önemli konuma sahip. Bu alanda hayata geçirilecek projelerin bölgesel işbirliği çalışmalarına da önemli katkıda bulunacağına inanıyorum.

Görüşmelerimizde Türkmen gazının Türkiye üzerinden Avrupa pazarlarına taşınmasına yönelik ortak vizyonumuzu bir kez daha teyit ettik. Bu alanda da bölgesel işbirliğinin geliştirilmesinin son derece önemli olduğunu düşünüyoruz."

Berdimuhammedov ile Türkmenistan-Türkiye İş Konseyi'ne katılarak iş adamlarına hitap edeceklerini dile getiren Erdoğan, toplantıda belirlenecek istikamete göre adımların atılacağını söyledi.

Türkmenistan yönetiminin, Türk firmalarına gösterdikleri güvenin artarak devam edeceğine inandığını belirten Erdoğan, "Firmalarımızın da başarı grafiklerini yükselterek itimada dayalı anlayışı asla istismar etmeden burada kendilerini sadece firma olarak değil ama Türkiye'nin de Türk milletinin de birer temsilcisi olduklarını unutmamaları gerekir. Ticari ve ekonomik ilişkilerde mecut potansiyelin tam anlamıyla kullanılması için çabaların devam etmesi hususunda tam bir görüş birliği içeresindeyiz" değerlendirmesinde bulundu.

Hava yollarının Türkmenistan-Türkiye uçuşlarının çeşitlendirilmesi konusunda görüş alışverişinde bulunduklarını anlatan Erdoğan, "Aramızdaki halkların kaynaşması noktasındaki gidiş gelişlerin artması bakımından bunu da önemsiyoruz. Sadece İstanbul, Aşkabat, Avaza değil, bu noktada Ankara, Antalya buraları da çoğaltmak suretiyle bu geliş gidişlerin artmasının önemli olacağına inanıyorum" dedi.

-"Güvenlik ve istikrarı olumsuz etkilememeli"

Afganistan'daki muhtemel gelişmelerin Orta Asya'daki güvenlik ve istikrarı olumsuz etkilememesi gerektiğini ifade eden Erdoğan, "Bu amaçla Türkmenistan ile İstanbul süreci başta olmak üzere yakın diyalog ve işbirliği içinde olduğumuzu da belirtmek istiyorum. Siyasi ve güvenlik geçiş süreçlerini başarıyla sürdüren Afganistan son 13 yılda karşı karşıya olduğu sorunlarla mücadelede uluslararası toplumun da desteğiyle önemli bir ilerleme kaydetti" diye konuştu.

Afganistan'a son yaptığı ziyarette de bu konuları değerlendirme fırsatı bulduklarını dile getiren Erdoğan, "Malum, önümüzdeki yıl itibarıyla Kararlı Destek Misyonu orada çalışmaya başlayacak ve bu misyonda da Amerika başta olmak üzere Türkiye, Almanya, İtalya bir dörtlü ülkeler zinciri olarak yaklaşık 12 bin kişilik bir misyonla 2016'ya kadar orada güvenlik sürecini devam ettirmek durumunda olacaklar. Bütün mesele özellikle terör tehdidinden Afgansitan'ı da bir an önce kurtarabilmek ve iç huzurunu, iç güvenliğini sağlayabilmek. Bu da tabii sadece Afganistan için değil, komşu ülkeler için de huzurlu bir ortamı sağlamış olacak ki, bu ülkelerin geleceği de teminat altına alınmış olacak" ifadelerini kullandı.

Türkmenistan'ın Berdimuhamedov önderliğinde kaydettiği ilerlemelerden duyduğu memnuniyeti dile getiren Erdoğan, son yaptığı ziyaretten bugüne ciddi değişiklikler gördüğünü belirtti.

"Her geliş gidişte bu değişikliklerin olması manidar" diyen Erdoğan, şunları söyledi:

"Nitekim Aşkabat'taki son gelişimden bu günkü geliş arasındaki farklılığı görmek bizleri hakikaten ayrıca mutlu ediyor. Muazzam bir gelişme kaydettiğini gördüğüm Aşkabat'ın adeta parlayan bir yıldıza dönüşmesinden de gerçekten gurur duydum. Ortak tarihi ve kültürel birikiminden gücünü alan Türkiye-Türkmenistan ilişkileri son yıllarda kazandığı ivmeyle örnek ve özel bir seviyeye ulaştı. İlişkilerimizi daha ileri düzeye yükseltebilmenin, kadim, kardeşlik bağları temelinde, işbirliğini güçlendirmenin her iki tarafın da ortak arzusu olduğunu bir kez daha memnuniyetle müşahede ettik. İşbirliğimizin ve dayanışmamızın iki kardeş ülke olan Türkiye ve Türkmenistan ilişkilerini bugünkünden daha ileriye taşıyacağına inanıyorum."

-"Verimli görüşmeler gerçekleştirdik"

Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov da Erdoğan ile verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini ve ilişkilerin sağlam hukuki temelinin oluşturulduğunu söyledi. Siyasi, diplomatik, kültürel ve ticari ilişkilerin görüşmelerde ele alındığını aktaran Berdimuhamedov, bu alandaki işbirliğinin devam ettiğini, Türk firmalarının enerji ve inşaat başta olmak üzere çeşitli alanlarda faaliyet gösterildiğini belirtti.

Kültür alanında önemli anlaşmalara imza atıldığını dile getiren Berdimuhamedov, "Şu bir gerçek ki Türk ve Türkmenin dini de dili de tarihi de kültürü de aynıdır. Manevi değerlerimiz bizleri birleştiriyor" dedi. Berdimuhammedov, Sultan Sencer'in Merv kentindeki türbesinin restore edildiğini, şu anda da Sultan Alparslan'ın mezarını arama çalışmalarının devam ettiğini anlattı.

-"Ticaret hacmi 5 milyar doları aştı"

Türkmenistan'ın ulaşım alanındaki çalışmalarına Türkiye'nin verdiği destekten duyulan memnuniyeti dile getiren Berdimuhamedov, ticari ve ekonomik ilişkiler ile işbirliğinin artarak devam ettiğini söyledi. "Ülkemizde milyarlarca dolarlık büyük projeleri hayata geçirmek için Türk şirketlerine öncelik veriyoruz ve güveniyoruz" ifadesini kullanan Berdimuhamedov, iki ülke arasında 2013 yılında 4 milyar 750 milyon dolar olan ticaret hacminin 2014'ün dokuz ayının sonunda 5 milyar doları aştığını belirtti. Berdimuhamedov, ticari ilişkilerin geliştirilmesi için önemli potansiyel olduğunu kaydederek, turizm, kültür ve eğitim alanındaki işbirliğinden ve TİKA'nın tarihi ve kültürel alandaki çalışmalarından duyulan memnuniyeti aktardı.

-Erdoğan ve Berdimuhamedov ortak bildiriye imza attı

Baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov'un huzurunda iki ülke arasında çeşitil anlaşmalara imza atıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov, ortak bildiri imzaladı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ve Türkmen tarafının ilgili bakanları da "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkmenistan Hükümeti Arasında Ticaret ve Ekonomik İşbirliğinin Genişletilmesi ve Derinleştirilmesine Dair Anlaşma" ve "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkmenistan Hükümeti Arasında Ulaştırma Alanında İşbirliğinin Öncelikli Alanlarına İlişkin Mutabakat Muhtırası"na imza koydu.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Türkmenistan Dışişleri Bakanı Raşid Meredov, "Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı Arasında 2015-2016 Yılı İşbiriği Planı"nı imzaladı. Çavuşoğlu ayrıca, Türk tarafı olarak "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkmenistan Hükümeti Arasında Beden Eğitim ve Spor Alanında İşbirliği Programı"na da imza attı.

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı ve Türkmenistan Eğitim Bakanı Gülşat Mammedova, "Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Eğitim Bakanlığı Arasında Eğitim Alanında İşbirliğine Dair Hükümetlerarası Türk-Türkmen Konseyi'ne İlişkin Protokolle İlgili Tüzük"ü imzaladı.  Törende, Türkmengaz Devlet Şirketi ile Atagaz Doğalgaz Anonim Şirketi arasında doğalgaz alım satımına ilişkin çerçeve anlaşması da imzalandı.

-Erdoğan'a at hediye edildi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, resmi ziyaret için geldiği Türkmenistan'da Ahal Teke cinsi "Doğan" isimli at hediye edildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov, Oğuzhan Köşkü'ndeki görüşmelerin ardından Devlet Başkanlığı Atçılık Kompleksi'ne geçti. Berdimuhamedov, burada Erdoğan'a, Türkmence "kardeş" anlamına gelene "Doğan" isimini taşıyan Ahal Teke cinsi at hediye etti. At hakkında ilgililerin bilgi verdiği Erdoğan, "Doğan"ı sevdi ve havuç yedirdi.

Basın mensuplarının soruları üzerine Erdoğan, atın iki yaşında olduğunu ve Türkiye'ye götürüleceğini söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'ye bu yıl Ahal Teke cinsi 20 at gönderildiğini, Türkiye'de bir süre dinlenen bu atların daha sonra yarışmak üzere İtalya'ya gittiklerini dile getirdi.

Berdimuhamedov da Erdoğan'a verdiği destekten dolayı teşekkür ederek, yarışın bu sayede kazanıldığını söyledi.

Türkmenistan'da 2014'ün "At Yılı" olduğunu belirten Berdimuhamedov, "At murattır" atasözünü hatırlatarak "At yılında kardeşine at hediye etmek de büyük önem arz ediyor" dedi.

Daha sonra Kalkınış Atlı Gösteri ekibi kısa bir gösteri sundu. Atlarla yapılan akrobatik hareketlerin büyük beğeni topladığı gösterinin sonunda, ekip Türkiye ve Türkmenistan bayrakları açtı.

Gösterinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Berdimuhamedov, ekibin yanına giderek hatıra fotoğrafı çektirdi.