Emeklilerden aylık hesaplamasında değişiklik talebi

ANKARA - Özcan Yıldırım

Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Başkanı Kazım Ergün, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'ndaki aylık hesaplanma parametrelerinin emekli aylıklarını küçülttüğünü öne sürerek, "Karma emekli aylığı hesaplanma sistemi yerine bütün dönemleri kapsayan ve kendi içinde eşitliği sağlayan tek bir emekli aylığı hesaplanma sistemi getirilmelidir." dedi.

Ergün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sosyal güvenlik sisteminin doğumdan ölüme kadar hizmet sunma özelliğine dikkati çekerek, bu görevi Sosyal Güvenlik Kurumunun başarıyla yürüttüğünü söyledi.

Sosyal güvenlik sisteminde iyi uygulamaların yanında gözden geçirilmesi gereken noktalar da olduğunu belirten Ergün, şöyle konuştu:

"Çalışılan dönemlerdeki kanun hükümlerine göre emekli aylığı hesaplanması, emekliler arasında eşitsizliği yol açıyor. Ekim 2008 sonrasında sigortalılık süresi uzadıkça, özellikle de asgari ücret üzerinden prim ödeyenlerin emeklilik haklarında büyük kayıplar dikkat çekiyor. Karma emekli aylığı hesaplanma sistemi yerine bütün dönemleri kapsayan ve kendi içinde eşitliği sağlayan tek bir emekli aylığı hesaplanma sistemi getirilmelidir."

"Yaklaşık 300 lira artış olacak"

Ergün, özellikle ekim 2008 sonrasında emekli olanların mağduriyetlerinin önemli bir sorun olmaya başladığını ileri sürerek, "Sosyal güvenlik sistemimizin uygulama farklılıkları, gelir ve aylık alanlar üzerinde büyük bir haksızlık oluşturmuştur. Sosyal güvenlik sistemimizde, gerçek anlamda tek çatı oluşturulamadığından, dönemsel eşitsizlikler giderek büyümüş, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun aylık hesaplanma parametreleri, emekli aylıklarını küçülten bir uygulamaya dönüşmüştür." dedi.

Karma emekli aylığı sisteminde, aylık bağlama oranları ve primlerin güncellenmesine ilişkin katsayıların büyük farklılık gösterdiğini ifade eden Ergün, şunları kaydetti:

"Mesela, yapılacak değişiklikle 2000 sonrası emekli olanların alt sınır aylık bağlama oranı yüzde 35'ten yüzde 60'a yükseltilirse, güncellenme katsayısı olarak büyüme oranının da yüzde 100'ü dikkate alınırsa emekli aylıklarında yaklaşık 300 lira artış olacak. 2000 öncesi emekli olanların alt sınır emekli aylığı bin 389 lirayken, 2000 sonrası çalışmaları karşılığı olarak bağlanan emekli aylığı alt sınırı 860 lira. 2000 öncesi ve sonrası alt sınır emekli aylıkları arasında dengenin kurulabilmesi için taleplerimiz dikkate alındığında 2000 sonrası alt sınır emekli aylığı bin 160 liraya yükselecektir."

Ergün, emekli aylıklarının artışında da benzer durumun söz konusu olduğunu öne sürerek, "Kamu çalışanları adına yapılan toplu sözleşmesi hükümlerindeki zamlar aynı şekilde memur emeklilerine uygulanırken, işçi ve Bağ-Kur emeklilerine ise 6 aylık TÜFE artışları yansıtılıyor. Bu adaletsizliğin de giderilmesi gerekir." görüşünü savundu.

Emekli aylıklarında norm ve standart birliğinden giderek uzaklaşan bir sistemin daha fazla sürdürülemeyeceğini iddia eden Ergün, 5510 sayılı kanunun yeniden değerlendirilmesi ve emekli aylığı hesaplanmalarında eşitliği öngörecek, hak kayıplarını da önleyecek değişikliklere gidilmesi gerektiğini söyledi.