Dünyayı Türkiye uzlaştıracak?

192 üyeli BM Genel Kurulu, ''Uyuşmazlıkların Barışçıl Çözümünde, İhtilafların Önlenmesinde ve Çözümünde Arabuluculuğun Rolünün Güçlendirilmesi''ni iki ülkeye verdi.

BM Genel Kurulu, Türkiye ve Finlandiya'nın girişimiyle sorunların barışçıl çözümünde arabuluculuğun güçlendirilmesini öngören bir karar tasarısı kabul etti.

192 üye ülkenin temsil edildiği BM Genel Kurulu, ''Uyuşmazlıkların Barışçıl Çözümünde, İhtilafların Önlenmesinde ve Çözümünde Arabuluculuğun Rolünün Güçlendirilmesi'' adlı karar tasarısını benimsedi. Tasarı aralarında Türkiye ve Finlandiya'nın bulunduğu toplam 68 ülke tarafından Genel Kurula sunuldu.

Kararda arabuluculuk faaliyetlerinin önemi vurgulanarak, BM'ye üye tüm ülkelerden, uyuşmazlıkların barışçıl çözümünde, ihtilafların önlenmesi ve çözümünde uygun olduğu durumlarda arabuluculuk yapmaları ya da BM'nin ve diğer bölgesel kuruluşların arabuluculuk kapasitelerini kullanmaları isteniyor. Bu kapsamda üye ülkelere arabuluculuk faaliyetlerine maddi kaynak ayırmaları çağrısında bulunulan kararda, iyi eğitim görmüş, tarafsız, tecrübeli arabulucuların önemine dikkat çekildi. BM Genel Sekreterinin Ban Ki-Mun'un yararlandığı bu arabulucular arasında kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasına ve bu uzmanların değişik coğrafi bölgelerden gelmelerine verilen özel önem de vurgulandı.

Kararda BM Genel Sekreteri Ban'dan, BM'nin arabuluculuk sistemini, özellikle de BM Siyasi İşler Dairesinin Arabuluculuk Destek Birimini güçlendirmeye devam etmesi, ayrıca daha etkili arabuluculuğun sağlanması için harekete geçmesi de isteniyor. Bu kapsamda herhangi bir arabuluculuk faaliyetinin başarılı olabilmesi için uluslararası ve bölgesel kuruluşların hem kendi aralarında hem BM ile hem de sivil toplum örgütleriyle bilgi paylaşımını, işbirliğini, eşgüdümü artırmaları için mekanizmalar geliştirmeleri de isteniyor. Kararda, sorumlu ve güvenilir bir arabuluculuk için uyuşmazlığa taraf olanların rızasının, arabulucuların tarafsızlığının, ulusal egemenliğe saygının, uluslararası hukuk kurallarına uymanın şart olduğu da belirtiliyor. Kararın başında tüm devletlerin egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve siyasi bağımsızlığına saygı gösterildiği vurgulanıyor ayrıca  ihtilafların önlenmesinde ve barışçıl çözümünde kadınların tüm seviyelerde tam ve etkili katılımının öneminin altı çizilerek bu kapsamda daha fazla sayıda kadının arabuluculuk sürecinde yer alması için çaba sarfedilmesi gerektiği belirtiliyor.

Kararın sonunda ise BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'dan BM üyesi ülkelerle temasa geçerek ve onların görüşlerini alarak bu kararın uygulanmasıyla ilgili bir rapor hazırlaması, arabuluculuk için rehber ilkeler geliştirmesi ve raporu Genel Kurula sunması isteniyor.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Finlandiya Dışişleri Bakanı Alexander Stubb'ın girişimiyle Eylül 2010'daki BM Genel Kurul üst düzeyli toplantıları sırasında Türkiye ve Finlandiya'nın eşbaşkanlığında ''Arabuluculuk Dostlar Grubu''  oluşturulmuş, grubun bir karar tasarısı hazırlayarak Genel Kurula sunması kararlaştırılmıştı.

Arabuluculuk Dostlar Grubu tarafından hazırlanan tasarının müzakereleri Şubat-Haziran 2011 arasında yine Türkiye ve Finlandiya'nın eşbaşkanlığında yürütüldü ve bu kapsamda düzenlenen toplam 20 toplantının ardından tasarı nihai hale getirildi.

Diplomatik kaynakların verdiği bilgiye göre karar, BM sistemi içinde doğrudan arabuluculuk konusuna ilişkin ilk karar olması nedeniyle BM'de önümüzdeki dönemde aynı alanda kabul edilebilecek kararlar ve diğer belgeler için referans niteliği taşıyor.