Dünya basını referandum sonuçlarına geniş verdi?

Türkiye sandık başına gitti. Anayasada kısmi değişikliğe 'evet' dedi. Karar sadece Türkiye'de değil dünyada yankı buldu. Dünya basını referandum sonuçlarına geniş verdi. İşte en çarpıcı cümlelerle referandum yorumları...

Anayasa değişikliğiyle ilgili halk oylamasının sonucu, Hollanda basınında da "Türk hükümeti referandumu kazandı" başlığıyla geniş yankı buldu.

Hollanda Ulusal Ajansı (ANP), seçmenlerin yüzde 58?inin "askerler ve yargıçların gücünün azalması yönünde oy kullandığını" yazdı.

Haberde, Türkiye'deki anayasanın, askeri darbe döneminde hazırlanmış bir anayasa olduğu vurgulanırken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan?ın, "bireyi merkeze yerleştiren" bir yaklaşım benimsediği belirtildi.

ANP ajansına değerlendirmede bulunan eski Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanı Joost Lagendijk, sonuçları "memnuniyet verici" bulduğunu kaydetti.

Volkskrant Gazetesi de, ?Türk halkının çoğunluğu tartışmalı anayasa değişikliğini onayladı? başlığıyla haberi yayımladı. Anayasa değişikliğiyle askerin gücüne sınırlama getirildiği, yargıç atamasında Cumhurbaşkanı ve TBMM'ye bundan sonra daha çok hak tanındığı da yazıldı.

Gazete, Başbakan Erdoğan?ın referandum sonuçlarının ardından yaptığı konuşmaya da geniş yer verdi. Başbakan Erdoğan'ın, ?Evet" diyenlerin de "Hayır" diyenlerin de kazandığı, sonuçların, herkes için daha çok demokrasi anlamına geldiği yönündeki sözleri de gazetede yer aldı.

Telegraaf gazetesi de, Hollanda?da yaşayan çok sayıda Türk?ün referandumda oy kullanmaya gittiğini yazdı.

Referandum haberlerine geniş yer veren Radyo 1 kanalı ise, alınan sonucunun "Türkiye?yi AB üyeliğine daha da yaklaştırdığı" değerlendirmesinde bulundu.

AB Komisyonu?nun konuya ilişkin değerlendirmesine değinen radyo, ABD Başkanı Barack Obama?nın, Başbakan Erdoğan?ı telefonla arayarak tebrik ettiğini de duydurdu.

İSLAMCI BAŞBAKANIN ELİNDE FAZLA GÜÇ TOPLANDI KAYGISI

Daily Telegraph sonucun Türkiye'nin Avrupa Birliği iddiasını güçlendireceğini, ancak İslamcı bir başbakanın elinde çok fazla güç topladığı kaygılarını da beraberinde getireceğini belirtmiş.

Emekli büyükelçi Faruk Loğoğlu'nun görüşlerine de yer vermiş gazete. Muhalefetin bunu bir güvenoylamasına dönüştürmesi nedeniyle sonuçların toplumu daha da kutuplaştıracağını söyleyen Loğoğlu ekliyor:

"İktidar partisi muhalefete daha az duyarlı hale gelecek. Muhalefet ise hükümetin altını oymak için daha sert bir söylem ve yaklaşım kullanmaya başlayacak. Ne kadar inkar etse de, AKP bunu bir güvenoyu olarak görecek ve genel seçime bunun rahatlığıyla girecektir."

Daily Telegraph'a göre referandumun en önemli sonucu ise kendini dış politakada gösterebilir. Referandumun, Türkiye'nin Batı yanlısı tutumunu terk edip İran gibi komşularıyla yakınlaşması konusunda Başbakan Erdoğan'ın elini daha da güçlendireceğini belirtiyor gazete.

HALK OYLAMASI İTALYAN BASININDA

Anayasa değişikliğine ilişkin halk oylamasının sonuçları İtalyan basınında da geniş yankı buldu ve halkın yüzde 58'inin "Evet" oyu verdiği halk oylamasının, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan için bir "zafer" anlamına geldiği yorumları yapıldı.

İtalya'nın en önemli günlük gazetelerinden Corriere della Sera, halk oylamasının sonucunu, "Türkiye'de Erdoğan'ın zaferi. Anayasa reformuna evet" başlığıyla duyurdu. Haberde, Başbakan Erdoğan'ın, halk oylamasının sonucunu, "yeni bir milat" olarak nitelediğine de işaret edildi.

AB'nin halk oylamasının sonucuna yaklaşımı da, "AB'den alkış: Doğru adım atıldı ama gerçek sınav şimdi başlıyor" sözleriyle anlatıldı.

ELİF ŞAFAK: "HALK ARTIK DARBE İSTEMİYOR"

Corriere della Sera, İtalya'da en çok tanınan Türk yazarlar arasında yer alan Elif Şafak'la halk oylamasına dair bir söyleşiye de yer verdi. Gazetede "Evet" oyu verdiği belirtilen Şafak'ın, "Bizdeki İslam, Avrupa demokrasileriyle yan yana yaşayabilir. Artık şu apaçık ortada: Halk artık darbe istemiyor" sözleri yer aldı.

La Repubblica gazetesi de "Türkiye'de halk oylaması. Erdoğan kazandı" başlığıyla sunduğu ana haberinde, "Anayasa değişikliğine 'Evet' denildi. Artık askerlerin gücü azalmış olacak" ifadelerine yer verdi.

La Repubblica gazetesi Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile yaptığı özel söyleşiyi de, "Avrupa ve sivil haklar: Artık ülkem için yeni bir dönem başlıyor" başlığıyla sundu.

Halk oylamasının sonucunu "Türkiye 'Evet' dedi. Zafer, Erdoğan'ın" başlığıyla duyuran La Stampa gazetesi, yorum yazısının başlığında "Erdoğan'lı Türkiye yeni bir sayfa açıyor" ifadesini kullandı.

Merkez sağ çizgideki Il Giornale, halk oylamasına ilişkin haberi, "Türkler laikçi askerlerin gücünü aldı" başlığıyla verdi.

HALK OYLAMASI İNGİLİZ BASININDA

Türkiye'de yapılan anayasa değişikliğine ilişkin halk oylamasının sonuçları, İngiltere basınında da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan için "zafer" olarak değerlendirildi.

Financial Times gazetesi, sonucun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan için "zafer", CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu için ise bir "darbe" niteliğini taşıdığını yazdı.

Referandumun AK Parti için bir sınav olduğunu kaydeden gazete, sonuçların birçok kamuoyu yoklamasının aksine açık bir farka işaret ettiğini ve bunun gelecek yılki seçimlerde üçüncü kez tek başına iktidar olmaya hazırlanan Başbakan Erdoğan'a güçlü bir destek sağlayacağını belirtti.

"Seçmen anayasa değişikliklerine destek verdi, askerler ve hakimler kaybetti" başlığını atan Guardian gazetesi de, sonuçların AK Parti için beklenmedik ölçüde kolay bir zafer olduğunu bildirdi.

Türkiye'nin büyük bir siyasi dönüşümün eşiğinde olduğunu kaydeden gazete, sonuçların aynı zamanda CHP lideri Kılıçdaroğlu'nun mağlubiyeti olduğu yorumunu yaptı.

Times gazetesi de "Seçmen yeni anayasaya destek verdi, ordu savaşı kaybetti" başlığını atarak, "sonucun Türkiye'nin askerci geleneğine büyük bir darbe ve seçimden bir yıl kadar önce Erdoğan'a yönelik bir güvenoyu olarak görüldüğünü" belirtti.

Anayasa değişikliğinin, 1980 darbesi liderlerinin yargılanması önündeki engeli kaldırdığını da kaydeden gazete, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in yargılanacağına pek kimsenin inanmadığını ancak bundan sonra darbeler için caydırıcı olacağını yazdı.

Independent gazetesi de, oylama sonucunu hükümetin zaferi olarak yorumladı ancak iki oy arasındaki farkın çok açık olmadığına işaret etti. Gazete, "1923'ten beri iktidarı elinde tutan laik ve otoriter elitin destekçileriyle, AK Parti hükümeti arasındaki güç mücadelesi devam edecektir" yorumunu yaptı.

Halk oylaması sonucunun, Türkiye'nin AB üyelik müzakerelerini güçlendireceğini yazan Daily Telegraph da, emekli Büyükelçi Faruk Loğoğlu'nun görüşlerine yer verdi.

Muhalefetin bunu bir güven oylamasına dönüştürmesi yüzünden sonuçların toplumu daha da kutuplaştıracağını belirten Loğoğlu, şunları ifade etti:

"İktidar partisi muhalefete daha az duyarlı hale gelecek. Muhalefet ise hükümetin altını oymak için daha sert bir söylem ve yaklaşım kullanmaya başlayacak. Ne kadar inkar etse de, AK Parti bunu bir güvenoyu olarak görecek ve genel seçime bunun rahatlığıyla girecektir."

Halk oylamasının en önemli sonucunun dış politikada ortaya çıkabileceğini kaydeden Daily Telegraph, "Türkiye'nin Batı yanlısı tutumunu terk edip, İran gibi komşularıyla yakınlaşması konusunda Başbakan Erdoğan'ın elini daha da güçlendirebileceğini" savundu.

Bu arada, BBC ve Sky gibi İngiliz kanalları da halk oylamasının sonuçlarına yer vererek, ABD ve AB'nin sonucu memnuniyetle karşıladığını kaydetti. BBC, "halk oylaması sonucunun, laik ve dindar Türkler arasındaki kutuplaşmayı bir kez daha gözler önüne serdiği" yorumunu yaptı.

HALK OYLAMASI YUNAN BASININDA

Yunan basını, anayasa değişikliğine ilişkin halk oylamasının sonucu için ''Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın net zaferi'' değerlendirmesini yaptı.

Atina'da yayımlanan Apoyevmatini gazetesi, halkın yüzde 58'nin, ''Çağdaş bir Türkiye için oy kullandığını'' yazdı. Gazete, sonuçların 2011 seçimlerini ''olumlu şekilde etkileyeceği'' yorumunda bulundu.

Elefteros Tipos gazetesi, ''Erdoğan'ın Yüzde 58 ile ezici galibiyeti'' ve ''Yavaş yavaş demokratikleşmeye doğru'' başlıklarını kullanırken, Türk halkının Yüzde 60'ına yakın bölümünün Anayasa değişikliklerine ''Evet'' dediğini yazdı.

Halkın, 'Erdoğan hükümetinin hazırladığı anayasa reformlarına açık bir yanıt verdiğini'' belirten gazete, çıkan sonuçla ''askerlerin devre dışı bırakılarak adeta alçıya alındığı'' yorumunu yaptı.

''Evet'lerin ezici hakimiyeti ve Erdoğan'ın büyük zaferi'' başlığını kullanan Ethnos gazetesi, ''Beklenmedik ve güvenoyu teşkil eden sonuç ile Türk Başbakan'ın siyasi egemenliği yönünde temelleri attığını'' yazdı.

Ethnos gazetesi, bu sonuçların, 2011 seçimlerinde Erdoğan'ın elini güçlendirdiğini ve 2012 yılı için de Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı görevine gitmesi olasılığının bulunduğunu yazdı. Gazete, ''Alınan sonucun muhalefetteki iki büyük parti ve yargı için ağır bir yenilgi teşkil ettiğini'' kaydetti.

''Ta Nea'' gazetesi, ''Oyunun galibi Erdoğan'' başlıklı haberinde, referandumun neticesinin Başbakan Erdoğan'a daha fazla değişikliğe gitmesi için ''yeşil ışık'' yaktığını yazdı.

Gazete, alınan sonuç sonrasında, bugüne kadar duyulan erken seçim senaryolarının bu sefer, galibiyetini mühürlemek isteyebilecek olan Başbakan Erdoğan tarafından gündeme getirilmesinin mümkün olabileceğini belirtti.

Elefterotipiya gazetesi ise, ''Erdoğan tek başına oynuyor'' başlıklığını kullanırken, ''Referandumun, güvenoyuna dönüştüğünü ve alınan Yüzde 58 'Evet' oyu ile siyasi sahnenin değiştiğini'' kaydetti. Gazete, ''AK Parti'nin önümüzdeki seçimler için kendini rahat hissettiğini'' ve yeni anayasanın yolunun açıldığını yazdı.

Haberde, muhalefetin mağlup olduğu, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun, adres değişikliği yüzünden oy kullanamadığı belirtildi.

New York Times sonucu'Türk Reformları Büyük Farkla Geçti' başlığıyla duyururken, The Times sonucu 'Ordu savaşı kaybetti' yazdı..

İngiltere'nin önemli gazetelerinden The Times, referandum sonucunu "Ordu savaşı kaybetti" şeklinde yorumladı. Halkın, beklenenin de ötesinde bir yüzde ile evet dediğini yazan gazete, bu sonucun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın elini güçlendirdiğini savundu.

Erdoğan'ın, "Artık ileri demokrası yolunda büyük bir barajı aşmış bulunuyoruz. Evet diyen de hayır diyen de bugün kazandı" sözlerine yer veren gazete, AK Parti'nin her ne kadar gücünü tescil etse de hem Türkiye'de, hem de Avrupa'da Avrupa Birliği reformlarında görülen yavaşlamadan dolayı sık sık eleştirildiğini iddia etti.

Haberde, yeni anayasa değişiklikleriyle birlikte kadın ve işçi haklarının genişletildiği, siyasi partilerin kapatılmasının güçleştirildiği, askeri mahkemelerin yetkilerinin azaltıldığı ve darbeci askerlerin yargılanmasının önünün açıldığı belirtildi. 2007 yılında ordu tarafından verilen e-muhtura'yı anımsatan gazetede, "Ordu bu muhtıra ile siyasete müdahale ederek Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün adaylığına karşı çıkmıştı. Hemen ardından yapılan genel seçimlerde yine halk AK Parti'ye desteğini göstererek artık ordunun siyasete müdahalesini istemediğini ortaya koymuştu" ifadelerine yer verdi.

Referandumda oy kullanma oranının yüzde 77 civarında olduğunu aktaran gazete, 'hayır' kampanyası yürüten CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun oy kullanamadığına vurgu yaptı.

ABD'nin önemli gazetelerinden New York Times (NYT) halk oylamasında yüzde 58 oranında ''evet'' oyu çıkmasını ''Türk Reformları Büyük Farkla Geçti'' başlığıyla duyurdu.  Wall Street Journal (WSJ) gazetesi de ''halk oylamasının sonucunun hükümete gelecek yılki seçimler öncesinde sürpriz şekilde destek sağladığını'' yazdı.

Halk oylamasının sonucunu internet sitelerinde ilk sayfadan veren NYT ve WSJ gazeteleri, İstanbul mahreçli haberlerinde, resmi olmayan sonuçlara göre Türklerin anayasa reform paketini büyük farkla kabul ettiklerini ve bunun AK Parti hükümetine büyük destek sağladığını  duyurdu.

NYT, seçimin hükümet açısından büyük bir zafer olduğunu, pek çok seçmen ve siyasetçi tarafından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın hükümeti için bir anlamda güven oylaması olarak görüldüğünü yazdı.

Gazete, halk oylamasını değerlendiren analistlerin ''halk oylamasının sonucunun hükümetin gelecek yılki seçimleri kazanma ihtimalini güçlendireceğini ancak aynı zamanda derin şekilde kutuplaşmış ülkedeki keskin ideolojik bölünmeleri daha da güçlendireceğini'' düşündüklerini kaydetti. NYT, ''Batılı diplomatlar, halk oylaması sonucunun Başbakan Erdoğan'ın iddialı dış politikasını da teşvik edeceğini belirtiyorlar'' diye yazdı.

WSJ de haberinde, halk oylamasının sonucunun Başbakan Erdoğan'ın ''inandırıcı şekilde'' kazandığını gösterdiğini, kamuoyu yoklamalarının aksine sonucun az farkla değil büyük farkla ''evet'' olduğunu bildirdi. Haberde, ABD Başkanı Barack Obama'nın Başbakan Erdoğan'ı telefonla arayarak halk oylamasına yüksek katılım oranının Türk demokrasisinin ne derece canlı olduğunu gösterdiğini söylediği belirtildi.

Ekonomistler ve iş adamlarının görüşlerine de yer verilen haberde, gelecek yılki seçimlerde hükümetin tek parti olarak başa gelmesi yönünde işaretler arayan yatırımcıların Başbakan Erdoğan'a verilen bu açık desteği memnuniyetle karşılamalarının beklendiği ifade edildi.