Davutoğlu: Askerî müdahaleye karşıyız; Libya, Irak olmasın?

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin Libya'da kıyım ve askerî müdahale dışında bir çözüm arayışında olduğunu ve Irak'ta yapılan hataların tekrarlanması durumunda Libya'nın da bölüneceğini söyledi. Davutoğlu, Türkiye'nin bölgedeki en büyük menfaatinin halk nezdindeki itibarı olduğunu ve tahliyeler sırasında gösterilen kurumlar arası uyumun bu itibarı artırdığını kaydetti.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İstanbul Hilton Oteli'nde düzenlenen gazete ve haber kanalı temsilcilerine yönelik bilgilendirme toplantısında Türkiye'nin Libya'ya yönelik bir NATO müdahalesine böylesi bir müdahalenin muhalifler tarafından da istenmediği gerekçesiyle karşı çıktığını söyledi. Irak'ta yapılan hataların tekrarlanması durumunda Libya'nın fiilî bir bölünmeye uğrayacağını söyleyen Davutoğlu bu konularda görüş farklılıklarına karşın Batılı ülkelerle açık bir diyalog halinde olunduğunun da altını çizdi. Toplantıda Ortadoğu'da yaşanan gelişmelerin noktasal, konjonktürel ve geçici şeyler olmadığını söyleyen Davutoğlu, "Bir siyasi deprem yaşanıyor, bu depremin artçı şokları olacak, restorasyon süreci olacak, insanların travmalarını aşma süreci olacak. Hepimizin sabırla böyle bir siyasi depremin hangi fay kırıklarından ortaya çıktığını tespit etmek, nasıl sonuçlar doğuracağını anlama zorunluluğu var." şeklinde konuştu.

Libya'da hiçbir taraf müdahale istemiyor

Davutoğlu, Libya'da muhalefetin moral üstünlüğü elinde bulundurduğunu ve bir dış müdahale olması halinde bu üstünlüğünü kaybedeceğini vurguladı. Türkiye'nin ülkede yaşanabilecek bir kıyıma da bir dış müdahaleye de karşı olduğunu söyleyen Davutoğlu, Libya'ya yönelik bir dış müdahalenin başka ülkelerdeki muhalif hareketleri de meşruiyet sorunuyla karşı karşıya bırakacağını kaydetti. "Libya'nın Irak'ta olduğu gibi fiilî olarak dahi olsa bölünmesini istemiyoruz. Hele Libya'ya yönelik bir müdahalenin bir Arap-Batı veya Doğu-Batı çatışmasıymış gibi sunulabileceği bir durumu asla kabul edemeyiz." şeklinde konuşan Davutoğlu atılacak adımların Libyalıların hayat şartlarını kötüleştirmemesi gerektiğinin de altını çizdi. BM'nin Libya yönetimine yönelik yaptırımları konusunda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın çekincelerine de açıklık getiren Davutoğlu, Başbakan'ın yaptırımların BM Güvenlik Konseyi'nde karara bağlanmasından önce yaptığı konuşmanın Konsey kararlarına muhalefet olarak yorumlanmasının doğru olmadığını söyledi. Davutoğlu, Türkiye'nin Güvenlik Konseyi üyesi olmamasına karşın çıkacak yaptırım kararının Libya halkına daha az zarar vermesi için yoğun bir lobicilik faaliyeti yaptığını da kaydetti.

Türkiye'nin üç ilkesi

Davutoğlu, Türkiye'nin Ortadoğu'da yaşanmakta olan devrim dalgası konusunda üç temel ilke benimsediğini söyledi. Öncelikle doğal bir dönüşüm olan bu sürecin barışçıl bir şekilde tamamlanması ilkesinden bahseden Davutoğlu, bu çerçevede Türkiye'nin yaptığı şeyin Avustralya Dışişleri Bakanı'nın ifadesiyle bizzat kendi varlığı olduğunu kaydetti. Türkiye'nin varlığı sayesinde Ortadoğu'nun halkın İsrail düşmanlığı ve güvenlik endişelerini, kendilerinin gitmesi halinde kaosun egemen olacağı veya İslamî radikalizmin geleceği iddialarını kullanarak ayakta duran rejimlerin bu söylemlerini ellerinden aldığını vurguladı.

Türkiye'nin ikinci ilkesinin her ülkenin özel şartlarını da doğru anlayarak dönüşümün bir iç dönüşüm olmasına destek vermek olduğunu söyleyen Davutoğlu, bu ilke çerçevesinde Tunus, Mısır ve Libya'nın farklılıklarının altını çizdi. Tunus'un, Venedik Komisyonu üyesi olduğunu hatırlatan Dışişleri Bakanı, yine de bu ülkede seçimlere Mısır'da olabileceği kadar hızla gidilemeyeceğini, çünkü muhalefetin örgütlenmek için daha fazla zamana ihtiyaç duyduğunu söyledi.

Türkiye'nin üçüncü ilkesinin Türk vatandaşlarının güvenliği başta olmak üzere bölgedeki menfaatlerinin korunması olduğunu söyleyen Davutoğlu, "Bölgedeki en büyük menfaatimiz de halkın gözündeki itibarımızdır." şeklinde konuştu.

Tahliyeler itibarımızı artırdı

Türkiye'nin bölgedeki en büyük çıkarının halk nezdindeki itibarı olduğunu söyleyen Davutoğlu, Libya'nın neredeyse tamamına dağılmış 26-27 bin Türk vatandaşının tahliyesinde gösterilen kurumlar arası uyumdan takdirle bahsetti. Dün sabah itibarıyla toplam 22.617 kişinin tahliye edildiğini söyleyen Bakan Davutoğlu, bunların içinde 52 farklı ülkeden toplam 3.340 yabancının da bulunduğunu kaydetti. Yabancıların içinde ağırlığı 1.500 kişiyle Türk şirketlerinde çalışan Vietnamlılar oluşturuyor. Samsun feribotu halihazırda Libya'daki Mısırlıların tahliyesi ile uğraşıyor. Türkiye'nin Libya'daki vatandaşlarının tamamını bilinçli olarak tahliye etmediğini söyleyen Davutoğlu, bu tahliyenin bölgedeki bütün aşiretlerle, şehir ve köyleri elinde tutan güçlerin komutanlarıyla tek tek ilişkiye geçerek sağlanabildiğinin de altını çizdi. Türkiye'nin dostu olmanın artık bir meşruiyet kaynağı olduğunu söyledi.