Darbe planlamadık Aliyev'i Eken korudu...

Azerbaycan eski Cumhurbaşkanı Aliyev'e yönelik 15 yıl önceki darbe girişimine destekle suçlanıp sınır dışı edilen Turgut Er, o günleri anlattı: Darbecilere Türkiye destek vermedi, istese devirirdi. Aksine Korkut Eken 16 adamıyla birlikte Aliyev'i korumak için gönderildi.

1995 yılında Azerbaycan eski Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'e yönelik başarısız darbe girişimine Türkiye'den destek verildiği iddiası, aradan geçen süreye karşın hala tartışılıyor. Aliyev'i devirip Ebulfeyz Elçibey'i Cumhurbaşkanlığı'na getirmek isteyen grubun harekete geçtiği dönemde, Türkiye'nin Bakü Büyükelçiliği'nde görev yapan ve 4 yıl sonra, 'darbecilere destek verdiği' gerekçesiyle 'istenmeyen adam' olarak sınır dışı edilen eski diplomat Turgut Er, o günleri kitaplaştırdı. Türkiye'nin Bakü Büyükelçiliği'nde  1994-2000 arasında Basın Müşaviri olarak görev yapan Er, anılarını 'Azadlıktan-Tiranlığa Sanki Stalin ve Beria Hortlamıştı' adlı kitapta topladı. İlginç isimlerle söyleşilerin de yer aldığı kitaptaki çarpıcı bölümler şöyle:
'Türkiye Aliyev'i devirmek isteseydi, bırakın oradaki Engin Alan gibi bir generalin komutasında olan Türk askeri gücünü, bu zıpkın gibi gençleri devreye sokar ve Aliyev'i devirirdi. Halbuki Başbakan Suret Hüseyinov işin içine girdiği ve Gence'deki adamlarını devreye soktuğu günün ertesinde, Korkut Eken'in başkanlığında 16 kişilik bir tim, Bakü'ye gelmişti. Büyükelçi ve General Engin Alan ile görüştüler. Bu özel tim, Haydar Aliyev'i korumak için ayrıntılı tedbirler aldı. Yani Suret Hüseyinov'un Aliyev'e bir şey yapmasını engellemek ve Suret Hüseyinov'u bertaraf etmek üzere Korkut Eken ve ekibi Türkiye'den gönderilmişti.

SALDIRAY BERK:
Azeri yönetimi PKK'yı destekliyordu
KİTAPTA Ergenekon Davası'nda sanık olarak adı geçen EDOK Komutanı Saldıray Berk ile yapılan röportaj da yer aldı. O dönem Azerbaycan'daki Türk Askeri Ataşesi olan Berk, şu iddiaları dile getiriyor: 'O zamanki Azerbaycan'ın siyasi hayatında etkili olan grup Nahçıvanlılardı. Nahçıvanlılardan hatta bazı bakan ve yöneticilerin de Kürt kökenli oldukları biliniyordu. Bunların PKK yanlısı, ya da Kürt milliyetçiliği faaliyetleri, MED TV ile faaliyetleri vardı.'

DARBEYİ BİZ ENGELLEDİK
1995'te darbe ile suçlanan ve sınır dışı edilen bir diğer isim olan, dönemin MİT Bakü Temsilcisi Ertuğrul Güven'in görüşleri ise şöyle: 2 Ekim 1994 olaylarında Suret Hüseyinov ile Rövşen Cevadov birleşmişlerdi. Cevadov'u ikna ettik ve Aliyev'in yanına gönderdik. Öldürülmekten korkuyordu. Aliyev'den teminat almıştık. O şekilde darbe önlendi. Daha sonraki süreçte, darbe olabileceğine dair Aliyev'i uyardık, önce inanmadı, bize kızdı.

ELÇİBEY, 'PKK'YI ALİYEV KURDU' DEDİ
Er, kitabında şu bilgilere de yer verdi: Elçibey, 1998'de PKK'nın Aliyev tarafından kurulup desteklendiğini açıkladı. Açıklama, Azerbaycan ve Türkiye'de geniş yankı buldu. Cumhurbaşkanı Aliyev, eski Cumhurbaşkanı Elçibey'i mahkemeye verdi. Ne var ki; mahkeme de aylarca hiç açılmadı. Elçibey'in yurtdışına çıkışı yasaklandı. Aylar sonra ve hiçbir duruşma yapılmadan birdenbire mahkemeye son verildi ve olay kapatıldı. Benim mahkemeyi takip etmem, Azerbaycan yönetimini rahatsız ediyordu. Çeşitli yollardan ikaz ediliyordum.

Ankara, batıda kalır başkent Tebriz olsun
Kİtapta, o dönem büyükelçiliğin Din İşleri Müşaviri olan Abdülkadir Sezgin'le yapılan bir görüşmeye de yer verildi. Sezgin, şunları söyledi: Mehmet Ali Bayar, Büyükelçilik Birinci Katibi idi. Süleyman Bey'e (Demirel) şöyle demişti:'Her ikisini birlikte getirelim. Biri Cumhurbaşkanı olsun biri Meclis Başkanı.' Elçibey Cumhurbaşkanlığı makamında dedi ki, 'Nahçıvan'ın elektriği, ısıtması çöreği elbisesi sizden. Söyleyin de Ankara, Nahçıvan'a vali tayin etsin.' Dedim ki, 'Ayrı bir devletin başkanı olarak böyle bir şey söylemek sana yakışıyor mu?' O da şöyle dedi: Ben, büyük Türk devletinin Kafkaslar valisiyim. Yalnız büyük federasyonda Ankara çok batıda kalır. Gönlüm Tebriz'in başkent olmasını istiyor.

Mahmut GÜRER / ANKARA