Çözüm sağlanırsa tersine göç başlar

Kalkınma Bakanı Yılmaz, çözüm sürecinin ardından Türkiye'nin ve komşu ülkelerin gıda ihtiyacının Güneydoğu'nun karşılayacağını söyledi.

Bakan, böylelikle "bölgeye yatırım yağacak, muhtemelen tersine göç hadisesini yaşayacağız" dedi.

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, hem Zaza hem de Bingöllü olması nedeniyle çözüm sürecinin bölgedeki yansımalarını yakından takip ediyor. Verimli arazilerdeki ucuz gıda üretiminin Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) sulamalarıyla yakaladığı ivmenin, çözüm süreciyle zirveye ulaşacağı kanaatinde. Terörün bitmesiyle komşu ülkelerin ve Türkiye'nin gıda ihtiyacını karşılayacak Doğu ve Güneydoğu'ya özel sektör yatırımı yağacağını öngörüyor. Yılmaz, "Çözüm süreciyle bu gelişmeyi birlikte düşündüğünüzde muhtemelen tersine göç hadisesini yaşayacağız" diyor.

HER YIL 100 BİN KİŞİ İŞ BULUYOR

GAP'ın her yıl ortalama 100 bin kişiye ekmek kapısı açtığını söyleyen Yılmaz, istihdam edilen kişi sayısının 2008-2011 döneminde 400 bin olduğunu belirtiyor. Yılmaz, 10 yıl önce 700 milyon dolar olan GAP bölgesi ihracatının eylem planının ardından 8 milyar doları aştığını kaydediyor.

Özel sektörün verilen teşviklerle GAP bölgesine koştuğunu hatırlatan Yılmaz, "600 km'den fazla ana kanal inşa ediyoruz ve çoğu tamamlanmak üzere. Diğer yandan 2.2 milyon hektar alanda toplulaştırma çalışması yürütüyoruz" şeklinde konuşuyor. GAP bölgesindeki üniversitelere son 4-5 yılda 1 miyar lira yatırım yapıldığını dile getiren Bakan, Gaziantep, Harran ve Dicle üniversitelerine teknoparklar kazandırıldığını buralarda önemli üretimler yapıldığını vurguluyor.

TEŞVİK ÇÖZÜM SÜRECİYLE SIÇRAYACAK

"Yeni teşvik politikası ve bu çözüm süreciyle birlikte daha fazla özel sektör yatırımı bekliyoruz" diyen Yılmaz, teröre rağmen elde edilen başarıların terörün bitmesiyle sıçrama yapacağını dile getiriyor. Bakan, turizm ve hizmet sektörlerinde ciddi bir ivme yakalanacağının altını çiziyor.

Terörün bitmesiyle yıllık istihdamın GAP illerinde 200 bine ulaşmasının hayal olmadığına vurgu yapan Yılmaz, bölgenin kritik bir eşikte olduğunu şöyle ortaya koyuyor: "Kalkınma literütüründe take off (kalkış) denen bir kavram var. Yani yatırım yaparsınız pek bir şey değişmiyor gibi gelir insanlara ama bir kritik eşik vardır. O kritik eşiği aştıktan sonra artık çok farklı bir düzleme geçer.GAP bölgesi böyle kritik bir eşiğe doğru ilerliyor. Çözüm süreci bölgeyi take off geçirir. Çünkü çok genç ve dinamik bir nüfus var. Alt yapıya çok ciddi yatırımlar yaptık. Onun birikimi, etkisi var. Sulamada, tarımda ciddi potansiyeli var. Organik tarımda kültür turizminde alternatif pazarlara erişim imkanı var. Orta Asya, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Doğu Akdeniz'le ticarete baktığınızda bu bölge ciddi avantajlı durumda."

EN BÜYÜK TEŞVİK TERÖRÜN BİMESİ

Terör bölgesine yapılan yatırımların Türkiye'nin daha ucuz ve daha güvenli beslenmesini sağlayacağını kaydeden Yılmaz, bu bölgelerden İstanbul, İzmir, Bursa gibi şehirlere göçü yavaşlatacağına da dikkat çekiyor. Bu şehirlerden Güneydoğu'ya tersine göç başlayacağını şu sözlerle anlatıyor: "Muhtemelen artık tersine göç hadisesini yaşamaya başlayacağız bu bölgede. Terörün bitmesi en fazla özel sektör yatırımlarına yarayacak. Terörün bitmesi bu anlamda en büyük teşvik aslında."

BÖLGEDEN DESTEK

Bingöl'de kanaat önderleriyle yaptıkları toplantıda çözüm sürecine ilişkin olumlu mesajlar aldıklarını ifade eden Yılmaz, "Çünkü terörden en büyük zararı bölgede yaşayan insanlar görüyor. İstihdam alanları kısıtlanıyor, yaşam koşulları kötüleşiyor. Dolayısıyla terörün bitmesine ilişkin sürece en büyük destek bölgede yaşayan insanlardan geliyor. Bunun Türkiye'ye bir ayak bağı, pranga olduğu ortada. Ekonomik gelişmemiz açısından uluslararası gücümüz açısından bölgesel hedeflerimiz gibi bir çok açıdan artık terörü Türkiye'nin gündeminden çıkarmamız gerekiyor. Bu konuda geniş bir toplumsal destek var" değerlendirmesinde bulundu.

3 ÇOCUK TEŞVİKİ İÇİN RAPOR HAZIRLANIYOR

Türkiye İstatistik Kurumu'nun da bağlı olduğu Kalkınma Bakanlığı olarak 2075 yılına kadar nüfusu projekte ettiklerine dikkat çeken Yılmaz, "Başbakanımızın ne kadar haklı olduğunu rakamsal olarak görüyoruz. 2050'lerde 93,5 milyona çıkıyor daha sonra azalmaya başlıyor. Doğurganlık oranında yenileme oranının altına düşmüş durumdayız" dedi. 3 çocuk için teşviklerin henüz netleşmediğini dünya örneklerinin incelenerek rapor hazırlandığını söyleyen Yılmaz, "Zengin ve yaşlı iseniz durumu idare ediyorsunuz. Yoksul ve gençseniz umudunuz vardır. Hem yaşlı hem yoksul bir ülke iseniz ciddi bir risk altındasınız demektir" ifadelerini kullandı.

Bakan Yılmaz, Kalkınma Ajansları'nın yatırımcıya verdiği hibeye devam edileceğini belirtirken 26 ajansa 450 milyon lira aktardıklarını kaydetti. Yılmaz, eşfinansmanla 700-800 milyon liralık proje paketini destekleyeceklerini söyledi.

HASAN BOZKURT - BUGÜN GAZETESİ