Çağlayan: yeni bir teşvik sistemi geliyor?

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan Merkez Bankası Başkanı'nın spekülasyona karşı çok büyük bir mücadele verdiğini belirtirken yeni bir teşvik sistemi hazırladıklarını söyledi.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın Türkiye'yi faiz lobisine teslim etmeme noktasında gayret sarf ettiğini, eski günlerdeki gibi Türkiye'deki faizlerden yüksek getiri elde etmeye çalışanların heveslerinin kursaklarında kaldığını belirtti.
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Geleneksel Başarılı Sanayiciler Ödül Töreni, İzmir Kaya Termal Otelinde yapıldı.
Bakan Çağlayan, törende yaptığı konuşmada, 2011 yılında ihracat yapılan pazarlarda çok ciddi sıkıntılara rağmen 88 yıllık ülke tarihinin ihracat rekorunu kıran, 2011'in 9 ayında Türkiye'yi yüzde 9,6 büyümeyle adeta dünya şampiyonu yapan, işsizliğin yüzde 8,8'e inmesini sağlayan ve satın alma gücü paritesine göre Türkiye'yi 16. sıraya getiren Türk özel sektörüne gönülden teşekkür ettiğini belirtti.
Bu başarının altında siyasi istikrarın yattığını belirten Çağlayan, şöyle dedi:
''Daha gidecek çok yolumuz var. Böyle bir ortamda Cumhuriyetin ve ülkenin temel değerlerini korumak ve 100. kuruluş yıl dönümünde asıl hedefleri gerçekleştirmek üzere kolları sıvamış durumdayız. Türkiye, ilk defa 13 yıl vadeli bir projeksiyon, stratejik vizyon ortaya koymuştur.
Türkiye, 2023'de 500 milyar dolar ihracat gerçekleştirecektir. Kişi başı geliri 25 bin dolar, milli gelir 2 trilyon doları geçsin istiyoruz. Böylelikle Türkiye'yi ilk 10 ekonomiye sokmak istiyoruz. Yapar mıyız bal gibi yaparız. Bu konuda muhalefetiyle, iktidarıyla, bürokrasisiyle, özel sektörüyle el ele vererek adeta bir ekonomik milli mücadele gibi bu hedefi kabul ederek ulaşmak noktasında çalışmamız gerekiyor. Bugün verilecek plaketler şirketlere yeni görevler yüklüyor. Daha fazla ihracat yatırım, istihdam ve üretim görevi yüklüyor.''
Bakan Çağlayan, ithalatla ilgili eleştirilere dikkat çekerek şöyle konuştu:
''İthalat ve cari açıkla ilgili ağzı olan konuşuyor. İthalat artıyor dediğiniz zaman bu ithalatın içinde çok önemli sebepler var. İthalat rakamlarının gizlisi saklısı yok. İthalatta saklanacak bir ayıp da yok. Bundan alınması gereken önemli görevler var. Bugün Türkiye'nin ithalatının 11 aylık rakamlarla gelmiş olduğu seviye gerçekten çok yüksek. Ocak ayı sonunda son rakamlar çıkacak. Şubat ayı ilk haftasında düzenleyeceğimiz basın toplantısıyla bunu analiz edeceğiz.
İthalat yapanları suçlamakla bir yere gidemeyiz. İthalatın, cari açığın nedenlerini iyi tespit etmek lazım. Cari açık ciddi bir tehlike sıkıntılı bir konudur. Bugüne kadar bir sıkıntı olmadan geldik ancak sürdürülebilir değildir. Şimdi tedbire ihtiyaç var.''
-TL'nin aşırı değerlenmesi-
Çağlayan, ithalat ve cari açıkta Türkiye'nin enerji ithalatı ve tüm emtia fiyatlarındaki artışların etkili olduğunu belirtti. Mal ticaretinden kaynaklanan ticaret açığının 30 milyar dolar olduğunu belirten Çağlayan, 2010 yılında TL'nin aşırı değerlenmesinin de bunda etkili olduğunu ifade etti.
TL'nin aşırı değerlenmesinin insanları ithalatçı haline getirdiğini ifade eden Çağlayan, şöyle konuştu:
''Ben bunu söylediğim zaman 'Merkez Bankasına gücü yetiyor oraya söylüyor' diyorlar. Elbette faiz politikasını belirleme yeri orasıdır. Merkez Bankası regülatör kuruluştur, gereğinde devreye girecek açacak kapatacaktır, valf gibidir. Merkez Bankası başkanları kararlarıyla anılmalıdır. Yeni Merkez Bankası Başkanı son derece çalışkan, iyi niyetli, Türkiye'yi faiz lobisine teslim etmemek noktasında önemli gayretler sarf ediyor. Spekülatif ataklara karşı ciddi tedbirler almaya çalışıyor. Çünkü faiz lobisinin iştahı durmuyor. Eski günlerdeki gibi Türkiye'den faizlerle daha yüksek kazanma hevesleri var. Ama hevesleri kursaklarında kaldı.''
Çağlayan, demir çelik, otomotiv, makine, kimya, tekstil, tarım ve gıda sektörlerini masaya yatırdıklarını, Türkiye'nin mal ticaretindeki dış ticaret açığının 30 milyar dolar olduğunu belirterek, bunu azaltmak için önce ihracatçının zihniyet değişikliği yapacağını, katma değerli ürünlerde yoğunlaşacağını ifade etti.
Türkiye'nin ithalat sorununun bir sonuç olduğunu, 246 gümrük kapısına ihracat yapan bir ülkenin kendisini gümrük duvarlarının arkasına kapatmasının mümkün olmadığını belirten Çağlayan, bazı kesimlerin ithalatı gündeme getirerek ihracatta elde edilen başarıyı gölgelemek istediğini söyledi.
-Yeni teşvik sistemi-
''İhracat yaptıkça ithalat artıyor'' eleştirisinin ''barut fıçısına dönmüş dünya pazarlarında aslanlar gibi ihracat yapan'' ihracatçıya hakaret olduğunu ifade eden Çağlayan, bundan sonra sanayicinin 1 kilogram ihracatı 1 dolara değil 10 dolara yapmanın yollarını arayacağını, kendilerinin de bunun altyapısını oluşturmaya çalıştıklarını ifade etti.
Yeni teşvik sistemi üzerinde 5 aydır çalışma yürüttüklerini, ciddi değişiklikler getirecek düzenlemenin Türkiye'nin yatırım, istihdam, üretim ve ihracatını artırması ve genç nüfusunu en iyi şekilde değerlendirecek bir sistemi öngördüğünü dile getiren Çağlayan, bu teşvik sistemi kapsamında ithalatı ve cari açığı ayrıntılı olarak incelediklerini belirtti.
Bakan Çağlayan yeni teşvik sistemiyle ilgili Pazartesi günü Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nda toplantı yapılacağını, son şekli verildikten sonra Bakanlar Kurulu ve Başbakana sunulacağını, Ocak sonuna kadar da açıklanacağını belirtti.
Çağlayan, bu teşvik sistemiyle her sektörün desteklenmeyeceğini, sadece uluslararası rekabet gücüne sahip, yüksek katma değer ve teknoloji ihtiva eden sektörlere destek vereceklerini belirtti.
Bu düzenlemeyle teşvik sistemini dörde ayırdıklarını, genel teşvik sisteminin yanında bölgesel teşvik sistemi olacağını, 4 olan bölge sayısının 5 ya da 7'ye çıkabileceğini belirten Çağlayan, Türkiye'de çok geri kalmış, terör konusunda sıkıntı yaşayan bölgeler için de özel bir sistem getirdiklerini, emek yoğun sektörlerde Çin, Hindistan, Bangladeş, Vietnam'a karşı haksız rekabeti giderecek düzenlemelerin de bu kapsamda açıklanacağını ifade etti.
Çağlayan, yeni sistemle stratejik yatırım adı altında dördüncü bir teşvik düzenlemesini de hayata geçireceklerini belirterek, ''Stratejik yatırımlardan kastımız ithal etmek zorunda kaldığımız ürünlerin Türkiye'de yapılmasını sağlayacak olan teşviklerdir. Bilhassa ithalatı, cari açığı dikkate alan bir teşvik sistemini ilk defa Türkiye'nin gündeme getireceğiz. Hangi sektörlerde açık verdiğimizi hangi sektörlere yatırım ihtiyacı olduğunu biliyoruz'' dedi.
Bakan Çağlayan yeni teşvik sistemiyle EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar tarafından dile getirilen OSB'lerde yatırımı bulunan işletmelere de destek sağlanacağını, hizmet ticaretinin de destek kapsamına alınacağını kaydetti.
Türkiye'nin Gümrük Birliği anlaşmasında yapılan hatalar nedeniyle AB'nin serbest ticaret anlaşması imzalamadığı ülkelerle bu anlaşmayı imzalayamadığını, AB'nin imzaladığı ülkelerin de bu imzayı Türkiye ile de atmaya yanaşmadığını belirten Çağlayan, Türkiye'ye yüzde 100 gümrük uygulayan ülkelere dahi yüzde 9'dan fazla gümrük uygulama olanaklarının bulunmadığını belirtti.
Bakan Çağlayan, İzmir'in EXPO 2020 adaylığı konusunda da Başbakan Erdoğan ve tüm bakanlar kurulunun içten çalıştığını, kendisinin de tüm ülkelerin siyasi yetkililerine konuyu ilettiğini sözlerine ekledi.
-İthalata karşı tavır-
Toplantıda konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir sanayicisinin vergisini ödediğini, kayıt içinde çalıştığını, belediye bütçesinin ana kalemini bu gelirlerin oluşturduğunu belirterek sanayiciye teşekkür etti.
EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar ise Bakan Çağlayan'a ithalata karşı koyduğu net tavırdan dolayı teşekkür ettiklerini, sürdürülebilir küresel kalkınmanın ancak yerli üreticilerin korunmasıyla mümkün olabileceğini, bu nedenle ''2012'nin sözde değil, uygulamada yerli malı yılı'' olmasını dilediklerini belirtti.
Yorgancılar, kamu ihalelerinde belli şartlarla yerli malı alımı konusunda şartnamelere hüküm konulmasının ihtiyari değil zorunlu hale getirilmesi gerektiğini kaydetti.
Primlerini düzenli ödeyenlere sağlanan SGK'daki 5 puanlık indirim uygulamasının başarılı olduğunu belirten Yorgancılar, düzenli vergi ödeyenlere de benzer indirim talebinin 2011 bütçesinde olmadığı gerekçesiyle 2012 yılına ertelendiğini söyledi.
Yorgancılar, Temmuz başında yürürlüğe girecek TTK'nın bazı düzenlemelerinin sanayiciyi iş yapmaktan vazgeçirecek kadar korkuttuğunu ya da katlanamayacakları ağır maliyetler yüklediğini ileri sürdü.
Bu haliyle kanunun Türk ticaretinin geleceği açısından hedeflere ulaşmada sıkıntı yaşatabileceğini kaydeden Yorgancılar, endişeleri giderecek düzeltmelerin yapılması gerektiğini ifade etti.
Yorgancılar, mevcut teşvik sisteminde İzmir-Manisa, Osmaniye-Adana, Düzce-Bolu gibi bir çok bölgede yaratılan haksız rekabetin yeni teşvik sistemiyle giderilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
EBSO Meclis Başkanı Mehmet Tiryaki ise kur ile ilgili verilen beyanatlarda kurun baskı altına alınacağı yönündeki ifadelerin ihracatçının moral ve motivasyonunu bozduğunu savundu.
Törene MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural ile çok sayıda İzmir milletvekili katıldı.
2010 takvim yılı esas alınarak yapılan değerlendirme sonucu Büyük Firma ve KOBİ kategorilerinde en fazla üretim, yatırım, ihracat yapan, istihdam sağlayan ve vergi ödeyen ilk 5'er firmaya toplam 50 ödül, ARGE ve marka çalışmalarından dolayı da 10 firmaya plaket verildi.
Törende EBSO üyeliğinde 25 yılı dolduran 37 firma da başarı belgesi aldı.
Diğer yandan Bakan Çağlayan'ın AK Parti İzmir İl Başkanlığı ziyaretinin, programın yoğunluğu nedeniyle iptal edildiği bildirildi.