Bütçe uygulama sonuçları açıklandı

Ankara

Türkiye'nin, merkezi yönetim bütçesi gelirleri haziran ayında 66,3 milyar lira, giderleri 85,6 milyar lira olarak kayıtlara geçti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, haziran ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, haziranda bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,5 artarak 66 milyar 272 milyon lira, bütçe giderleri ise yüzde 26,8 artarak 85 milyar 643 milyon lira oldu.

Ocak-haziran döneminde ise bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 yükselerek 455 milyar 411 milyon lirayı, bütçe giderleri yüzde 17,3 artarak 564 milyar 862 milyon lirayı buldu.

Böylece merkezi yönetim bütçesi haziranda 19 milyar 370 milyon lira ve ocak-haziran döneminde 109 milyar 450 milyon lira açık verdi.

Bütçe giderleri

Buna göre, merkezi yönetim bütçe giderleri, Haziran 2019'da 67 milyar 534 milyon lira iken geçen ay yüzde 26,8 artışla 85 milyar 643 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2020 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 95 milyar 461 milyon lira ödeneğin yüzde 7,8'i kullanılmış oldu.

Faiz hariç bütçe giderleri haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25,6 artarak 79 milyar 345 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 8,3 olarak hesaplandı.

Haziranda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,8 artarak 22 milyar 913 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 282 milyar 488 milyon lira ödeneğin yüzde 8,1'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,3 artışla 3 milyar 786 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 48 milyar 120 milyon lira ödeneğin yüzde 7,9'u kullanılmış oldu.

Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 75 milyar 550 milyon lira ödeneğin yüzde 7,1'i harcandı. Bu ayda geçen yılın aynı ayına göre değişim göstermeyen mal ve hizmet alımı giderleri 5 milyar 368 milyon lira olarak gerçekleşti.

Cari transferler, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30,1 artarak 38 milyar 485 milyon liraya çıktı. Bütçede öngörülen 451 milyar 122 milyon lira ödeneğin yüzde 8,5'i kullanıldı.

Haziranda 7 milyar 778 milyon lira sermaye gideri, 407 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 608 milyon lira oldu. Faiz giderleri haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 44,4 artışla 6 milyar 297 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Bütçe gelirleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, Haziran 2019'da 55 milyar 481 milyon lira iken bu yılın haziran ayında yüzde 19,5 artarak 66 milyar 272 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin haziran ayı gerçekleşme oranı 2019'da yüzde 6,3 olarak kayıtlara geçerken, geçen ay yüzde 6,9 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay 2019'un aynı ayına göre yüzde 23,5 artarak 55 milyar 443 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 7,1 olarak tespit edildi.

Bu dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 2,3 artarak 8 milyar 988 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 1 milyar 202 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 640 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri bakımından haziranda geçen yılın aynı ayına göre, kurumlar vergisi yüzde 1195,3, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 95,8, özel tüketim vergisi yüzde 25,4, damga vergisi yüzde 7,4, harçlar yüzde 119,7, diğer vergiler yüzde 125,5 artarken, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 9,1, gelir vergisi yüzde 22,9, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 75 düşüş gösterdi.

Ocak-haziran dönemi gerçekleşmeleri

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Haziran 2019 döneminde 481 milyar 567 milyon lira iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 17,3 artışla 564 milyar 862 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2020 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 95 milyar 461 milyon lira ödeneğin yüzde 51,6'sı kullanılmış oldu.

Faiz hariç bütçe giderleri ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,6 artarak 493 milyar 605 milyon liraya ulaştı. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 51,6 olarak hesaplandı.

Personel giderleri, aynı süreçte yüzde 16 artarak 145 milyar 945 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 282 milyar 488 milyon lira ödeneğin yüzde 51,7'si kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,9 artışla 24 milyar 261 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 48 milyar 120 milyon lira ödeneğin yüzde 50,4'ü kullanıldı.

Ocak-haziran döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 75 milyar 550 milyon lira ödeneğin yüzde 47,1'i harcandı. Bu dönemde yüzde 11,5 artışla 35 milyar 588 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti. Cari transferler yüzde 20 artarak 239 milyar 129 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 451 milyar 122 milyon lira ödeneğin yüzde 53'ü kullanıldı.

Bu dönemde 32 milyar 642 milyon lira sermaye gideri, 2 milyar 286 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 13 milyar 754 milyon lira oldu. Faiz giderleri yüzde 40,4 yükselişle 71 milyar 257 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Bütçe gelirleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ocak-haziran döneminde 402 milyar 984 milyon lira iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 13 artarak 455 milyar 411 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin ocak-haziran dönemi gerçekleşme oranı 2019'da yüzde 45,8, bu yılın aynı döneminde yüzde 47,6 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde yüzde 9,2 artarak 335 milyar 948 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 42,8 olarak tespit edildi.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 28,3 yükselerek 105 milyar 93 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 9 milyar 547 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 4 milyar 823 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri bakımından ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, kurumlar vergisi yüzde 35, özel tüketim vergisi yüzde 19,6, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 9,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 9,2, damga vergisi yüzde 3,3, harçlar yüzde 22,2, diğer vergi gelirleri yüzde 29,8 artarken, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 18,3, gelir vergisi yüzde 9,4 düştü.