Bir'den11 emir: 'Tank Hasan'ı hapse atın

Yıllar sonra ortaya çıkan Orgeneral Çevik Bir imzalı belgeler, darbenin kudretli komutanının gece gündüz demeden bir siyaset adamına 'haddini bildirmek' için uğraştığını gösteriyor.

Zekai Özçınar / İsa Yazar haberi

28 Şubat darbesinin aktörleri, karşılarında duranlara baskının her türlüsünü uyguladı.

Verdiği demokrasi mücadelesi ve 'tankın üzerine çıkarım' sözü sebebiyle cuntanın 'Tank Hasan' olarak andığı eski Bakan Hasan Celal Güzel de bunlar arasındaydı. Yıllar sonra ortaya çıkan Orgeneral Çevik Bir imzalı belgeler, darbenin kudretli komutanının gece gündüz demeden bir siyaset adamına 'haddini bildirmek' için uğraştığını gösteriyor. Bir, yakın takibe aldığı ve hapse attırmak için mesai harcadığı Güzel hakkında savcılara emir gibi 11 yazı göndermiş. Söz konusu yazıların tamamı, 'talimat' içeriyor ve 'yapılacak yargısal işlemlerin sonucundan Genelkurmay Başkanlığı'na bilgi verilmesi' ifadesiyle bitiyor.

Güzel'in Ayaş Cezaevi'ne konulmasıyla sonuçlanan suç duyurularının içeriği, darbeci zihniyeti tüm açıklığıyla gözler önüne seriyor. Çevik Bir'in, cunta faaliyetlerine yönelik her eleştiriyi Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) manevi şahsiyetine hakaret saydığı belgelerde yer alıyor.

İlk şikayet MGK kararları ile ilgili

Çevik Bir'in Güzel hakkındaki ilk şikâyeti, 13 Mart 1997 tarihini taşıyor. Bir, Adalet Bakanlığı'na gönderdiği yazıda Güzel'in "... MGK kararları namert bir muhtıra... Türkiye'yi cunta yönetiyor." sözlerini hatırlatıyor. Yasal işlem yapılması ve sonucundan Genelkurmay'a bildirilmesini istiyor.

Hasan Celal Güzel, geri adım atmayınca başvuruların adresi artık savcılıklar oluyor. Bir, 13 Mayıs 1997'de Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı'na Güzel'in "TSK'nın başındaki kişi (İ.Hakkı Karadayı) Şapka Kanunu'na riayet etmemektedir." sözünü taşıyor. İkinci başkan, aynı tarihte başsavcılığa Güzel'in kendisini eleştirdiği "Çevikistan laik cumhuriyeti anayasası" başlıklı mizahi çalışmasını götürüyor. "TSK'nın üst komuta kademelerindeki generallerin hiç de mizah niteliği olmayacak şekilde küçük düşürülmek istendiği, TSK'nın manevi şahsiyetine saldırıldığı anlaşılmaktadır." ifadelerini kullanıyor.

Başbakan'a hakaret eden komutana tepkiyi bile şikayet etmiş

Bir'in başsavcılığa 16 Mayıs 1997 tarihli yazısı ise ibretlik vesika niteliğinde. Başbakan Necmettin Erbakan'a hakaret eden Erzurum Bölge Komutanı Tuğg. Osman Özbek'in, nasıl korunup kollandığını deşifre ediyor. Belgeye göre, Bir, şikâyet yazısında "...'Bu general bozuntusunun, ordu ile ilişkisi derhal kesilmelidir..." diyen Güzel'in, Cumhuriyet'in manevi şahsiyetini alenen tahkir ve tezyif ettiğini savunuyor.

Bir başka belge, 20 Mayıs 1997 tarihini taşıyor. "...Toptan tanktan, cartan curttan korkmayın... Bu okulların kılına bile gene zarar veremeyecekler..." sözleri için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunuluyor. Güzel, o süreçte hafızalarda hâlâ tazeliğini koruyan basın toplantısıyla, BÇG'nin cunta, Genelkurmay içinde ayrıca mezhepçi ve illegal grupların olduğunu şemalar ışığında anlatmıştı. Bir, konuyu 1997 Ağustos'unda aynı başsavcılığa götürüyor. 13 Ekim 1997 tarihli belgeye göre ise adresi Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı oluyor. Güzel'i, "...Hadi artık ülkeyi yönetmeye kalkan cuntacıya haddini bildirin." sözleri sebebiyle 'halkı kanunlara karşı gelmeye tahrik etmek"le suçluyor.

Hasan Celal Güzel, 1998'de ise siyasi tarihe geçen, "...İ.Hakkı Karadayı veya başkaları halkın üzerine kendilerine emanet edilen silahları çevirmek isterlerse tankların üzerine çıkarım..." sözleriyle cuntaya meydan okuyor. Bir, 28 Mayıs 1998 tarihli yazıyla bu kez Konya Cumhuriyet Başsavcılığı'na talimat veriyor.

Çevik Bir, 11 Ağustos 1998 tarihli belgede ise ihbar konusu "İhraçlar...TSK içinde hiçbir kanuni mesnedi olmadan, illegal şekilde yapılanan BÇG'nin fişleme ve ihbar sisteminin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor..." ifadeleri oluyor. Güzel hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na yapılan suç duyurusunda "Askerî, resmi bir heyet olan BÇG'nin şeref, haysiyet ve vakarına tecavüz ve hakarette bulunulmaktadır..."

Zaman